Θέτοντας την κυβέρνηση Μακρόν σε τροχιά μετωπικής σύγκρουσης με τα εργατικά συνδικάτα και επαναφέροντας ίσως το πλέον ακανθώδες θέμα στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες, η πρωθυπουργός της Γαλλίας Ελιζαμπέτ Μπορν ανακοίνωσε χθες τα σχέδια της γαλλικής κυβέρνησης για τη μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού συστήματος στη δεύτερη οικονομία της Ευρωζώνης. Κεντρικό σημείο και το κυριότερο σημείο αιχμής που αναμένεται να προκαλέσει αντιδράσεις είναι η αύξηση της ηλικίας συνταξιοδότησης από τα 62 στα 64 έτη το 2030. Θα υλοποιηθεί με μια σταδιακή προσαρμογή ανάλογη της ηλικίας των εργαζομένων, καθώς θα προστίθενται τρεις μήνες στην ηλικία συνταξιοδότησης ανά έτος. Σύμφωνα με το σχετικό έγγραφο εργασίας που διέρρευσε στη γαλλική εφημερίδα Le Monde, αρχικά η ηλικία συνταξιοδότησης θα αυξηθεί στα 63 έτη και τρεις μήνες το 2027 και στη συνέχεια θα φθάσει στα 64 έτη το 2030. Παράλληλα, όμως, η μετακίνηση της ηλικίας συνταξιοδότησης θα συνοδεύεται από την εσπευσμένη εφαρμογή του λεγόμενου νόμου «Τουρέν» του 2014, που προβλέπει επιμήκυνση του χρονικού διαστήματος στη διάρκεια του οποίου ο εργαζόμενος καταβάλλει εισφορές στα συνταξιοδοτικά ταμεία. Από 42 χρόνια ασφάλισης που απαιτούνται τώρα θα αυξηθούν στα 43 χρόνια, αρχής γενομένης από το 2027. Ολα αυτά βέβαια προκειμένου ο εργαζόμενος να έχει δικαίωμα σε πλήρη σύνταξη.
Παρουσιάζοντας τα σχέδια της κυβέρνησης η κ. Μπορν υπογράμμισε πως οι αλλαγές είναι αναγκαίες προκειμένου να μην παρουσιάσει το συνταξιοδοτικό σύστημα της χώρας σοβαρά ελλείμματα μέσα στα επόμενα έτη. Δήλωσε, μάλιστα, πως έχει επίγνωση ότι «οι μεγάλες μεταβολές στο συνταξιοδοτικό μας σύστημα προκαλούν άγχος και φόβο στον γαλλικό λαό». Η κυβέρνηση Μακρόν έχει πάντως επανειλημμένως υποστηρίξει ότι η αύξηση της ηλικίας συνταξιοδότησης είναι αναγκαία για να δοθεί ώθηση στην απασχόληση των μεγαλύτερων ηλικιών που παραμένει σε σχετικά χαμηλά επίπεδα στη Γαλλία. Και προπαντός βέβαια για να αποφευχθούν τα επίμονα ελλείμματα. Ωστόσο, ακόμη και τα μετριοπαθή εργατικά συνδικάτα έχουν δεσμευθεί να προχωρήσουν σε κινητοποιήσεις στους δρόμους της Γαλλίας αν η κυβέρνηση Μακρόν προχωρήσει στην υλοποίηση προεκλογικής εξαγγελίας της και αυξήσει την ηλικία συνταξιοδότησης πάνω από τα 62 έτη. Η ηλικία συνταξιοδότησης στη Γαλλία είναι έως τώρα από τις χαμηλότερες που ισχύουν στην Ευρώπη και στον κόσμο. Το κόστος του συνταξιοδοτικού συστήματος αποτελεί, όμως, μόνιμη επιβάρυνση στα δημόσια οικονομικά της χώρας. Η συμβουλευτική ομάδα για θέματα συνταξιοδοτικού έχει επανειλημμένως προειδοποιήσει πως το συνταξιοδοτικό σύστημα της χώρας θα παρουσιάζει έλλειμμα της τάξης των 10 δισ. ευρώ ετησίως σε όλο το διάστημα από το 2022 έως και το 2032.
Μιλώντας στο ειδησεογραφικό δίκτυο CNBC, ο Ρενό Φουκάρ, καθηγητής Οικονομικών στο Πανεπιστήμιο του Λάνκαστερ, τόνισε πως «αυτή τη φορά έχει μεγαλύτερες πιθανότητες να περάσει η αλλαγή σε σύγκριση με πριν από πέντε χρόνια». Ο Γάλλος πρόεδρος έχει επανειλημμένως δεσμευθεί ότι θα προχωρήσει σε μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού συστήματος από το 2017, οπότε εξελέγη για πρώτη φορά. Στα τέλη του 2019 άλλωστε, πρότεινε ένα απλουστευτικό σύστημα, στο πλαίσιο του οποίου θα μπορεί ο κάθε εργαζόμενος να συνταξιοδοτείται όταν θα έχει συγκεντρώσει έναν συγκεκριμένο αριθμό πόντων. Το σχέδιό του προσέκρουσε, όμως, στη σφοδρή αντίδραση των Γάλλων, με τους εργαζομένους κυρίως στον δημόσιο τομέα να έχουν να χάσουν τα περισσότερα και να αντιδρούν σφοδρά επί ημέρες. Η χώρα γνώρισε τότε τις μεγαλύτερες απεργίες που έχει γνωρίσει εδώ και πολλές δεκαετίες. Η σφοδρότητα των αντιδράσεων και στη συνέχεια η πανδημία του κορωνοϊού ανάγκασαν τότε τον Γάλλο πρόεδρο να «παγώσει» τα σχέδιά του.
Το συνταξιοδοτικό σύστημα της Γαλλίας υπολογίζεται ότι θα παρουσιάζει έλλειμμα της τάξης των 10 δισ. ευρώ ετησίως από το 2022 έως και το 2032.
Αυτή τη φορά η επαναφορά των σχεδίων του Εμανουέλ Μακρόν αναμένεται να φέρει και πάλι συγκρουσιακό κλίμα στη Γαλλία και να δώσει το στίγμα της δεύτερης θητείας του στο τιμόνι της Γαλλίας. Αν ασκήσει πίεση για την εφαρμογή του σχεδίου του, πιθανότατα θα αντιμετωπίσει κινητοποιήσεις των εργαζομένων που θα παραλύσουν τη χώρα και σε πολλές περιπτώσεις στο παρελθόν έκαμψαν προκατόχους του κ. Μακρόν και τους ανάγκασαν να ανακαλέσουν νομοσχέδια για την εργασία και τη συνταξιοδότηση.
Οπως, πάντως, επισημαίνουν αναλυτές, είναι γεγονός ότι τα δημόσια οικονομικά της Γαλλίας είναι υπό πίεση, καθώς έχουν προηγηθεί οι εκτεταμένες δαπάνες για τη στήριξη της οικονομίας έναντι της ύφεσης της πανδημίας. Αν δεν υπάρξει μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού συστήματος, επισημαίνουν, θα εμφανίζει έλλειμμα της τάξης του 0,8% του ΑΕΠ ετησίως για τα επόμενα 10 χρόνια. Και τα ελλείμματα αυτά θα συμπέσουν με μια περίοδο που η κυβέρνηση προσπαθεί να αφιερώσει περισσότερα κεφάλαια στις επενδύσεις στη βιομηχανία και στην πράσινη μετάβαση.