Καθώς ένα θλιβερό 2022 πλησιάζει στο τέλος του, οι προοπτικές για το 2023 συνεχίζουν να βελτιώνονται. Μετά τα οικονομικά στοιχεία των ΗΠΑ, ο πληθωρισμός φθάνει πλέον στην κορύφωσή του και στην Ευρώπη. Οι τιμές της ενέργειας και οι κίνδυνοι έλλειψης σε φυσικό αέριο υποχωρούν. Ως αποτέλεσμα, οι εταιρείες αρχίζουν να εξετάζουν την ευρωπαϊκή χειμερινή ύφεση υπό το πρίσμα μιας νέας ανάκαμψης, η οποία αναμένουμε να ξεκινήσει στα τέλη της άνοιξης. Ελλείψει ενός νέου μεγάλου κραδασμού μπορούμε να προσβλέπουμε σε ταχεία μείωση του πληθωρισμού και σημαντική ανάκαμψη της οικονομικής δραστηριότητας το 2023, όταν η Ευρώπη θα έχει πλέον κατορθώσει να περάσει τον χειμώνα. Κι ενώ η Fed πρέπει να καταπολεμήσει τον εγχώριο πληθωρισμό, που προκλήθηκε από την υπερβολική δημοσιονομική τόνωση των ΗΠΑ του 2020 και του 2021, η ΕΚΤ πρέπει να αντιμετωπίσει μια άνοδο του πληθωρισμού που έχει προκληθεί σε μεγάλο βαθμό από την αύξηση των τιμών της ενέργειας και των τροφίμων εξαιτίας του πολέμου του Βλαντιμίρ Πούτιν κατά της Ουκρανίας, άνοδος που επιδεινώθηκε σε κάποιο βαθμό από τις παγκόσμιες πιέσεις στην αλυσίδα εφοδιασμού. Βλέπουμε ελάχιστα σημάδια πλεονάζουσας ζήτησης στην Ευρωζώνη.
Αντίθετα, οι προοπτικές του πληθωρισμού στην Ευρωζώνη διαμορφώνονται από δύο βασικούς παράγοντες. Ενόσω το υψηλότερο κόστος της ενέργειας μεταφέρεται στην αλυσίδα παραγωγής με την πάροδο του χρόνου, οι πληθωριστικές πιέσεις διευρύνονται σε μη ενεργειακά αγαθά και υπηρεσίες. Και καθώς οι τιμές της ενέργειας έχουν υποχωρήσει από το ανώτατο σημείο τους, η άμεση συμβολή της ενέργειας στον βασικό πληθωρισμό μειώνεται ήδη. Τα στοιχεία των γερμανικών τιμών παραγωγού (PPI) δίνουν κάποια εικόνα για την ισορροπία αυτών των δύο δυνάμεων. Με μηνιαία πτώση των τιμών της ενέργειας κατά 9,6% τον Νοέμβριο, έπειτα από εκείνη κατά 10,4% τον Οκτώβριο, ο πληθωρισμός της ενέργειας σε επίπεδο παραγωγών μειώθηκε απότομα στο 65,8% σε ετήσια βάση τον Νοέμβριο από 85,6% τον Οκτώβριο και την κορύφωση του 139% τον Αύγουστο. Ωστόσο, ακόμη και χωρίς την ενέργεια, ο πληθωρισμός PPI μειώθηκε στο 12,7% σε ετήσια βάση τον Νοέμβριο από 13,6% τον Οκτώβριο και 16,5% κορυφαία τον Αύγουστο. Πέρα από την αποκλιμάκωση των πιέσεων στις τιμές της ενέργειας, δύο άλλοι παράγοντες πιθανότατα θα εντείνουν την πτωτική τάση στον πυρήνα του πληθωρισμού στη Γερμανία –και στην Ευρωζώνη– από την άνοιξη του 2023 και μετά. Πρώτον, η χειμερινή ύφεση θα περιορίσει την τιμολογιακή δύναμη των παραγωγών. Δεύτερον, οι παγκόσμιες πιέσεις στην αλυσίδα εφοδιασμού φαίνεται ότι θα υποχωρήσουν σημαντικά περαιτέρω, όταν το τρέχον χειμερινό κύμα της πανδημίας στην Κίνα θα λήξει.
* Ο κ. Χόλγκερ Σμίεντινγκ είναι οικονομολόγος της Berenberg Bank.