Η Μεγάλη Παραίτηση ολοκλήρωσε τον κύκλο της και η τηλεργασία θα δώσει τη σκυτάλη σε ένα υβριδικό μοντέλο με παρουσία στο γραφείο κάθε Τρίτη, Τετάρτη και Πέμπτη. Είναι η πρόβλεψη που διατυπώνει στην «Κ» ο πρόεδρος της Gallup, Τζιμ Κλίφτον, περιγράφοντας την επόμενη ημέρα στην αγορά εργασίας. Ο ίδιος συνιστά σχεδόν σαν συνταγή γιατρού στους μάνατζερ: «Μία ουσιαστική συζήτηση, κάθε εβδομάδα, με κάθε μέλος της ομάδας». Ερωτηθείς για τις επιδόσεις των λαϊκιστικών δυνάμεων μπροστά στις δυναμικές της παγκοσμιοποίησης, με φόντο και τις ενδιάμεσες εκλογές στις ΗΠΑ, δηλώνει ότι θα συνεχίσουν να μας απασχολούν έως ότου δημιουργηθούν 50% περισσότερες καλές θέσεις εργασίας, οι οποίες απαιτούνται για να αντιστρέψουν την υπαρκτή κατά τα άλλα πτώση της παγκόσμιας ευημερίας. Σημειωτέον, ο Τζιμ Κλίφτον συμμετείχε στο Global Innovation Summit που φέτος πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα, σε συνεργασία με το Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών και το Συμβούλιο Ανταγωνιστικότητας της Ελλάδας.
– Ποια είναι, κατά τη γνώμη σας, τα χαρακτηριστικά που θα πρέπει να έχει σήμερα ο μέσος εργαζόμενος;
– Η σκληρή δουλειά σε συνδυασμό με την έντονη εστίαση στον πελάτη θα ξεπεράσει σύντομα όλα τα άλλα χαρακτηριστικά. Προβλέπω ότι θα εμφανιστεί μια νέα λέξη για το ταλέντο, που θα περιγράφει έναν πολύ ιδιαίτερο εργάτη, τον «κτίστη», ο οποίος μέσω της επιχειρηματικότητας, της καινοτομίας και της ανταγωνιστικότητας θα διατηρεί και θα δημιουργεί πελάτες.
– Ποιο είναι το προφίλ του ιδανικού μάνατζερ, σύμφωνα με τις ανάγκες της σύγχρονης αγοράς εργασίας;
– Μέσω της μεγαλύτερης μετα-αναλυτικής μελέτης που έγινε ποτέ, η οποία συμπεριέλαβε 100 εκατομμύρια σε βάθος συνεντεύξεις με παγκόσμιους υπαλλήλους, η Gallup εντόπισε μια ξεχωριστή δραστηριότητα, η οποία διαχωρίζει τα στελέχη – αστέρια από όλους τους υπόλοιπους. Ο επικεφαλής επιστήμονας της Gallup για τον χώρο της εργασίας το περιέγραψε με απλά μαθηματικά, λέγοντας το εξής: «Μία ουσιαστική συζήτηση, κάθε εβδομάδα, με κάθε μέλος της ομάδας». Είναι μεγαλύτερο εχέγγυο για υψηλή παραγωγικότητα από οποιαδήποτε άλλη δραστηριότητα ή συνήθεια.
– Οι ψηφιακοί νομάδες είναι μια τάση που αφορά ιδιαίτερα την Ελλάδα, η οποία θεωρείται ιδανικός προορισμός γι’ αυτόν τον σκοπό. Πιστεύετε ότι η συγκεκριμένη τάση ήρθε για να μείνει;
– Ναι. Νομίζω ότι θα υπάρξουν δεκάδες εκατομμύρια ψηφιακοί νομάδες σε όλο τον κόσμο, που θα μπορούν να είναι επιτυχημένοι, σε δουλειές όμως στις οποίες οι σχέσεις δεν έχουν μεγάλη σημασία. Πρόκειται για τους απόλυτους ατομικούς καταφερτζήδες. Μπορούν να είναι εξαιρετικά παραγωγικοί και πολύτιμοι, αλλά μόνο σε συναλλακτικές εργασίες. Διότι το να έχεις εργαζόμενους «κτίστες» πελατών απαιτεί ομάδες υψηλής συνεργασίας, πρωτοποριακές καινοτομίες και σκληρή επίλυση προβλημάτων. Τα μεγάλα στελέχη ομάδας γίνονται καλύτεροι φίλοι και έχουν οικογενειακές σχέσεις. Παλεύουν περισσότερο ο ένας για τον άλλον.
