Μία ημέρα μετά την απόφαση της αμερικανικής Federal Reserve να διακόψει, προς το παρόν τουλάχιστον, την επιθετική της στροφή σε υψηλά επιτόκια και να διατηρήσει αμετάβλητο το κόστος δανεισμού, η Τράπεζα της Αγγλίας υιοθέτησε χθες την ίδια στάση αναμονής. Διατήρησε σταθερό το κόστος δανεισμού για πρώτη φορά έπειτα από σειρά αλλεπάλληλων αυξήσεων, που διήρκεσε σχεδόν δύο χρόνια, με τα επιτόκια της στερλίνας να παραμένουν έτσι στο 5,25%. Οπως ακριβώς και η Fed, άφησε ανοικτό το ενδεχόμενο νέας αύξησης των επιτοκίων τους επόμενους μήνες, καθώς ο πληθωρισμός στη Βρετανία παραμένει υπερτριπλάσιος του στόχου τού 2%. Παρά την κοινή στάση των κεντρικών τραπεζών, όμως, οι οικονομίες των δύο χωρών αποκλίνουν σημαντικά.
Σε αντίθεση με την αμερικανική ομοσπονδιακή τράπεζα, που εμφανίστηκε αισιόδοξη σε ό,τι αφορά την ανάπτυξη της μεγαλύτερης οικονομίας στον κόσμο, αλλά και σαφώς ικανοποιημένη από την αποκλιμάκωση του πληθωρισμού, την απόφαση της Τράπεζας της Αγγλίας υπαγόρευσε μάλλον ο φόβος ότι η βρετανική οικονομία διολισθαίνει σε ύφεση, παρά την αποκλιμάκωση του πληθωρισμού που τον Αύγουστο υποχώρησε στο 6,7% από το 6,8% του Ιουλίου. Η επιτροπή νομισματικής πολιτικής της Τράπεζας της Αγγλίας εξέφρασε ανησυχία για τον κίνδυνο της ύφεσης, καθώς το βρετανικό ΑΕΠ συρρικνώθηκε κατά 0,5% τον Ιούλιο, σημειώνοντας μεγαλύτερη πτώση από τις προβλέψεις, ενώ την ίδια στιγμή η ανεργία αυξάνεται, οι κενές θέσεις εργασίας μειώνονται και ο βρετανικός λαός αντιμετωπίζει τη χειρότερη κρίση ακρίβειας εδώ και πολλές δεκαετίες. Οι προβλέψεις της Τράπεζας της Αγγλίας δεν είναι, άλλωστε, καθόλου αισιόδοξες, καθώς υποβάθμισε την εκτίμησή της για το γ′ τρίμηνο σε ανάπτυξη μόλις 0,1% από την προηγούμενη για 0,4%, ενώ για το δεύτερο εξάμηνο του έτους προβλέπει πως η ανάπτυξη θα είναι μικρότερη από το 0,25% που είχε προβλέψει τον περασμένο μήνα.
Οπως άλλωστε επισημαίνουν οικονομικοί αναλυτές, η απόφασή της θα είναι λυτρωτική για εκατομμύρια βρετανικά νοικοκυριά, που ήδη στενάζουν υπό το βάρος δυσβάσταχτων δόσεων των στεγαστικών τους δανείων και κινδύνευαν να τις δουν να αυξάνονται περαιτέρω. Θα προκαλέσει, επίσης, αναστεναγμούς ανακούφισης σε χιλιάδες υπερχρεωμένες επιχειρήσεις της χώρας που κινδυνεύουν να πτωχεύσουν εξαιτίας των αυξήσεων των επιτοκίων. Εν ολίγοις, η Τράπεζα της Αγγλίας τηρεί, προς το παρόν, την ίδια τακτική με την αμερικανική Fed, αλλά για λόγους εντελώς διαφορετικούς και εν μέσω εντελώς διαφορετικής οικονομικής συγκυρίας. Η Fed διατήρησε την Τετάρτη τα επιτόκια του δολαρίου αμετάβλητα στη διακύμανση 5,25% έως 5,5% και προειδοποίησε πως, ακόμη κι αν δεν προχωρήσει σε περαιτέρω αύξησή τους στο εγγύς μέλλον, το κόστος δανεισμού θα παραμείνει σε υψηλά επίπεδα για μεγάλο χρονικό διάστημα. Η αμερικανική ομοσπονδιακή τράπεζα εκτιμά, πάντως, ότι παρά τις αλλεπάλληλες αυξήσεις των επιτοκίων, η οικονομία της υπερδύναμης παραμένει ισχυρή και εξακολουθεί να αναπτύσσεται με υγιείς ρυθμούς. Προβλέπει πως για το σύνολο του έτους η ανάπτυξη θα φτάσει το 2,1%, υπερβαίνοντας σαφώς την προηγούμενη πρόβλεψή της από τον Ιούνιο για ανάπτυξη μόλις 1%. Υπολογίζει πως ο ρυθμός ανάπτυξης θα επιβραδυνθεί το επόμενο έτος στο 1,5% για να επιταχυνθεί και πάλι στο 1,8% το 2025.
