Οι χαμηλοί συντελεστές στα μερίσματα και η φορολογική συμμόρφωση των αυτοαπασχολουμένων βρίσκονται στο επίκεντρο των φορολογικών συστάσεων του ΟΟΣΑ. Οπως τονίζεται στην έκθεση του οργανισμού, η χώρα μας έχει από τους μικρότερους συντελεστές στα μερίσματα μεταξύ των χωρών του ΟΟΣΑ και μία ενδεχόμενη αύξησή τους θα μπορούσε να οδηγήσει στη μείωση των επιβαρύνσεων της μεσαίας τάξης, η οποία ενώ σήκωσε το βάρος της δημοσιονομικής προσαρμογής τα χρόνια της κρίσης, στην τελευταία μεταρρύθμιση του 2019 είχε τα λιγότερα οφέλη, ενώ αντίθετα οι ελεύθεροι επαγγελματίες ήταν στους κερδισμένους καθώς οι επιβαρύνσεις τους περιορίσθηκαν αισθητά.
Πέραν των συστάσεων του ΟΟΣΑ για καλύτερο έλεγχο των αυτοαπασχολουμένων, η κυβέρνηση μέσω του υπουργείου Οικονομικών εξετάζει αλλαγές στη φορολογία των επαγγελματιών και των αυτοαπασχολουμένων με στόχο τη διεύρυνση της φορολογικής βάσης και τον περιορισμό της φοροδιαφυγής από αδήλωτα εισοδήματα και ΦΠΑ. Το μεγαλύτερο τμήμα των επαγγελματιών δηλώνει εισοδήματα που δεν ξεπερνούν τις 10.000 ευρώ ετησίως. Στο πλαίσιο αυτό το υπουργείο Οικονομικών έχει αναθέσει στο ΙΟΒΕ ειδική μελέτη για την καταγραφή της σημερινής κατάστασης, συγκριτικό τεστ με τα φορολογικά συστήματα που εφαρμόζονται στις υπόλοιπες χώρες της Ε.Ε. και υποβολή προτάσεων για τη δικαιότερη κατανομή των φορολογικών βαρών. Στο τραπέζι θα βρεθούν οι αλλαγές στους συντελεστές της φορολογικής κλίμακας, η κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος, η σταδιακή κατάργηση των τεκμηρίων διαβίωσης, η προκαταβολή φόρου, οι ισχύουσες φοροαπαλλαγές και εξαιρέσεις.
Σημειώνεται ότι με βάση τα δηλωθέντα εισοδήματα του 2021, εισόδημα από ατομικές επιχειρήσεις δήλωσαν 615.475 πολίτες. Τα εισοδήματα που δήλωσαν ανήλθαν στα 39 δισ. ευρώ. Από τους 615.475, κέρδη εμφανίζουν οι 356.957, τα οποία προσεγγίζουν τα 3,4 δισ. ευρώ.
Στο στόχαστρο του οργανισμού και η εκτεταμένη φοροδιαφυγή στους ελεύθερους επαγγελματίες.
Επισημαίνεται ότι οι ελεύθεροι επαγγελματίες και οι αυτοαπασχολούμενοι είναι οι μεγάλοι κερδισμένοι της τελευταίας φορολογικής μεταρρύθμισης καθώς από το 2020 είδαν τη φορολογική τους επιβάρυνση να μειώνεται ακόμα και κατά 60% λόγω της ευνοϊκότερης φορολογικής κλίμακας με τον συντελεστή 9% που εφαρμόζεται για τα εισοδήματα έως 10.000 ευρώ, την «κατάργηση» της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης, το «κούρεμα» της προκαταβολής φόρου και τις εξαιρέσεις από το τέλος επιτηδεύματος. Για παράδειγμα, ένας ελεύθερος επαγγελματίας με καθαρό εισόδημα 10.000 ευρώ ενώ μέχρι και το 2019 πλήρωνε φόρο 2.200 ευρώ με τη νέα κλίμακα ο φόρος περιορίσθηκε στα 900 ευρώ με το όφελος να φθάνει τα 1.300 ευρώ.
Τα κέρδη που εγκρίθηκαν και διανεμήθηκαν μετά τον Ιανουάριο του 2020 φορολογούνταν με συντελεστή 5% από 10% που ήταν μέχρι και το 2019 και 15% ένα χρόνο νωρίτερα. Παράλληλα, ο συντελεστής φορολόγησης των εισοδημάτων των επιχειρήσεων έχει μειωθεί από το 28% που ήταν το 2019 στο 22% σήμερα. Μέχρι και το 2019 η Ελλάδα είχε από τους υψηλότερους συντελεστές φορολόγησης για τις επιχειρήσεις στην Ε.Ε. και στα διανεμόμενα κέρδη. Πλέον, ο συντελεστής στη φορολογία έχει περιορισθεί αν και οι γειτονικές χώρες φορολογούν τα κέρδη με συντελεστές 9%-10%.
Στα μερίσματα, Βουλγαρία, Ρουμανία, Σλοβενία και Ελλάδα έχουν τον ίδιο συντελεστή (5%), ενώ πολλές χώρες όπως για παράδειγμα η Γαλλία, η Σλοβακία και η Κύπρος δεν επιβάλλουν φόρο κατά τη διανομή. Από την άλλη πλευρά η Ισπανία, το Λουξεμβούργο, η Πορτογαλία φορολογούν τα μερίσματα με συντελεστή 15%, ενώ Αυστρία, Γερμανία, Βέλγιο και Ιταλία με συντελεστές που κυμαίνονται μεταξύ 25%-30%.