– Τελικά, δουλειά στο γραφείο ή στο σπίτι;
– Θα σας δώσω έναν αριθμό: Αλλάξτε την παγκόσμια εβδομάδα εργασίας για δουλειές γραφείου από 5 ημέρες σε 3 ημέρες στο γραφείο. Και θα πρέπει να είναι πάντα οι ίδιες 3 ημέρες, ώστε οι ομάδες να γνωρίζουν πότε μπορούν να πραγματοποιήσουν βασικές συναντήσεις υψηλής συνεργασίας και επίλυσης προβλημάτων.
Μία ουσιαστική συζήτηση, κάθε εβδομάδα, με κάθε μέλος της ομάδας είναι μεγαλύτερο εχέγγυο για υψηλή παραγωγικότητα από οποιαδήποτε άλλη συνήθεια.
Οι τρεις αυτές ημέρες μπορεί να είναι η Τρίτη, η Τετάρτη και η Πέμπτη, ως μια υπόσχεση που θα δίνουν οι εργαζόμενοι ο ένας στον άλλον. Οι ημέρες αυτές θα εξακολουθούν και πάλι να είναι ευέλικτες, επιτρέποντας σε κάποιον να πάρει τα παιδιά του από το σχολείο μια ημέρα με χιόνι ή να τα πάει στον γιατρό ή να βοηθήσει έναν γείτονα. Η Gallup συνιστά να μην το κάνουμε πολιτική, αλλά να το αναγάγουμε σε κουλτούρα, στον τρόπο με τον οποίο εργαζόμαστε.
Τα κορυφαία στελέχη που μετακινούνται σε βουνά και παραλίες με μερική ή και πλήρη απασχόληση τελικά θα μειώσουν βαθιά την ηγετική τους αξία. Θα χάνουν κρίσιμες συναντήσεις συνεργασίας και δεν θα μπορούν να συμβάλλουν στην ανάπτυξη, στη διδασκαλία και στην οικοδόμηση των σχέσεων που απαιτούνται για την επόμενη γενιά αστέρων.
Προσωπικά, ανησυχώ για τους πρόσφατους αποφοίτους κολεγίου στην εταιρεία μας που επιλέγουν να εργάζονται κυρίως από το σπίτι, διότι έτσι χάνουν ευκαιρίες εξέλιξης, που δεν μπορούν να αναπληρωθούν αργότερα στη ζωή τους. Δεν θέλω τα εγγόνια μου να προσπαθούν να αναπτύξουν τις ηγετικές τους ικανότητες από το σπίτι.
– Αν κάτι χαρακτηρίζει το σημερινό οικονομικό περιβάλλον είναι ο υψηλός πληθωρισμός. Τι σημαίνει πρακτικά για τις αποφάσεις των επιχειρήσεων;
– Σημαίνει ότι πρέπει να πληρώνεις τους υπαλλήλους περισσότερο για να μπορέσουν να αντεπεξέλθουν οικονομικά στα βασικά. Ομως το 99% των εταιρειών ζει πολύ κοντά στο όριο, δεν αποκομίζει κέρδη όπως οι τράπεζες και οι μεγάλες εταιρείες τεχνολογίας. Αρα θα πρέπει να κάνει περισσότερα με λιγότερα. Αυτό λειτουργεί συνήθως ως ένας ευφημισμός για τη διατύπωση της άποψης: «Απολύστε τους μισούς από τους μεσαίου επιπέδου μάνατζέρ σας». Αυτό ωστόσο μπορεί να λειτουργήσει για σήμερα, αλλά ξεπουλά το μέλλον, καθώς καθυστερεί την ανάπτυξη ταλέντων.