Σε αντίθεση με την αμερικανική ομοσπονδιακή τράπεζα που εμφανίστηκε αισιόδοξη για την ανάπτυξη στις ΗΠΑ, η Τράπεζα της Αγγλίας εξέφρασε ανησυχία για κίνδυνο ύφεσης.
Σε ό,τι αφορά τον πληθωρισμό στην υπερδύναμη, ο πληθωρισμός των τιμών καταναλωτή διαμορφώθηκε στο 3,3% τον Ιούλιο σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του περασμένου έτους. Αν και παραμένει σαφώς πάνω από τον στόχο του 2%, το ποσοστό αυτό σηματοδοτεί σημαντική αποκλιμάκωση των τιμών όταν συγκριθεί με την εκτόξευση του πληθωρισμού τιμών καταναλωτή στο 7% το καλοκαίρι του περασμένου έτους. Ετσι η Fed εκτιμά πως ο δομικός πληθωρισμός θα κορυφωθεί στο 3,7% φέτος, κάτω από το 3,9% που είχε προβλέψει τον Ιούνιο, για να αποκλιμακωθεί περαιτέρω στο 2,6% το επόμενο έτος και στο 2,3% το 2025. Αλλά και για την ανεργία οι εκτιμήσεις της είναι πιο αισιόδοξες από τις προηγούμενες, καθώς προβλέπει πως, παρά τις αυξήσεις των επιτοκίων, θα φτάσει στο 3,8% φέτος, όταν η προηγούμενη πρόβλεψη μιλούσε για 4,1%. Εν ολίγοις, σε αντίθεση με την Τράπεζα της Αγγλίας, η ομοσπονδιακή τράπεζα των ΗΠΑ «παγώνει» προς το παρόν τα επιτόκια, βλέποντας τον πληθωρισμό να αποκλιμακώνεται, χωρίς να φαίνεται πλέον αναγκαία η περαιτέρω πίεση στην οικονομία. Στην καθιερωμένη συνέντευξη Τύπου, άλλωστε, ο επικεφαλής της Fed, Τζερόμ Πάουελ, τόνισε πως θεωρούσε ευθύς εξαρχής πιθανή «την ομαλή προσγείωση της οικονομίας». Επίσης είπε ότι και τώρα επιμένει πως είναι εφικτή μια τέτοια έκβαση και πως η ομοσπονδιακή τράπεζα των ΗΠΑ στόχευε σε αυτή την ήπια επιβράδυνση.
Στο 30% τα επιτόκια στην Τουρκία
Σε ακόμη μία επιθετική αύξηση των επιτοκίων προχώρησε χθες η Τράπεζα της Τουρκίας επιβεβαιώνοντας τις προβλέψεις για μια αποφασιστική μάχη κατά του πληθωρισμού, αλλά απογοητεύοντας την αγορά που είχε προεξοφλήσει μια περισσότερο τολμηρή κίνηση. Αύξησε τα επιτόκια κατά 5 ποσοστιαίες μονάδες, φθάνοντάς τα στο 30% από το 25%. Παράγοντες της αγοράς πιθανολογούσαν πάντως ένα άλμα-μαμούθ έως και 10 εκατοστιαίες μονάδες, καθώς η Τράπεζα της Τουρκίας αγωνίζεται να αναχαιτίσει τον πληθωρισμό, που βρίσκεται και πάλι στο 60%.