Τελειώνει μέσα στην εβδομάδα το πρώτο απ’ όλα και το μακροβιότερο όλων πείραμα των αρνητικών επιτοκίων, καθώς η Τράπεζα της Δανίας ετοιμάζεται να αυξήσει τα επιτόκια ακολουθώντας την ΕΚΤ. Τείνει συνήθως να ακολουθεί τις κινήσεις της ΕΚΤ για να περιφρουρήσει την ισοτιμία της δανικής κορώνας προς το ευρώ. Δεδομένου ότι η ΕΚΤ αναμένεται να προχωρήσει σήμερα σε αύξηση των επιτοκίων κατά 75 μ.β., οι περισσότεροι οικονομολόγοι που ρωτήθηκαν από το Bloomberg προεξοφλούν ότι η Τράπεζα της Δανίας, Nationalbanken, θα αυξήσει σήμερα το βασικό επιτόκιό της σε θετικό πρόσημο από το -0,1% στο οποίο βρίσκεται τώρα.
Η σκανδιναβική χώρα έχει τώρα να αντιμετωπίσει τις επιπτώσεις από μια δεκαετία εξαιρετικά φθηνού χρήματος . Ανάμεσά τους και η «φούσκα» στις τιμές των περιουσιακών στοιχείων, που είναι πιθανόν να υπονομεύσουν τη σταθερότητα του χρηματοπιστωτικού συστήματος. «Η οικονομία θα αντιμετωπίσει προβλήματα», προδικάζει η Κάρεν Φρόσιγκ, διευθύνουσα σύμβουλος της Sydbank A/S, που είναι η τρίτη μεγαλύτερη τράπεζα της Δανίας. Οπως τονίζει μιλώντας στο Bloomberg, «τα αρνητικά επιτόκια είχαν ορισμένες σοβαρές παρενέργειες, όπως οι φούσκες και αυτό ίσως ισχύει για όλες τις κατηγορίες περιουσιακών στοιχείων: από τα ακίνητα, την αγορά μετοχών και τις συμφωνίες μεταξύ επιχειρήσεων». Εκτιμά, άλλωστε, πως η έξοδος της Δανίας από τα αρνητικά επιτόκια πρέπει να είναι «μια ημέρα εορτασμού». Οπως υπογραμμίζει, τα αρνητικά επιτόκια έπληξαν τις τράπεζες οι οποίες είχαν προστατεύσει τους καταθέτες για μεγάλο χρονικό διάστημα. Η πρωτοφανής τότε κίνηση της Τράπεζας της Δανίας να υιοθετήσει αρνητικά επιτόκια το 2012 είχε στόχο να αποθαρρύνει τους επενδυτές από εκτεταμένες αγορές δανικής κορώνας. Η κίνησή της αυτή έδωσε ιδέες στους κεντρικούς τραπεζίτες που έψαχναν νέες μεθόδους στήριξης της οικονομίας. Ετσι οι γειτονικές της χώρες, η Σουηδία αλλά και η Ευρωζώνη, κατέφυγαν στη λύση των αρνητικών επιτοκίων, όπως άλλωστε και η Ελβετία και η Ιαπωνία. Η υπερδύναμη, αντιθέτως, τήρησε άλλη στάση καθώς το 2019 και το 2020 η Federal Reserve αντιστάθηκε στις πιέσεις του τότε προέδρου Ντόναλντ Τραμπ να προχωρήσει στην ίδια κίνηση. Η αλλαγή στην πολιτική της συμπίπτει με την έλευση νέου στελέχους και την αντικατάσταση του Λαρς Ρόντι, που ανακοίνωσε την αποχώρησή του και συνταξιοδότησή του τον Ιανουάριο, αφού πρώτα είχε παραμείνει διοικητής της κεντρικής τράπεζας επί 10 χρόνια.
Η σκανδιναβική χώρα έχει τώρα να αντιμετωπίσει τις επιπτώσεις από μία δεκαετία εξαιρετικά φθηνού χρήματος.
Στη διάρκεια της θητείας του η αγορά της Δανίας γνώρισε αυτό που είχε χαρακτηρίσει «αδικαιολόγητη υπεραισιοδοξία» ο άλλοτε πρόεδρος της Fed, Αλαν Γκρίνσπαν. Οι τιμές των κατοικιών αυξήθηκαν κατά 56% μέσα σε μια δεκαετία, όταν στο ίδιο χρονικό διάστημα στην Ευρωζώνη σημείωναν αύξηση 41%. Στο ίδιο χρονικό διάστημα ο δείκτης του χρηματιστηρίου της Κοπεγχάγης σημείωσε άνοδο συνολικά κατά 207%, όταν ο Stoxx Europe 600 συγκέντρωνε κέρδη 54%.
Μιλώντας στο Bloomberg, ο Ιαν Στόρουπ Νίλσεν της Nordea τόνισε κατηγορηματικά ότι «αυτή η υπερθέρμανση της οικονομίας οφείλεται στα χαμηλά επιτόκια και θα υπάρξει τίμημα για αυτό το λάθος». Οταν οι τράπεζες άρχισαν να επιβάλλουν αρνητικά επιτόκια στους μικροκαταθέτες, δηλαδή να αφαιρούν από τις καταθέσεις το ποσοστό των αρνητικών επιτοκίων, οι πλούσιοι Δανοί έσπευσαν να αγοράσουν θησαυροφυλάκια για να αποθηκεύσουν τις αποταμιεύσεις τους στο εσωτερικό των κατοικιών τους.