Η αντιπαράθεση για το όριο του ομοσπονδιακού χρέους έχει ήδη αρνητικές επιπτώσεις στην αμερικανική οικονομία, καθώς οδηγεί σε άνοδο του κόστους δανεισμού, με αποτέλεσμα να επιβαρύνεται το χρέος της χώρας. Στην ανησυχητική αυτή διαπίστωση έχει καταλήξει η Αμερικανίδα υπουργός Οικονομικών Τζάνετ Γέλεν και δεν παύει να προειδοποιεί για τις επιπτώσεις μιας στάσης πληρωμών των ΗΠΑ.
Σε ομιλία της ενώπιον στελεχών κοινοτικών τραπεζών στην Ουάσιγκτον, η κ. Γέλεν επικαλέστηκε όσα είχαν συμβεί το 2011 με την αντιπαράθεση για το όριο χρέους των ΗΠΑ, που οδήγησε στην πρώτη στην Ιστορία των ΗΠΑ υποβάθμιση της πιστοληπτικής αξιολόγησης της υπερδύναμης. «Ο χρόνος τελειώνει. Κάθε μέρα που το Κογκρέσο δεν ενεργεί, βιώνουμε αυξημένο οικονομικό κόστος που θα μπορούσε να επιβραδύνει την αμερικανική οικονομία», ανέφερε στο πλαίσιο εκδήλωσης της ένωσης κοινοτικών τραπεζών Independent Community Bankers of America.
«Η αμερικανική οικονομία κρέμεται από μια κλωστή». Προσέθεσε, επίσης, ότι εξίσου επιζήμια είναι η καθυστέρηση για τα μέσα βιοπορισμού εκατομμυρίων Αμερικανών. «Δεν έχουμε χρόνο για χάσιμο. Το Κογκρέσο θα πρέπει να διαχειριστεί το όριο χρέους το συντομότερο δυνατόν», είπε.
Η κ. Γέλεν δήλωσε χθες στο Κογκρέσο ότι το υπουργείο αναμένεται να είναι σε θέση να εξυπηρετεί τις οικονομικές υποχρεώσεις της αμερικανικής κυβέρνησης μόνο έως την 1η Ιουνίου, χωρίς αύξηση του ορίου χρέους. Επιχείρησε, έτσι, να εντείνει τις πιέσεις στους Ρεπουμπλικανούς στο Κογκρέσο και τον Λευκό Οίκο για να βρεθεί μια συμφωνία τις επόμενες ημέρες. Οπως τόνισε η κ. Γέλεν, η κρίση του 2011, όταν οι βουλευτές αύξησαν το όριο χρέους λίγο πριν η κυβέρνηση αναγκαστεί να κηρύξει στάση πληρωμών, δείχνει τις σοβαρές επιπτώσεις της καθυστέρησης. Η καταναλωτική εμπιστοσύνη μειώθηκε τότε πάνω από 20%, ενώ ο δείκτης S&P 500 κατέγραψε βουτιά 17% και το κόστος στεγαστικών δανείων και δανείων για την αγορά αυτοκινήτων αυξήθηκε.
Το να αφεθούν οι ΗΠΑ να προχωρήσουν σε αθέτηση πληρωμών θα πυροδοτήσει μια οικονομική και χρηματοπιστωτική καταστροφή, θέτοντας σε κίνδυνο τη φήμη της χώρας και υπονομεύοντας το υπόβαθρο του παγκόσμιου ηγετικού οικονομικού ρόλου που έχουν οι ΗΠΑ, σύμφωνα με την υπουργό Οικονομικών.
Διχασμένη η κοινή γνώμη στις ΗΠΑ για το αν η αύξηση του χρέους πρέπει να συνοδευθεί με περικοπές δαπανών.
