• Σε ανάλογη προσαρμογή των φορολογητέων κερδών μπορεί να προβεί μια ελληνική εταιρεία εφόσον έγινε διόρθωση μετά από φορολογικό έλεγχο στη συνδεδεμένη με την οποία έχει συναλλαχθεί ενδοομιλικά. Εως και σήμερα, σύμφωνα με την ελληνική νομοθεσία, όταν προέκυπταν φορολογικές διαφορές σε περιπτώσεις ελέγχου από τη φορολογική διοίκηση, αυτό γινόταν μονομερώς και δεν υπήρχε η δυνατότητα αντίστροφης αναμόρφωσης από το αντισυμβαλλόμενο μέρος, με αύξηση των δαπανών του και άρα μείωσης του οφειλόμενου φόρου. Αυτό ερχόταν σε αντίθεση με το ευρωπαϊκό ρυθμιστικό πλαίσιο, με αποτέλεσμα τη διπλή φορολόγηση του εισοδήματος, μία φορά στα χέρια της αντισυμβαλλόμενης εταιρείας και άλλη μία μετά τον καταλογισμό του φορολογικού ελέγχου στη συνδεδεμένη της. Πιο συγκεκριμένα, στην περίπτωση που στα κέρδη ημεδαπού νομικού προσώπου περιληφθούν κέρδη που έχουν προκύψει κατόπιν φορολογικού ελέγχου, παρέχεται η δυνατότητα στο άλλο συνδεδεμένο νομικό πρόσωπο που είναι υπόχρεο φόρου στην Ελλάδα, να ζητήσει ανάλογη προσαρμογή στα φορολογητέα κέρδη του. Με αυτή τη νέα υπό ψήφιση διάταξη επιδιώκεται η δικαιότερη φορολόγηση των ημεδαπών συνδεδεμένων μερών σε ευθυγράμμιση με την αρχή της αποφυγής της διπλής φορολόγησης του εισοδήματος.
• Η ανάλογη προσαρμογή των φορολογητέων κερδών είναι δυνατή μέσω της υποβολής τροποποιητικής δήλωσης εντός αποκλειστικής προθεσμίας 3 μηνών από την κοινοποίηση της πράξης διορθωτικού προσδιορισμού στον φόρο. Μάλιστα, η ως άνω ρύθμιση έχει και αναδρομική ισχύ σε υποθέσεις που κατά τον χρόνο έναρξης ισχύος τού υπόψη σχεδίου νόμου εκκρεμούν ενώπιον της φορολογικής διοίκησης ή των τακτικών δικαστηρίων ή του ΣτΕ. Σημαντική προϋπόθεση για την επιστροφή ή τον συμψηφισμό φόρου στην αντισυμβαλλόμενη συνδεδεμένη εταιρεία είναι η εξόφληση του φόρου που προέκυψε από τη διόρθωση των κερδών των μεταξύ τους ενδοομιλικών συναλλαγών. Πλέον, εταιρείες των οποίων τα κέρδη θα αναπροσαρμόζονται λόγω παραβίασης της αρχής των ίσων αποστάσεων, θα πρέπει να προβαίνουν σε στάθμιση από τη μία των πιθανοτήτων ευδοκίμησης δικαστικής προσφυγής κατά της καταλογιστικής πράξης ή, από την άλλη, αποδοχής και καταβολής φόρου και προστίμων με τη δυνατότητα η άλλη συνδεδεμένη εταιρεία να ζητήσει πίσω φόρο. Θα πρέπει άμεσα να αποσαφηνιστεί πως θα εφαρμοστεί στις εκκρεμείς υποθέσεις, για τις οποίες η 5ετία παραγραφής μέσα στην οποία υποβάλλεται τροποποιητική δήλωση μπορεί να έχει παρέλθει.
