Παρά την επιβράδυνση της δυναμικής τους λόγω της αδύναμης διεθνούς ζήτησης, οι ελληνικές εξαγωγές ενισχύουν τα μερίδια αγοράς τους στους περισσότερους μεγάλους ευρωπαϊκούς προορισμούς, σύμφωνα με όσα αναφέρει μελέτη της Διεύθυνσης Οικονομικής Ανάλυσης της Εθνικής Τράπεζας (ΕΤΕ). Οπως δηλαδή επισημαίνεται, η ανταγωνιστικότητα των ελληνικών προϊόντων παραμένει άθικτη και οι παραγγελίες διατηρούνται σε υψηλά επίπεδα, με αποτέλεσμα οι Ελληνες εξαγωγείς να είναι σε θέση να ενισχύσουν τους ρυθμούς ανάπτυξης, αξιοποιώντας τη σταδιακή ανάκαμψη της ευρωπαϊκής οικονομίας.
Πώς όμως διαμορφώνονται οι επιδόσεις των ελληνικών εξαγωγών κατά το φετινό τρίμηνο Φεβρουαρίου – Απριλίου, έναντι του προηγούμενου εννεαμήνου; Εμφάνισαν οριακή άνοδο σε ποσοστό 0,4%, σε αποπληθωρισμένους όρους, ύστερα από μία διετία ισχυρής ανάπτυξης της τάξεως του 10%. Ανά τομείς, τα μέταλλα –κυρίως ο χαλκός– και τα φάρμακα εμφανίζουν ετήσια πτώση εξαγωγών της τάξεως του 6%-8%. Αντίβαρο όμως αποτέλεσε η ανοδική τάση των τροφίμων (+15%), η οποία εν πολλοίς στηρίχθηκε στον διπλασιασμό των εξαγωγών ελαιολάδου, επειδή η συγκυρία για την Ελλάδα στη μεσογειακή αγορά υπήρξε ευνοϊκή.
Για φέτος εκτιμάται ότι θα περιοριστεί στο 2,5% λόγω της αδύναμης ζήτησης από την ευρωπαϊκή αγορά.
Σε επίπεδο προορισμών, χαμηλές επιδόσεις, εξαιτίας αδύναμης ζήτησης, εμφάνισαν βασικές αγορές της Ευρώπης και της Βόρειας Αμερικής, οι οποίες αθροιστικά καλύπτουν την πλειονότητα των ελληνικών εξαγωγών. Εξαίρεση αποτελεί η ανοδική πορεία των ελληνικών προϊόντων στις αγορές των Βαλκανίων (+6% ετησίως) και κατά βάση προς Βουλγαρία, όπου η Ελλάδα (πέρα από τις κρίσιμες ροές φυσικού αερίου) ενισχύει την πράσινη μετάβαση της οικονομίας της μέσω σημαντικών εξαγωγών ειδών φωτισμού χαμηλής ενεργειακής κατανάλωσης (LED).
Με τα δεδομένα αυτά, οι αναλυτές διαπιστώνουν ότι οι συνθήκες αυξημένης αβεβαιότητας αποτυπώνονται στις συνολικές εισαγωγές της Ευρωπαϊκής Ενωσης, οι οποίες παρέμειναν στάσιμες το τελευταίο τρίμηνο, ενώ ενισχύονταν 18% το προηγούμενο εννεάμηνο. Κατά τη μελέτη, που δεν λαμβάνει υπόψη (για την αποφυγή σφάλματος) τα συγκυριακά έντονα ανοδικά μερίδια αγοράς του ελαιολάδου, τα ελληνικά προϊόντα εκπλήσσουν θετικά με την υψηλή ανταγωνιστικότητά τους, πετυχαίνοντας να ενισχύσουν το μερίδιό τους στην Ε.Ε. κατά 5%, σε 0,40% το διάστημα Φεβρουαρίου – Απριλίου, έναντι του προηγουμένου εννεαμήνου. Επίσης, η λεπτομερής ανάλυση ανά κλάδο και ανά χώρα αποτύπωσε αυξημένη διείσδυση των ελληνικών προϊόντων στα 2/3 των περιπτώσεων, επιβεβαιώνοντας την ευρύτητα της ενισχυμένης ανταγωνιστικότητας για την Ελλάδα. Πού εμφανίζεται υψηλότερη αύξηση μεριδίου; Στα τρόφιμα (πέρα από την αλματώδη άνοδο του ελαιολάδου) και τα φάρμακα, με την Κύπρο, τη Βουλγαρία και τη Ρουμανία να ξεχωρίζουν θετικά σε επίπεδο προορισμών. Οι εν λόγω ενδείξεις αυξημένης ανταγωνιστικότητας συνάδουν με την «αίσθηση» των ίδιων των Ελλήνων εξαγωγέων, όπως αυτή αποτυπώθηκε σε πρόσφατη έρευνα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, όπου ο σχετικός δείκτης κατέγραψε την υψηλότερη θετική απόκλιση από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο κατά την τελευταία εικοσαετία.
Σύμφωνα με την ανάλυση της ΕΤΕ, οι προοπτικές είναι ανοδικές λόγω των ανοδικών ρυθμών σε ποσοστό 2,8% ετησίως, που κατέγραψαν οι εξαγωγές τον Μάιο. Οπως και εξαιτίας της ενίσχυσης των ελληνικών εξαγωγών, που τροφοδοτεί η ανάκαμψη της ευρωπαϊκής ζήτησης, με τους αναλυτές να συσχετίζουν τη μεταβλητότητα των ελληνικών εξαγωγών κατά την τελευταία εικοσαετία με τις διακυμάνσεις του ευρωπαϊκού ΑΕΠ. Σε όλα αυτά προστίθεται η αισιοδοξία των ελληνικών επιχειρήσεων για τις εξαγωγικές παραγγελίες, με τον σχετικό δείκτη να ξεπερνάει κατά 7 μονάδες τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Ετσι, οι ελληνικές εξαγωγές αναμένεται να προσεγγίσουν ρυθμούς ανόδου της τάξης του 2,5% το 2023 και να επιστρέψουν στη μεσοπρόθεσμη τάση του 5% το 2024.