Μπορεί για τις ευρωπαϊκές τράπεζες να λειτουργούν ευεργετικά τα υψηλά επιτόκια, αλλά πλήττουν καίρια όσες ευρωπαϊκές επιχειρήσεις έχουν ομόλογα χαμηλής διαβάθμισης. Οι επιχειρήσεις αυτές αναγκάζονται να καταβάλουν υψηλότερες αποδόσεις με το μεγαλύτερο επασφάλιστρο κινδύνου από το 2016 για να μπορέσουν να αντλήσουν κεφάλαια από την ευρωπαϊκή αγορά ομολόγων «σκουπιδιών», που ανέρχεται σήμερα σε 412 δισ. ευρώ. Το μεγαλύτερο επασφάλιστρο κινδύνου, που δεν είναι άλλο από το κοινώς λεγόμενο spread, η μεγάλη διαφορά δηλαδή ανάμεσα στην απόδοση των εταιρικών ομολόγων χαμηλής διαβάθμισης και την απόδοση των κρατικών ομολόγων, είναι το πρόσθετο κέρδος που απαιτούν οι επενδυτές ως αντιστάθμισμα του κινδύνου που αναλαμβάνουν δανείζοντας την εταιρεία.
Οπως επισημαίνει σχετικό ρεπορτάζ των Financial Times, η διεύρυνση των spreads των εταιρικών ομολόγων αντανακλά την εντεινόμενη ανησυχία που επικρατεί στην αγορά για το ενδεχόμενο σειράς πτωχεύσεων επιχειρήσεων ή αδυναμίας εξυπηρέτησης δανείων, ως αποτέλεσμα μιας παρατεταμένης περιόδου υψηλών επιτοκίων και επιβράδυνσης της ανάπτυξης. Σήμερα το spread των εταιρικών ομολόγων σε ευρώ με βαθμολογία τριών C ή και χαμηλότερη ή των λεγόμενων εταιρικών ομολόγων «σκουπιδιών» έχει διευρυνθεί και υπερβαίνει πλέον τις 18 εκατοστιαίες μονάδες κατά μέσον όρο. Πρόκειται για το μεγαλύτερο spread που έχουν καταγράψει τα εταιρικά ομόλογα χαμηλής διαβάθμισης από τον Ιούνιο του 2016. Είναι, άλλωστε, υψηλότερο και από το αντίστοιχο του 2020, όταν η πανδημία του κορωνοϊού είχε προκαλέσει εκτεταμένη ανησυχία για το ενδεχόμενο μαζικών πτωχεύσεων. Στις αρχές του έτους το spread τους ήταν μόνον 6,7 εκατοστιαίες μονάδες.
Τις τελευταίες εβδομάδες έχουν εκτοξευθεί οι αποδόσεις των κρατικών ομολόγων και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού εξαιτίας της ανησυχίας που επικρατεί στις αγορές ότι τόσο η αμερικανική Fed όσο και η ΕΚΤ θα διατηρήσουν το κόστος δανεισμού σε «υψηλότερα επίπεδα για περισσότερο χρονικό διάστημα» προκειμένου να θέσουν υπό έλεγχο τον πληθωρισμό. Σύμφωνα με στοιχεία του οίκου πιστοληπτικής αξιολόγησης Moody’s, ανάμεσα στις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις που δεν έχουν αποπληρώσει ομόλογα ή δάνειά τους τους τελευταίους μήνες συγκαταλέγονται η γαλλική εταιρεία λιανικών πωλήσεων Casino Guichard-Perrachon, η ολλανδική βιομηχανία Keter και η βελγική Ideal. Αναλυτές και επενδυτές ερμηνεύουν, παράλληλα, τη διεύρυνση των spreads ως αντανάκλαση της εντεινόμενης ανησυχίας και για την ευρωστία της οικονομίας της Ευρωζώνης. Υπογραμμίζουν ότι υπάρχουν προβλήματα διαρθρωτικής φύσης στην ευρωπαϊκή αγορά ομολόγων με υψηλές αποδόσεις, όπως η έλλειψη βάθους και ρευστότητας, που έχουν οδηγήσει σε πιο επιθετικές αυξήσεις των αποδόσεων σε σύγκριση με τις αντίστοιχες κατηγορίες τίτλων στις ΗΠΑ.
Μιλώντας στη βρετανική εφημερίδα ο Κρίστιαν Χαντέλ, διαχειριστής επενδύσεων χαρτοφυλακίου στην ελβετική εταιρεία Vontobel, τόνισε πως «το υπόβαθρο της οικονομίας στην Ευρώπη είναι σαφώς χειρότερο από εκείνο των ΗΠΑ». Προσέθεσε πως η διεύρυνση των spreads «πρέπει να ερμηνευθεί στο ευρύτερο πλαίσιο της χαμηλής οικονομικής ανάπτυξης, των επιθετικών αυξήσεων επιτοκίων και του επίμονα υψηλού πληθωρισμού». Πολύ περισσότερες αμερικανικές παρά ευρωπαϊκές εταιρείες δεν έχουν μπορέσει να εξυπηρετήσουν το χρέος τους φέτος. Επίσης τα spreads των αμερικανικών εταιρειών χαμηλής διαβάθμισης έχουν διευρυνθεί μέσα στους τελευταίους δύο μήνες, καθώς οι αγορές προεξοφλούσαν πως τα επιτόκια θα παραμείνουν σε υψηλά επίπεδα όλο το επόμενο έτος.