«Δεν είναι σοβαρά πράγματα αυτά». Αυτό είχε εκμυστηρευθεί σε ντοκιμαντέρ της γαλλικής τηλεόρασης για την ελληνική κρίση η Κριστίν Λαγκάρντ. Η Γαλλίδα νομικός και μόνιμο μέλος των κλαμπ των «ενηλίκων στην αίθουσα» αναφερόταν σε ένα δείπνο που είχε τον Σεπτέμβριο του 2009, ως υπουργός Οικονομικών της Γαλλίας τότε, με τον Ελληνα ομόλογό της, Γιάννη Παπαθανασίου. Του είχε εκφράσει τότε την ανησυχία της για την εξέλιξη της δημοσιονομικής κατάστασης στην Ελλάδα και ο Παπαθανασίου, σύμφωνα με την εξιστόρησή της, έγραψε σε ένα κομμάτι λεκιασμένο χαρτί τα μέτρα με τα οποία η κυβέρνηση Καραμανλή, αν επανεκλεγόταν, θα έσωζε την κατάσταση.
Η Λαγκάρντ ήταν εκεί σε όλες τις δύσκολες στιγμές που ακολούθησαν. Ως υπουργός Οικονομικών του Νικολά Σαρκοζί ήταν παρούσα στη συνεδρίαση του Eurogroup τον Οκτώβριο του 2009, όπου ο νεοδιορισθείς Γιώργος Παπακωνσταντίνου αποκάλυψε ότι το δημοσιονομικό έλλειμμα της Ελλάδας για το έτος θα ήταν διπλάσιο του αναμενομένου, ξεπερνώντας το 12% του ΑΕΠ. Συμμετείχε στις διαπραγματεύσεις για τη σύσταση του μηχανισμού στήριξης για την Ελλάδα και του EFSF, εκείνη τη μακρά νύχτα του Μαΐου του 2010.
Εναν χρόνο αργότερα, όταν η καριέρα του συμπατριώτη της Ντομινίκ Στρος-Καν γκρεμίστηκε στο κενό από τη σουίτα του Sofitel στο Μανχάταν, τον αντικατέστησε ως γενική διευθύντρια του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (με την εμπλοκή του οποίου στην ελληνική κρίση είχε αρχικά διαφωνήσει). Ηταν η περίοδος που οι Αγανακτισμένοι είχαν κατασκηνώσει στην πλατεία Συντάγματος και που είχαν ξεκινήσει οι διαβουλεύσεις για την αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους.
Στις αρχές Νοεμβρίου του 2011 ήταν στην κλειστή συνάντηση στις Κάννες, όπου ο Σαρκοζί κατακεραύνωσε τον Γιώργο Παπανδρέου για την απόφασή του να προκηρύξει δημοψήφισμα αναφορικά με το δεύτερο πρόγραμμα διάσωσης της Ελλάδας. Η Λαγκάρντ είχε καταφθάσει στη συνάντηση του G20 στο γαλλικό θέρετρο, έχοντας στις αποσκευές της ένα προληπτικό πρόγραμμα χρηματοδότησης της Ιταλίας, αξίας 80 δισ. ευρώ και συνοδευόμενο από στενή επιτήρηση της κυβέρνησης Μπερλουσκόνι. Λίγες μέρες αργότερα, οι πρωθυπουργοί τόσο της Ελλάδας όσο και της Ιταλίας θα αντικαθίσταντο από τεχνοκράτες.
Επί πρωθυπουργίας Σαμαρά, απρόθυμη να χαλιναγωγήσει τον Πολ Τόμσεν, είδε τις σχέσεις του Ταμείου με την Αθήνα να δηλητηριάζονται. Παράλληλα, ήδη από την υπογραφή του δεύτερου μνημονίου και του PSI, είχε προειδοποιήσει τους υπουργούς της Ευρωζώνης να μην πανηγυρίζουν, γιατί το πρόβλημα του ελληνικού χρέους δεν είχε λυθεί.
