Σε μια προσπάθεια να τονώσει την κινεζική οικονομία που εμφανώς πλέον επιβραδύνεται, το Πεκίνο καταφεύγει σε ένα συνδυασμό μέτρων στήριξης. Τα μέτρα, ωστόσο, θα είναι περιορισμένα σε σύγκριση με παλαιότερα πακέτα, δεδομένου ότι έχει διογκωθεί το χρέος της δεύτερης οικονομίας στον κόσμο ενώ εντείνεται η ανησυχία για τη χρηματοπιστωτική της σταθερότητα. Χθες, η Λαϊκή Τράπεζα της Κίνας μείωσε αιφνιδιαστικά το βασικό επιτόκιό της προλειαίνοντας το έδαφος για ανάλογες μειώσεις από τις τράπεζες της χώρας και προκαλώντας προσδοκίες για περαιτέρω μειώσεις του κόστους δανεισμού. Σύμφωνα με αξιωματούχους της κυβέρνησης, το Πεκίνο εξετάζει παράλληλα μια ευρύτερη δέσμη προτεινόμενων μέτρων, μεταξύ των οποίων η στήριξη συγκεκριμένων τομέων της οικονομίας που πλήττονται, όπως η αγορά ακινήτων και η εγχώρια ζήτηση.
Πρόκειται για μέτρα που έχουν προτείνει διάφορα κλιμάκια της δημόσιας διοίκησης και της κυβέρνησης και περιλαμβάνουν περίπου 15 προτάσεις που έχουν σχεδιασθεί για την τόνωση συγκεκριμένων τομέων. Σε ό,τι αφορά ειδικότερα τη στήριξη της αγοράς στέγης, οι ρυθμιστικές αρχές προσπαθούν να μειώσουν το κόστος εξυπηρέτησης των στεγαστικών δανείων που έχουν εκδοθεί για την αγορά κατοικίας και να ενθαρρύνουν τις κρατικές τράπεζες να χορηγήσουν νέα δάνεια σε δανειολήπτες ώστε να διασφαλίσουν ότι θα παραδοθούν οι κατοικίες. Οπως τονίζει ο Ντάνκαν Ρίγκλεϊ, οικονομολόγος – σινολόγος της Pantheon Macroeconomics, «στόχος των μέτρων στήριξης είναι αυτή τη φορά η διατήρηση των θετικών ρυθμών ανάπτυξης, μέσα στα όρια του στόχου που έχει θέσει το Πεκίνο για ανάπτυξη 5% και όχι να δώσουν ώθηση σε επιθετικούς ρυθμούς ανάπτυξης». Ο ίδιος υπογραμμίζει πως οι ιθύνοντες στο Πεκίνο εξακολουθούν να ανησυχούν μήπως βρεθούν ξανά σε εκείνη την κατάσταση της υπερχρέωσης στην οποία βρέθηκαν μετά τα ιδιαιτέρως γενναία πακέτα στήριξης που χορήγησαν στην κινεζική οικονομία στη διάρκεια της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης.
Πράγματι οι τελευταίες αυτές κινήσεις σηματοδοτούν μια σαφή αλλαγή στάσης και προδίδουν την ανησυχία του Πεκίνου, που εμφανώς έχει ενταθεί καθώς επιβραδύνονται η καταναλωτική ζήτηση και οι καταναλωτικές δαπάνες. Τα εν λόγω μέτρα ενδέχεται, πάντως, να μην αποβούν επαρκώς αποτελεσματικά δεδομένου ότι τοπικές και περιφερειακές αρχές αντιμετωπίζουν μεγάλες δυσκολίες, ενώ οι εταιρείες ακινήτων προσπαθούν να αποπληρώσουν τα τεράστια χρέη τους. Οπως σχολιάζει σχετικά ο Λου Τινγκ, επικεφαλής των οικονομολόγων της Nomura Holdings, «τα περιθώρια για συμβατικά μέτρα στήριξης στενεύουν, ενώ η πολιτική της στήριξης έχει επιφέρει και δυσάρεστες παρενέργειες στο παρελθόν όπως την υπερχρέωση των τοπικών αρχών, τις αναποτελεσματικές επενδύσεις και την κατασπατάληση πόρων». Οι αγορές δεν επηρεάστηκαν ουσιαστικά χθες από τις κινήσεις του Πεκίνου, καθώς επικρατεί επιφυλακτικότητα ως προς τον βαθμό στον οποίο μπορεί να λύσει προβλήματα η νομισματική πολιτική όταν δεν συνοδεύεται από άλλου είδους πολιτικές. Η επιχειρηματική και η καταναλωτική εμπιστοσύνη παραμένουν σε χαμηλά επίπεδα, τα νοικοκυριά αποφεύγουν να δανειστούν, ο πληθωρισμός τείνει προς το μηδέν και οι εξαγωγές περιορίζονται καθώς επιβραδύνεται η παγκόσμια οικονομία. Οπως τονίζει ο κ. Λου, «όλοι έχουν αντιληφθεί πως η ανάκαμψη της οικονομίας παραπαίει και αυξάνεται ο κίνδυνος της διπλής ύφεσης γι’ αυτό και η μείωση των επιτοκίων δεν επαρκεί».
Οι τελευταίες κινήσεις προδίδουν την ανησυχία της κινεζικής ηγεσίας, καθώς επιβραδύνονται η καταναλωτική ζήτηση και οι δαπάνες.
Από την πλευρά τους, πάντως, οι οικονομολόγοι επιμένουν πως η Λαϊκή Τράπεζα της Κίνας θα προχωρήσει φέτος σε νέες μειώσεις του κόστους δανεισμού. Η Goldman Sachs προβλέπει πως μέσα στο τρίτο τρίμηνο του έτους η κεντρική τράπεζα θα μειώσει κατά 25 μονάδες βάσης το ύψος των αποθεματικών κεφαλαίων που οφείλουν να διατηρούν οι τράπεζες της χώρας, προκειμένου να διευρύνει τα περιθώρια των τραπεζών για χορήγηση δανεισμού. Εκτιμά επίσης πως στη συνέχεια θα ακολουθήσει μια ακόμη μείωση του ύψους των υποχρεωτικών αποθεμάτων ή μια μείωση των επιτοκίων μέσα στο δ΄ τρίμηνο του έτους αναλόγως της απόδοσης που θα έχει η οικονομία. Εμπειρογνώμονες της Macquarie Group εκτιμούν πως μετά τη χθεσινή μείωση η κεντρική τράπεζα θα μειώσει κατά ακόμη 10 μ.β. το επιτόκιο δανεισμού ενός έτους μέσα στο γ΄ τρίμηνο. Οικονομολόγοι και αναλυτές διαπιστώνουν πως τα προβλήματα της αγοράς ακινήτων εξακολουθούν να αποτελούν τροχοπέδη στην ανάπτυξη της κινεζικής οικονομίας.
Παράλληλα, όμως, είναι σαφές πως η πολιτική και οικονομική εξουσία της Κίνας αυτή τη φορά δεν είναι διατεθειμένη να αυξήσει τις επενδύσεις σε ακίνητα για να τονώσει την ανάπτυξη. Ειδικότερα, αναλυτές της Goldman Sachs αποκλείουν μια επανάληψη του προγράμματος αναθέρμανσης της αγοράς ακινήτων της περιόδου 2015-2018, όταν η κεντρική τράπεζα διοχέτευσε ιλιγγιώδη ποσά στην αγορά ακινήτων με αποτέλεσμα να εκτοξευθούν στα ύψη οι τιμές των κατοικιών.