Οπως ανέφερε η κ. Γέλεν, οι επενδυτές έχουν ήδη αρχίσει να εμφανίζονται απρόθυμοι να αγοράσουν αμερικανικό χρέος που ωριμάζει στις αρχές Ιουνίου και το αδιέξοδο αυξάνει το συνολικό βάρος του χρέους. Εδωσε, άλλωστε, μια αισιόδοξη εκτίμηση για την υγεία των αμερικανικών κοινοτικών τραπεζών, σημειώνοντας ότι πολλές ανακοίνωσαν υψηλότερα καθαρά έσοδα το 2022 συγκριτικά με πριν από την πανδημία, παρόλο που ορισμένες περιφερειακές τράπεζες υφίστανται αυξημένες πιέσεις μετά την κατάρρευση δύο μεγάλων περιφερειακών τραπεζών –της Silicon Valley Bank και της Signature Bank– τον Μάρτιο.
Εχουν υπάρξει ορισμένοι «μετασεισμοί», συμπεριλαμβανομένης της κατάρρευσης της First Republic Bank, αλλά η Αμερικανίδα υπουργός Οικονομικών υποστηρίζει ότι δεν υπάρχει «καμιά ένδειξη αλλαγής στη θεμελιώδη υγεία του τραπεζικού συστήματος». Ωστόσο, το υπουργείο Οικονομικών παραμένει σε επαγρύπνηση και συνεχίζει να παρακολουθεί στενά τις συνθήκες. Οι Αμερικανοί ανησυχούν για την προοπτική στάσης πληρωμών της ομοσπονδιακής κυβέρνησης σε περίπτωση που το Κογκρέσο δεν αυξήσει το όριο του δημοσίου χρέους, αλλά είναι διχασμένοι σχετικά τις ενέργειες που πρέπει να γίνουν, σύμφωνα με δημοσκόπηση του Reuters και της εταιρείας ερευνών Ipsos.
Η δημοσκόπηση δείχνει ότι η κοινή γνώμη δεν ευνοεί ούτε τον πρόεδρο Τζο Μπάιντεν ούτε τους Ρεπουμπλικανούς του Κογκρέσου, που άρχισαν συνομιλίες για την επίλυση του αδιεξόδου ως προς το όριο των 31,4 τρισεκατομμυρίων του δημοσίου χρέους. Το υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ δηλώνει ότι τα χρήματα για την κάλυψη των εξόδων τελειώνουν την 1η Ιουνίου, εκτός κι αν το Κογκρέσο αυξήσει τα περιθώρια δανεισμού. Οικονομολόγοι δηλώνουν ότι τυχόν στάση πληρωμών θα διαταράξει τις διεθνείς αγορές και θα βυθίσει τις ΗΠΑ σε ύφεση. Σύμφωνα με τη δημοσκόπηση, το 76% των Αμερικανών δηλώνει ότι οι δύο πλευρές θα πρέπει να φθάσουν σε συμφωνία, διότι η στάση πληρωμών θα αυξήσει τις οικονομικές πιέσεις επί των νοικοκυριών. Σε αυτούς περιλαμβάνεται ένα 84% πολιτών που δηλώνουν Δημοκρατικοί και 77% που δηλώνουν Ρεπουμπλικανοί. Μόνο το 29% θεωρεί ότι το θέμα είναι «παραφουσκωμένο».
Η αμερικανική κοινή γνώμη είναι επίσης διχασμένη ως προς τον τρόπο επίλυσης του προβλήματος. Το 49% θεωρεί ότι το Κογκρέσο οφείλει να αυξήσει τάχιστα το όριο του χρέους χωρίς όρους για να αποτραπεί η στάση πληρωμών. Το 68% των Δημοκρατικών και το 39% των Ρεπουμπλικανών υιοθετούν αυτή τη θέση. Ομως, το 51% των Αμερικανών δηλώνει ότι το όριο χρέους δεν πρέπει να αυξηθεί χωρίς δραστικές περικοπές δαπανών. Υιοθετεί εν ολίγοις τη θέση των Ρεπουμπλικανών, που έχουν την πλειοψηφία στη Βουλή των Αντιπροσώπων. Το 69% των Ρεπουμπλικανών και το 42% των Δημοκρατικών υιοθετούν τη θέση αυτή.