• Γνωρίζετε ότι αρκετές ευρωπαϊκές χώρες προσαρμόζουν αυτόματα τις κλίμακες φορολογίας εισοδήματος ανάλογα με τα επίπεδα πληθωρισμού. Πιο συγκεκριμένα, 11 από τις 27 ευρωπαϊκές χώρες του ΟΟΣΑ, μεταξύ των οποίων η Γαλλία, η Ολλανδία, η Σουηδία και η Ελβετία, πραγματοποιούν τις σχετικές αναπροσαρμογές σε ετήσια βάση. Η Αυστρία υιοθέτησε πρόσφατα αυτή την πολιτική και οι προσαρμογές για τον πληθωρισμό θα εφαρμοστούν από το 2023. Ωστόσο, υπάρχουν 14 ευρωπαϊκές χώρες, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα, που δεν προσαρμόζουν τακτικά τις κλίμακες φορολογίας εισοδήματος στον πληθωρισμό. Το πρώτο τρίμηνο του 2022, το κόστος εργασίας στην Ευρωπαϊκή Ενωση αυξήθηκε 4% σε σχέση με το προηγούμενο έτος, ενώ μια έκθεση του Ιουλίου αποκάλυψε ετήσια αύξηση 9,8% στον πληθωρισμό των καταναλωτών. Καθώς, λοιπόν, ο πληθωρισμός παραμένει σε υψηλά επίπεδα, η χώρα μας θα μπορούσε να αξιοποιήσει την τακτική των άλλων ευρωπαϊκών χωρών, αναπροσαρμόζοντας τις φορολογικές κλίμακες ανάλογα με τον πληθωρισμό. Αυτό θα οδηγήσει να φορολογούνται λιγότερο τα εισοδήματα των εργαζομένων και επαγγελματιών, δεδομένου ότι μειώνεται η πραγματική αγοραστική τους δύναμη λόγω του πληθωρισμού.
• Το τίμημα από την εκποίηση ακινήτων που πραγματοποίησε ο κληρονομούμενος εντός της πενταετίας πριν από τον θάνατό του εντάσσεται στην κληρονομιαία περιουσία του. Κανονικά η φορολογική αρχή κατά την επιβολή φόρου κληρονομιάς φέρει το βάρος απόδειξης του ισχυρισμού της ότι τα περιουσιακά στοιχεία που αποτέλεσαν τη βάση επιβολής του φόρου ανήκαν στον κληρονομούμενο κατά τον χρόνο θανάτου του. Εν προκειμένω όμως, καθιερώνει μαχητό τεκμήριο ότι το τίμημα των εκποιημένων ακινήτων του εντός της τελευταίας από τον θάνατό του πενταετίας εξακολουθεί να υφίσταται και συνεπακόλουθα εντάσσεται στην κληρονομιαία περιουσία του. Ωστόσο, το τεκμήριο αυτό δύναται να ανατραπεί από τον κληρονόμο με κάθε νόμιμο μέσο, ακόμη και αν το Δημόσιο αποδείξει τη βάση του τεκμηρίου αυτού όπως και υποχρεούται. Ετσι, ο κληρονόμος δύναται να επικαλεστεί και να αποδείξει την ανυπαρξία του τιμήματος και συνεπώς την αδυναμία είσπραξής του. Το γεγονός αυτό μπορεί να αποδειχθεί τόσο από έγγραφα που πιστοποιούν την ανάλωση του τιμήματος όσο και από την ερμηνεία πραγματικών περιστατικών βάσει κανόνων λογικής και κοινής πείρας, από τα οποία συνάγεται ότι το ποσό του τιμήματος αναλώθηκε ολοσχερώς ή μερικώς και συνεπώς δεν περιλαμβάνεται στην κληρονομιά. Επισημαίνεται, πάντως, πως ακόμη και σε περίπτωση ολικής ή μερικής ανυπαρξίας του τιμήματος, ο κληρονόμος υποχρεούται να υποβάλει δήλωση φόρου κληρονομιάς προκειμένου να βεβαιωθεί ή μη ο αναλογούν φόρος (ΣτΕ 2093/2021).
Πηγή: Grant Thornton