Η Ελλάδα έχει ξεχωρίσει έναντι των περισσoτέρων χωρών της Ευρωζώνης κατά την οικονομική ανάκαμψη μετά την COVID-19, ωστόσο η οικονομική δραστηριότητα έχει αρχίσει να επιβραδύνεται, παρουσιάζοντας πολλές αδυναμίες. Ο Economist διερωτάται αν η Ελλάδα μπορεί να συνεχίσει να αποτελεί «οικονομικό νικητή» το 2023, όπως το πέτυχε το 2022, ενώ η Goldman Sachs χτυπάει «καμπανάκι» τόσο για τη χώρα μας όσο και για τον υπόλοιπο Νότο, για τις προκλήσεις που θέτουν στην περαιτέρω ανάκαμψη της οικονομίας το μεγάλο επενδυτικό κενό και το υψηλό κόστος δανεισμού.
Ειδικότερα, το περιοδικό Economist χαρακτήρισε την Ελλάδα και τις χώρες της Μεσογείου πρωταγωνίστριες στο «οικονομικό πάρτι» του 2022, καθώς σε μια ιδιαίτερα δύσκολη χρονιά, με τον πληθωρισμό να εκτινάσσεται στο 10% διεθνώς χτυπώντας τα εισοδήματα των νοικοκυριών, ξεχώρισαν και αποτέλεσαν τους απροσδόκητους νικητές των οικονομικών επιδόσεων, με βάση τους κύριους οικονομικούς και χρηματοοικονομικούς δείκτες. Η Ελλάδα μάλιστα βρίσκεται στην κορυφή μεταξύ 34 συνολικά χωρών, έχοντας καταγράψει την υψηλότερη αύξηση του ΑΕΠ μεταξύ του δ΄ τριμήνου 2021 και του γ΄ τριμήνου 2022, στο 2,2%, με την Ιταλία (+1,8%), το Ηνωμένο Βασίλειο (+1,7%) και την Ισπανία (+1,5%) να ακολουθούν, ενώ το ελληνικό χρέος προς ΑΕΠ από τα τέλη του 2021 έχει σημειώσει τη μεγαλύτερη μείωση, της τάξης του 16%.
«Θα διατηρηθεί ωστόσο το χάσμα αυτό –μεταξύ των νικητών του 2022 και των χαμένων– και το 2023;», αναρωτιέται ο Economist. Δύσκολα, είναι η απάντηση. Οπως προειδοποιεί το περιοδικό, το 2023 η οικονομική ανάπτυξη στον Νότο θα υποχωρήσει σε λιγότερο εντυπωσιακά επίπεδα, ενώ η ταχεία γήρανση του πληθυσμού και τα υψηλά χρέη θα επιβαρύνουν την αναπτυξιακή δυναμική.
H Ελλάδα και οι υπόλοιπες χώρες του Νότου, πρωταγωνίστριες του μεγάλου πάρτι το 2022, αναφέρει σε άρθρο του ο Economist.
Η Goldman Sachs τονίζει επίσης την οικονομική υπεραπόδοση του Νότου το τελευταίο διάστημα, ωστόσο υπογραμμίζει πως η ανάπτυξη έχει ήδη αρχίσει να χάνει ορμή, θέτοντας προκλήσεις στην ανάκαμψη των επενδύσεων. Ενώ η Ευρωζώνη έχει σχεδόν επιστρέψει στο επίπεδο των επενδύσεων που εμφάνιζε πριν από την παγκόσμια χρηματοοικονομική κρίση, η Νότια Ευρώπη προσπαθεί ακόμη να καλύψει το χαμένο έδαφος, με τις επενδύσεις να είναι περίπου 3,5% του ΑΕΠ κάτω από το επίπεδο του 2007 και 2% του ΑΕΠ κάτω από τον μέσο όρο της ζώνης του ευρώ, με την Ελλάδα να υστερεί σημαντικά. «Φαίνεται εξαιρετικά δύσκολο για τη Νότια Ευρώπη να επιτύχει βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη εάν δεν καταφέρει να κλείσει το επενδυτικό χάσμα με την υπόλοιπη ζώνη του ευρώ», τονίζει η Goldman.
Ο Νότος, πάντως, είναι σε πολύ καλύτερη θέση σε σχέση με το παρελθόν, χάρη και στη μεγάλη ευκαιρία δημοσιονομικής στήριξης που προσφέρει το Ταμείο Ανάκαμψης. Ωστόσο, οι πολιτικές που θα ακολουθηθούν σε κάθε χώρα παίζουν καθοριστικό ρόλο και το θετικό είναι πως ενόψει των εκλογών του 2023 σε Ελλάδα και Ισπανία και οι δύο χώρες φαίνεται ότι είναι σε καλή θέση να εφαρμόσουν τις μεταρρυθμίσεις του Ταμείου, με τη σχετική στήριξη να αναμένεται να υπερβεί το 3% του ΑΕΠ το 2023, καθώς το ζήτημα δεν διχάζει τα κόμματα, όπως σημειώνει η αμερικανική τράπεζα.
Επιπλέον, ενώ η Νότια Ευρώπη επωφελείται από την ασυνήθιστη στήριξη της Ε.Ε. ώστε να κλείσει το επενδυτικό χάσμα με την υπόλοιπη ήπειρο, ο συνεχιζόμενος κύκλος αυξήσεων επιτοκίων και ο πιο πρόσφατος επιθετικός τόνος της ΕΚΤ δημιουργούν πίεση στα κόστη δανεισμού της περιοχής. Δεδομένου ότι οι υψηλότερες αποδόσεις των ομολόγων αυξάνουν αργά αλλά σταθερά το κόστος εξυπηρέτησης του χρέους, η ανάγκη οι χώρες της περιφέρειας, όπως η Ελλάδα, να επιταχύνουν τις επενδύσεις ώστε να «εξασφαλίσουν» τη μελλοντική ανάπτυξη της οικονομίας είναι επιτακτική, καταλήγει η Goldman Sachs.