Ο πρώτος νόμος για τον προϋπολογισμό της Τζόρτζια Μελόνι θα είναι ένας πολύ μεγάλος πονοκέφαλος. Η ακροδεξιά ηγέτις, που ορκίστηκε το Σάββατο ως η πρώτη γυναίκα πρωθυπουργός της Ιταλίας, σπεύδει να περιγράψει τα σχέδιά της για τον προϋπολογισμό του 2023. Με το δημόσιο χρέος της χώρας στο 147% του ΑΕΠ και τις αποδόσεις των ομολόγων να βαίνουν αυξανόμενες, έχει ένα ελάχιστο δημοσιονομικό περιθώριο να μετριάσει μια συνεχιζόμενη ενεργειακή κρίση, πόσο μάλλον να τηρήσει άλλες υποσχέσεις δαπανών.
Μια σωστή καταπολέμηση της ενδημικής φοροδιαφυγής, ωστόσο, θα της έδινε τα τόσο αναγκαία πυρομαχικά. Το πρώτο τεστ για τον προϋπολογισμό της Μελόνι θα αποδεικνυόταν ενοχλητικό για κάποιους βετεράνους στην κυβέρνηση. Οι πιο πρόσφατες δημοσιονομικές προβλέψεις για την Ιταλία, οι οποίες ολοκληρώθηκαν και διατυπώθηκαν από τον απερχόμενο πρωθυπουργό Μάριο Ντράγκι, αναφέρονται σε δημοσιονομικό έλλειμμα 3,4% του ΑΕΠ το 2023. Εντούτοις, αυτό από μόνο του δεν έχει λάβει υπ’ όψιν περαιτέρω δαπάνες και πλήρη ανάπτυξη των κονδυλίων της Ευρωπαϊκής Ενωσης μετά την πανδημία, που ισοδυναμεί με το 2% του ΑΕΠ.
Η αναπαραγωγή των γενναιόδωρων ενεργειακών επιδοτήσεων του Ντράγκι, αξίας 54 δισ. ευρώ έως τον Οκτώβριο, ήτοι το 3% του ΑΕΠ, θα διπλασίαζε το δημοσιονομικό έλλειμμα του 2023.
Παρά το γεγονός πως η Τζόρτζια Μελόνι μπορεί να υπολογίζει σε περίπου 10 δισ. ευρώ δημοσιονομικής ελάφρυνσης το 2023, το οποίο τής το κληροδότησε ο Μάριο Ντράγκι, τα φορολογικά έσοδα θα μειωθούν υπό συνθήκες επικείμενης ύφεσης. Και το κόστος που συνδέεται με τον πληθωρισμό θα αυξηθεί: οι συνταξιοδοτικές δαπάνες, ήδη από τις υψηλότερες της Ευρωπαϊκής Ενωσης, προβλέπεται να αυξηθούν στο 16,2% του ΑΕΠ, όπως φανερώνουν τα επίσημα στοιχεία.
Δεδομένης της κατάστασης αυτής, η καθιέρωση ενός ενιαίου φόρου 15%, ένα στοιχείο των διακηρύξεών της, που σύμφωνα με εμπειρογνώμονες περί τα δημοσιονομικά θα κόστιζε τουλάχιστον 40 δισ. ευρώ ετησίως, εάν δινόταν σε άπαντες, φαίνεται παράλογο.
Εν τω μεταξύ, τα σχέδια να επιτραπεί στους Ιταλούς να συνταξιοδοτηθούν νωρίτερα θα κοστίσουν πιθανότατα περισσότερο από 10 δισ. ευρώ ετησίως. Ολα αυτά θα δημιουργούσαν έλλειμμα πολύ πέρα από το επίπεδο του 4,5%, που οι αναλυτές της Citi εκτιμούν ότι η Ιταλία μπορεί να διαπραγματευτεί με την Ευρωπαϊκή Ενωση.
Ωστόσο, η νέα πρωθυπουργός της Ιταλίας έχει επιλογές. Θα μπορούσε να στοχεύσει τα αφορολόγητα εγχώρια έσοδα, τα οποία ανήλθαν σε 100 δισ. ευρώ το 2019. Μια σοβαρή προσπάθεια για την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής θα βοηθούσε ουσιαστικά τη δημοσιονομική της θέση.
Δυστυχώς, η Μελόνι και οι σύμμαχοί της φαίνεται να στρέφονται σε άλλη κατεύθυνση. Το πρόγραμμά της προβλέπει αύξηση ορίου συναλλαγών σε μετρητά, που επί του παρόντος φθάνει στις 2.000 ευρώ. Αυτό περιορίζει την ικανότητα της κυβέρνησης να παρακολουθεί τις πληρωμές.
Η Τζόρτζια Μελόνι φαίνεται τουλάχιστον διατεθειμένη να αντιμετωπίσει το πρόβλημα του όγκου των απλήρωτων φόρων ύψους 1,1 τρισ. ευρώ, που η καταβολή τους βρίσκει κωλύματα λόγω νομικών διαφορών. Αλλά μπορεί να καταφύγει σε αμνηστία, μια πολιτική που χρησιμοποιείται συχνά από τον σύμμαχο Σίλβιο Μπερλουσκόνι και επιτρέπει στους ενόχους να ξεφύγουν με ελάχιστες καταβολές. Η προσέγγιση προσφέρει εκ των προτέρων απροσδόκητα κέρδη, αλλά δεν αποθαρρύνει τη φοροδιαφυγή μακροπρόθεσμα.
Ακολουθήστε το kathimerini.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, στο kathimerini.gr