Μετά το εφιαλτικό πρώτο εξάμηνο του 2015 –τις αψιμαχίες με τον Γιάνη Βαρουφάκη και την πρώτη αθέτηση πληρωμής ανεπτυγμένης οικονομίας προς το Ταμείο– η Λαγκάρντ ήθελε να κρατήσει αποστάσεις. Το ΔΝΤ δεν συμμετείχε χρηματοδοτικά στο τρίτο πρόγραμμα, επιμένοντας σε λιγότερο απαιτητικούς δημοσιονομικούς στόχους και πιο γενναία (περαιτέρω) ελάφρυνση του χρέους.
Η επίσκεψή της αυτή την εβδομάδα στην Αθήνα, λίγο πριν συμπληρώσει τέσσερα χρόνια στο τιμόνι της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, είχε τον χαρακτήρα ενός κύκλου που κλείνει. Σε τηλεοπτική της συνέντευξη, επαίνεσε την ανθεκτικότητα και την αποφασιστικότητα του ελληνικού λαού. Θύμισε όμως ότι «πρέπει να γίνουν περισσότερα», από τη μεταρρύθμιση του δικαστικού συστήματος έως την πρόσβαση των νέων και των γυναικών στην αγορά εργασίας.
Χθες το απόγευμα, στη συνέντευξη Τύπου μετά τη συνεδρίαση του διοικητικού συμβουλίου της ΕΚΤ στο εμβληματικό κτίριο της Τράπεζας της Ελλάδος στην Πανεπιστημίου, το ενδιαφέρον επικεντρώθηκε αλλού. Στα επιτόκια (που έμειναν στο ίδιο επίπεδο), στις γεωπολιτικές εντάσεις, στην υγεία του ευρωπαϊκού τραπεζικού συστήματος. Η Λαγκάρντ ήταν μονότονα ψύχραιμη, πλην ενός μορφασμού έκπληξης όταν ένας δημοσιογράφος τόλμησε να υπονοήσει ότι υπάρχει διχογνωμία εντός του Δ.Σ. σχετικά με τη νομισματική πολιτική.
Σε ερώτηση για την Ελλάδα, είπε ότι «οι επιδόσεις της (μετά την κρίση της πανδημίας) είναι εξαιρετικά καλές σε σύγκριση με άλλες χώρες» της Ευρωζώνης και ότι έχει επιδείξει «εκπληκτικές δυνατότητες ανάκαμψης». Ο Γιάννης Στουρνάρας, ένας ακόμη βετεράνος της ευρωκρίσης, στεκόταν βλοσυρός δίπλα της – αλλά σίγουρα μέσα του χαμογελούσε.
Η Αθήνα, έξω, ήταν μουντή και βροχερή, αλλά με σμήνη τουριστών ακόμη στα σοκάκια. Στα δύσκολα χρόνια οι επισκέπτες ήταν λίγοι, τα κλειστά καταστήματα πολλαπλασιάζονταν από τον ένα μήνα στον επόμενο, οι βίαιες διαδηλώσεις μάστιζαν το κέντρο. Σήμερα οι κάτοικοι της πρωτεύουσας παραπονιούνται για την υπερβολική ανάπτυξη, το Airbnb, τα τραπεζοκαθίσματα που κατακλύζουν τα πεζοδρόμια.
Η Λαγκάρντ –σαν την καλή της φίλη, Αγκελα Μέρκελ– άργησε πολύ να κάνει τις υπερβάσεις που θα περιόριζαν τη σφοδρότητα της κρίσης. Αλλά έπαιξε επίσης κομβικό ρόλο στην αποτροπή εξελίξεων που θα γονάτιζαν την Ελλάδα και ενδεχομένως να διέλυαν το ευρώ. Δικαιούται να επαίρεται γι’ αυτό σε κάποιον βαθμό. Αρκεί να θυμάται τις δικές της προειδοποιήσεις προς τους Ευρωπαίους υπουργούς το 2012 να μην πανηγυρίζουν πρόωρα.