Στη λύση της διάθεσης των χειμερινών εξοχικών μέσω των ψηφιακών πλατφορμών βραχυχρόνιας μίσθωσης στρέφονται τα τελευταία χρόνια όλο και περισσότεροι ιδιοκτήτες προκειμένου να ανταποκριθούν στα δάνεια που έλαβαν για να τα αποκτήσουν πριν από 10-15 χρόνια ή για να καλύψουν το υψηλό κόστος συντήρησης που συχνά συνοδεύει τέτοια ακίνητα λόγω και του μεγάλου μεγέθους τους. Αλλωστε η επιλογή της πώλησης δεν προσφέρεται, δεδομένης της μειωμένης ζήτησης αλλά και των χαμηλών τιμών σε σχέση με την τιμή που αποκτήθηκαν πολλά από τα ακίνητα.
Ως εκ τούτου, η βραχυχρόνια μίσθωση φαντάζει σαν πολύτιμη διέξοδος για την αξιοποίηση πολλών χειμερινών εξοχικών. Σύμφωνα με τα φετινά στοιχεία (έως τις 8 Δεκεμβρίου) που συγκέντρωσε για λογαριασμό της «Κ» η εταιρεία ερευνών βραχυχρόνιων μισθώσεων AirDNA, στα δημοφιλέστερα χειμερινά θέρετρα η προσφορά καταλυμάτων είναι αισθητά αυξημένη σε σχέση με πέρυσι ή ακόμη και με το 2019. Ειδικότερα, στην ευρύτερη περιοχή της Αράχωβας τον φετινό Δεκέμβριο προσφέρονται προς ενοικίαση 173 ακίνητα, 15% περισσότερα από πέρυσι, αλλά και 12% λιγότερα από τα 196 του Δεκεμβρίου 2019. Για τον Ιανουάριο η προσφορά διαμορφώνεται σε 165 καταλύματα, 6% περισσότερα από πέρυσι. Στο Καρπενήσι τον φετινό Δεκέμβριο προσφέρονται 78 καταλύματα, 32% περισσότερα από πέρυσι και 11% από το 2019, ενώ για τον Ιανουάριο του 2023 η αύξηση αγγίζει το 44% από τον αντίστοιχο μήνα του 2022 και το 11% σε σχέση με το 2020. Αύξηση κατά 14% σημειώνεται και όσον αφορά την προσφορά καταλυμάτων στα Καλάβρυτα σε σχέση με πέρυσι.
Οσον αφορά τις τιμές/διανυκτέρευση, η ευρύτερη περιοχή της Αράχωβας «ζητάει» 304 ευρώ για τον μήνα Δεκέμβριο και 309 ευρώ για τον Ιανουάριο κατά μέσον όρο, τιμές που είναι κατά 4% και 8% υψηλότερες συγκριτικά με τους αντίστοιχους μήνες του 2021/2022, αλλά και 8% και 35% υψηλότερες από τους αντίστοιχους μήνες του 2019/2020. Στα Καλάβρυτα η μέση τιμή για τον Δεκέμβριο είναι 20% υψηλότερη έναντι του 2019, στα 179 ευρώ, και 7% υψηλότερη από πέρυσι. Στον αντίποδα, η φετινή αύξηση της προσφοράς ιδίως στο Καρπενήσι φαίνεται πως έχει επηρεάσει αρνητικά τις τιμές των καταλυμάτων, καθώς παρατηρείται ετήσια μείωση κατά 16% για τον μήνα Δεκέμβριο, σε 210 ευρώ/διανυκτέρευση. Για τον μήνα Ιανουάριο η μέση τιμή είναι σημαντικά υψηλότερη, σε 314 ευρώ, αλλά υπολείπεται και πάλι κατά 5% του αντίστοιχου περυσινού μήνα.
Η πληρότητα
Οι κρατήσεις πάντως φαίνεται να κινούνται σε υψηλότερο επίπεδο συγκριτικά με τον προηγούμενο χρόνο, ιδίως για τον μήνα Ιανουάριο. Ειδικότερα, στην Αράχωβα έχουν γίνει κρατήσεις για 630 διανυκτερεύσεις τον Ιανουάριο, αύξηση κατά 12% σε ετήσια βάση, ενώ για τον Φεβρουάριο η αντίστοιχη αύξηση αγγίζει το 66%. Αντιθέτως, μέχρι στιγμής ο φετινός Δεκέμβριος κινείται με ρυθμό 21% χαμηλότερο από πέρυσι (1.354 διανυκτερεύσεις), δείγμα ίσως και της επιφυλακτικής στάσης αρκετών επισκεπτών, που είναι πιθανό να προβούν σε κρατήσεις της τελευταίας στιγμής. Ετσι, η μέση πληρότητα διαμορφώνεται σε μόλις 35%, από 45% τον αντίστοιχο περυσινό μήνα.
Στα Καλάβρυτα οι κρατήσεις τον Δεκέμβριο είναι μειωμένες κατά 33% από πέρυσι (πληρότητα 28%, από 36%), αλλά και 6% υψηλότερες τον Ιανουάριο. Αντιστοίχως στο Καρπενήσι οι κρατήσεις τον Δεκέμβριο καταγράφουν ετήσια πτώση της τάξεως του 11% (πληρότητα 27% έναντι 41% το ίδιο διάστημα πέρυσι), αλλά και αύξηση κατά 27% τον Ιανουάριο.
