Δεν ήταν το υπ’ αριθμόν ένα ζήτημα στις συζητήσεις που έγιναν στην ετήσια σύνοδο του ΔΝΤ και της Παγκόσμιας Τράπεζας στην Ουάσιγκτον, καθώς επισκιάστηκε από τα προβλήματα των πλούσιων χωρών. Αν όμως ήταν πρόβλημα των πλούσιων χωρών, σίγουρα θα αναδεικνυόταν σε υπ’ αριθμόν ένα ζήτημα. Ο λόγος για το χρέος των αναπτυσσόμενων και των φτωχών χωρών, που αγωνίζονται να το αποπληρώσουν σε ένα παγκόσμιο οικονομικό περιβάλλον υψηλών επιτοκίων και υψηλού πληθωρισμού.
Οι υπηρεσίες των Ηνωμένων Εθνών έχουν εντοπίσει 54 αναπτυσσόμενες οικονομίες με σοβαρότατο πρόβλημα χρέους. Κι ενώ οι χώρες αυτές αντιπροσωπεύουν μόλις το 3% της παγκόσμιας οικονομίας, συγκεντρώνουν το 18% του παγκόσμιου πληθυσμού και περισσότερο από το 50% όσων ζουν σε ακραία ένδεια. Πολλές από αυτές τις χώρες αναγκάζονται να δαπανούν περισσότερα για την εξυπηρέτηση του χρέους τους από όσα δαπανούν για την υγεία, την εκπαίδευση και την κοινωνική προστασία, με αποτέλεσμα να ανακόπτεται η μάχη κατά της φτώχειας. Τα προβλήματα υπερχρέωσης δεν περιορίζονται μόνον στις χώρες χαμηλού εισοδήματος. Οπως επισημαίνει το ΔΝΤ, η πτώχευση της Σρι Λάνκα προ μηνών κατέδειξε πως ακόμη και χώρες μεσαίου εισοδήματος αγωνίζονται για να εξακολουθήσουν να καταβάλλουν τις πληρωμές για δάνεια που έλαβαν όταν ήταν σε πολύ χαμηλότερα επίπεδα τόσο τα επιτόκια όσο και ο πληθωρισμός. Ετσι, περίπου το 60% των χωρών χαμηλού εισοδήματος και περίπου το 25% των αναδυόμενων αγορών αντιμετωπίζουν πρόβλημα με την εξυπηρέτηση του χρέους τους ή κινδυνεύουν να αντιμετωπίσουν άμεσα. Στο μεταξύ, οι πρόσφατες εξελίξεις στις πλούσιες χώρες, ιδιαιτέρως στις ΗΠΑ, κάνουν την κατάσταση ακόμη πιο δύσκολη. Από τους πρώτους μήνες του έτους, η αμερικανική ομοσπονδιακή τράπεζα, η Federal Reserve, αυξάνει διαρκώς τα επιτόκια για να ανακόψει τον πληθωρισμό. Το δολάριο έχει εκτοξευθεί έναντι των άλλων νομισμάτων και εφόσον το 90% του χρέους των αναδυόμενων αγορών είναι σε δολάρια, οι πληρωμές του χρέους αυτών των χωρών γίνονται τιμωρητικά δαπανηρές. Και εκτοξεύεται το κόστος δανεισμού αυτών των χωρών. Οπως επισημαίνει η οργάνωση Δικαιοσύνη για το Χρέος, «οι αποδόσεις των ομολόγων που έχουν εκδώσει τα 2/3 των χωρών χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος βρίσκονται τώρα σε επίπεδα πάνω από το 10%, γι’ αυτό και οι χώρες αυτές δεν μπορούν πλέον να δανειστούν από τον ιδιωτικό τομέα. Αν δεν μπορέσουν οι χώρες να αναχρηματοδοτήσουν τα ομόλογά τους, τότε θα υπάρξει κρίση».
Στο μεταξύ, το ΔΝΤ προειδοποιεί τις χώρες της Ασίας ότι τα μεγαλύτερα προβλήματα που θα αντιμετωπίσουν το επόμενο έτος θα απορρέουν από τα αυξημένα επιτόκια, καθώς αυτά αυξάνουν το κόστος εξυπηρέτησης του χρέους τους ενώ προκαλούν μαζικές εκροές κεφαλαίων. Οπως τόνισε στο δίκτυο CNBC η Αν Μαρί Γκιλντ, αναπληρώτρια διευθύντρια Ασίας και Ειρηνικού στο ΔΝΤ, «πρώτα αυξήθηκε το χρέος του ιδιωτικού τομέα μετά την παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση και στη συνέχεια με την πανδημία αυξήθηκε και το χρέος του δημόσιου τομέα. Ως εκ τούτου, οτιδήποτε κινεί τα επιτόκια προς τα πάνω, αυξάνει τις πιέσεις στις ασιατικές οικονομίες». Η ίδια υπογράμμισε ότι «ήδη διαπιστώνουμε εκροές κεφαλαίων ανάλογες με εκείνες που είδαμε το 2013, όταν άρχισε να αυξάνει τα επιτόκια η Fed, και οι νέες αυξήσεις των επιτοκίων θα κινήσουν τα πράγματα προς αυτήν την κατεύθυνση».