– Πώς αντιλαμβάνεστε την έννοια της ανταγωνιστικότητας σε μια οικονομία;
– Η πηγή νέας οικονομικής ενέργειας σε οποιαδήποτε πόλη ή χώρα δεν είναι άλλη από τη δημιουργία μιας νέας επιχείρησης. Οι περισσότεροι ηγέτες πιστεύουν ότι η ανταγωνιστικότητα έχει τις ρίζες της στην καινοτομία. Δεν είναι έτσι. Εχει τις ρίζες της στην επιχειρηματικότητα και στις νέες επιχειρήσεις. Αλλο το κάρο και άλλο το άλογο. Η καινοτομία βρίσκεται στο κάρο, που κάθεται όμως αδρανές έως ότου γαντζωθεί σε ένα άλογο, δηλαδή στον επιχειρηματία. Η Αμερική βρίσκεται σε χαμηλό 50 ετών στη δημιουργία νέων επιχειρήσεων και είναι ο λόγος για τον οποίο το ΑΕΠ μας χρειάζεται να στηριχθεί από τρισεκατομμύρια δολάρια κρατικού χρήματος.
– Παρεμπιπτόντως, πώς διαμορφώνεται στον αντίποδα η τάση της Μεγάλης Παραίτησης;
– Τελείωσε. Από την αρχή οι επιστήμονές μας έβλεπαν περισσότερο μια Μεγάλη Αναδιάταξη, παρά μια Μεγάλη Παραίτηση. Οι άνθρωποι άλλαζαν δουλειές στις περιπτώσεις που θα μπορούσαν, για παράδειγμα, να εργάζονται από το σπίτι με πλήρη απασχόληση. Αυτό συνέβη και τελείωσε.
Καθώς οι οργανισμοί βάζουν ένα νέο υψηλό στοίχημα για παραγωγικότητα, οι εργαζόμενοι από το σπίτι θα αντιμετωπίζονται με λιγότερη ενσυναίσθηση, εκτός εάν έρχονται στο γραφείο 3 ημέρες την εβδομάδα. Αυτό που θα δούμε τελικά θα είναι μια Μεγάλη Ανατροπή στο τρέχον καθεστώς, της 5ήμερης εργασίας μόνο από το σπίτι. Προβλέπω μια νέα και έντονη ζήτηση για την εξασφάλιση εργαζομένων με υψηλές επιδόσεις και θεωρώ ότι αυτοί οι «κτίστες», για τους οποίους σας μίλησα, θα ξεπεράσουν κατά 3 φορές τον μέσο εργαζόμενο.
Τα μεροκάματα και ο λαϊκισμός
– Μια τάση η οποία ενίοτε ανατρέπει και πολιτικούς σχεδιασμούς είναι ο λαϊκισμός απέναντι στις δυναμικές της παγκοσμιοποίησης. Πιστεύετε ότι είναι ένα φαινόμενο που βρίσκεται σε έξαρση ή σε ύφεση στη Δύση;
– Από την παγκόσμια δημοσκόπηση της Gallup προκύπτει ότι οι συναισθηματικές καταστάσεις του θυμού, του στρες, της λύπης, του σωματικού πόνου και της ανησυχίας αυξάνονται συστηματικά για πάνω από 10 χρόνια. Αυτό σημαίνει ότι τα 8 δισεκατομμύρια άνθρωποι βιώνουν τη ζωή όλο και λιγότερο θετικά σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος. Η παγκόσμια ευημερία βρίσκεται σε πτώση, γεγονός που αλλάζει τον τρόπο με τον οποίο ψηφίζουμε. Ομως αυτό μπορεί πραγματικά να διορθωθεί.
Αν κοιτάξετε την αραβική εξέγερση, το Brexit, τον Τραμπ, τις μεγάλες αλλαγές σε ολόκληρη τη Λατινική Αμερική και την πιο πρόσφατη ιστορική ταλάντευση του λαϊκισμού στην Κολομβία, δεν υπήρχαν ενδείξεις μετατόπισης των συναισθημάτων στα οικονομικά δεδομένα. Αλλά μπορείς να βρεις αλλαγές στα δεδομένα της ευημερίας. Αρκεί να ρωτήσεις τους ανθρώπους πώς πάει η ζωή τους.
Οι διακυμάνσεις του λαϊκισμού θα συνεχιστούν έως ότου υπάρξουν 50% περισσότερες «καλές θέσεις εργασίας» διαθέσιμες σε όλο τον κόσμο, παρέχοντας τα αναγκαία μεροκάματα ώστε οι νέοι να έχουν την οικονομική δυνατότητα να παντρευτούν, να κάνουν παιδιά και να έχουν ένα σπίτι.