Σε κάθε περίπτωση, όπως σημειώνει η AirDNA, και οι τρεις αυτοί προορισμοί εμφανίζουν πολύ καλύτερη επίδοση σε σχέση με το σύνολο της χώρας, όπου οι κρατήσεις για τον μήνα Δεκέμβριο καταγράφουν ετήσια πτώση της τάξεως του 39% και κατά 45% σε σχέση με το 2019. Αντιστοίχως, για τον μήνα Ιανουάριο οι κρατήσεις σημειώνουν πτώση κατά 27% πανελλαδικά, ενώ σε σχέση με το 2019 η μείωση αγγίζει το 51%.
Λιγοστοί οι αγοραστές παρά τη μείωση των τιμών
Στα «αζήτητα» εξακολουθούν να βρίσκονται τα περισσότερα χειμερινά εξοχικά, καθώς οι ενδιαφερόμενοι αγοραστές εξακολουθούν να είναι λιγοστοί. Αυτό αντανακλάται και στις τιμές, οι οποίες παραμένουν κατά μέσον όρο 56% χαμηλότερα από το απόγειο της αγοράς το 2008. Στο συμπέρασμα αυτό καταλήγει η φετινή ετήσια έκθεση της εταιρείας πιστοποιημένων εκτιμητών Geoaxis Property & Valuation Services, όπου σημειώνεται ότι, με εξαίρεση την Αράχωβα, στους υπόλοιπους χειμερινούς προορισμούς οι τιμές φέτος καταγράφουν πτώση.
Ειδικότερα, στην Αράχωβα η μέση ζητούμενη τιμή αυξήθηκε κατά 5%, σε 1.488 ευρώ/τ.μ., αλλά στα Τρίκαλα Κορινθίας καταγράφεται πτώση κατά 7%, σε 1.095 ευρώ/τ.μ., και στον Αγιο Αθανάσιο Πέλλας κατά 5%, σε 1.050 ευρώ/τ.μ. Αμετάβλητες είναι φέτος οι τιμές στο Καρπενήσι, σε 992 ευρώ/τ.μ. Σε σχέση με το απόγειο της αγοράς, το 2008, οι τιμές στον Αγιο Αθανάσιο είναι σήμερα χαμηλότερες κατά 68%, στο Καρπενήσι κατά 57%, στα Τρίκαλα Κορινθίας κατά 51% και στην Αράχωβα κατά 48%.
Σύμφωνα με την ανάλυση της Geoaxis, χιλιάδες σπίτια παραμένουν αδιάθετα, καθώς η ζήτηση που καταγράφεται εξακολουθεί να είναι εξαιρετικά ήπια. Οπως σημειώνει ο Γιάννης Ξυλάς, επικεφαλής της Geoaxis, «παρά την πρόσκαιρη αύξηση στις τιμές τα τελευταία χρόνια (2018/2019), αρκετοί κατασκευαστές που επένδυσαν δανειζόμενοι στην ανέγερση πολυτελών κατοικιών με συνολικό κόστος κατασκευής και αγοράς γης πάνω από 1.500 ευρώ/τ.μ. εξακολουθούν να βρίσκονται πλήρως εγκλωβισμένοι, αφού ούτε η πώληση κάτω από το κόστος δείχνει να ενεργοποιεί τη ζήτηση».
Σε αυτό δεν βοηθά ασφαλώς και το ότι πολλές από τις κατοικίες είναι πολύ μεγάλης επιφάνειας, γεγονός που αυξάνει το κόστος αγοράς αλλά και το κόστος κατοχής (π.χ. ΕΝΦΙΑ) και συντήρησης. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Geoaxis, η μέση επιφάνεια εξοχικής κατοικίας (μαζί με τους βοηθητικούς χώρους) που διατίθεται μέσω αγγελιών διαμορφώνεται σήμερα στα 139 τ.μ.
Οι μεγαλύτερες επιφάνειες καταγράφονται στην Αράχωβα, στα 225 τ.μ., λόγω της πληθώρας νέων μεζονετών στο Λιβάδι, και οι μικρότερες στα Τρίκαλα Κορινθίας, στα 120 τ.μ., λόγω των παλαιότερων και πιο τυπικών κτισμάτων που προσφέρονται. Στο πλαίσιο αυτό, η μέση ηλικία εξοχικής κατοικίας που διατίθεται μέσω αγγελιών διαμορφώνεται σήμερα στα 18,5 χρόνια. Μεγαλύτερη ηλικία κατασκευών καταγράφεται στο Καρπενήσι με 27 χρόνια και η μικρότερη στην Αράχωβα με 10 έτη.
Σύμφωνα με την Geoaxis, η απορρόφηση των χειμερινών εξοχικών κατοικιών κρίνεται ως ιδιαίτερα δυσχερής, καθώς το μεγαλύτερο μέρος της ζήτησης αφορά Ελληνες.
Επίσης, μακροπρόθεσμα η κλιματική αλλαγή θα επηρεάσει σημαντικά τις κατοικίες σε περιοχές που εξαρτώνται από χιονοδρομικά κέντρα, δεδομένου ότι τα τελευταία χρόνια μειώνονται συνεχώς οι ημέρες λειτουργίας λόγω έλλειψης χιονιού.