Λιγότερα και φθηνότερα προϊόντα έβαλαν στο καλάθι του σούπερ μάρκετ οι καταναλωτές στην Ελλάδα κατά το διάστημα Ιανουαρίου – Σεπτεμβρίου 2022, με τις ανατιμήσεις να διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο στις καταναλωτικές συνήθειες από πέρυσι. Μάλιστα, όσο παρατείνονται οι πληθωριστικές πιέσεις στα βασικά είδη παντοπωλείου και κυρίως στα είδη διατροφής, τόσο περισσότεροι καταναλωτές θα αγοράζουν περισσότερα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας και θα κυνηγούν τις προσφορές, ακόμη κι αν αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να επισκεφθούν διαφορετική αλυσίδα σούπερ μάρκετ από αυτή που συνήθως επέλεγαν για τα ψώνια τους. Το πόσο οδυνηρό για τον οικογενειακό προϋπολογισμό αποδεικνύεται κάθε επίσκεψη στο σούπερ μάρκετ φαίνεται και από το γεγονός ότι σύμφωνα με τα στοιχεία της εταιρείας ερευνών αγοράς NielsenIQ, ενώ στο διάστημα Ιανουαρίου – Σεπτεμβρίου 2023 ο δείκτης τιμών καταναλωτή αυξήθηκε κατά 3,5% σε σύγκριση με το αντίστοιχο διάστημα του 2022, η αύξηση της μέσης τιμής για τα βασικά είδη παντοπωλείου (τα λεγόμενα ταχυκίνητα αγαθά – FMCGs) ήταν 10,4%.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της NielsenIQ, ο τζίρος των σούπερ μάρκετ αυξήθηκε κατά το εννεάμηνο Ιανουαρίου – Σεπτεμβρίου 2023 κατά 9,2% σε σύγκριση με το αντίστοιχο διάστημα του 2022. Η αύξηση του τζίρου στα ταχυκίνητα αγαθά ήταν παρόμοια, της τάξης του 9,5%, με την ανάπτυξη αυτή να είναι καθαρά πληθωριστική, καθώς την ίδια ώρα ο όγκος πωλήσεων υποχώρησε κατά 0,8%. Η μεγάλη αύξηση τιμών στο εννεάμηνο στα είδη διατροφής, 10,9%, προκάλεσε αξιοσημείωτη μείωση του όγκου πωλήσεων, κατά 1,5% σε σύγκριση με το εννεάμηνο Ιανουαρίου – Σεπτεμβρίου 2022. Μείωση του όγκου πωλήσεων, αλλά μικρότερη, 0,4%, καταγράφηκε και στην ομάδα των ειδών νοικοκυριού, εκεί όπου η μέση τιμή ανά μονάδα αυξήθηκε κατά 11,6% και ο αντίστοιχος τζίρος ενισχύθηκε κατά 11,2%. Αντιθέτως, στην κατηγορία των ειδών προσωπικής υγιεινής και ομορφιάς καταγράφηκε αύξηση των τιμών και του τζίρου, κατά 4,3% και κατά 8,8% αντιστοίχως, αύξηση δηλαδή πολύ πιο μετριοπαθής, γεγονός που συνετέλεσε στην αύξηση του όγκου πωλήσεων κατά 4,5%.
Σ’ αυτό το έντονα πληθωριστικό περιβάλλον, το μερίδιο των προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας, συμπεριλαμβανομένων των πωλήσεων της Lidl, συνεχίζει την αυξητική του πορεία, και από το 24,4% που ήταν στο τέλος του 2022, έφτασε το 24,8% το 9μηνο, με όλο και περισσότερους καταναλωτές να πιστεύουν ότι η ποιότητα των προϊόντων αυτών είναι βελτιούμενη ή και εξίσου καλή με αυτή των επώνυμων προϊόντων. Αξίζει να σημειωθεί ότι τη διετία της πανδημίας καταγράφηκαν τα χαμηλότερα μερίδια στα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας για την περίοδο 2018-2023. Συγκεκριμένα, το μερίδιο αγοράς (σε αξία) ήταν 23% το 2020 και 22,4% το 2021.
Την ίδια στιγμή, προμηθευτές και λιανέμποροι προσπαθούν να γίνουν ακόμη πιο ανταγωνιστικοί, εντείνοντας περαιτέρω την προωθητική τους ένταση, από 67,9% που ήταν στο τέλος της περασμένης χρονιάς και 65,2% το 2022, στο 69,1% στο εξεταζόμενο εννεάμηνο. Μάλιστα, ένας στους δύο καταναλωτές στην Ελλάδα δηλώνει ότι ενδέχεται να αλλάξει την επιλογή του, όχι μόνο σε επίπεδο προϊόντος, αλλά ακόμη και σε επίπεδο καταστήματος, προκειμένου να πετύχει τις καλύτερες δυνατές προσφορές.
