Στις αλλαγές που φέρνει το νέο φορολογικό νομοσχέδιο, το οποίο παρουσιάστηκε κατά τη διάρκεια του υπουργικού συμβουλίου την Τρίτη, αναφέρθηκε ο υπουργός Οικονομικών, Κωστής Χατζηδάκης, υπογραμμίζοντας πως «αυξήσεις στους φόρους θα δουν αυτοί που κατά τεκμήριο δεν δήλωναν τα εισοδήματά τους».
Παρουσιάζοντας τους βασικούς στόχους του νομοσχεδίου, ο κ. Χατζηδάκης έκανε λόγο για μια «ολιστική και πολυεπίπεδη αντιμετώπιση του προβλήματος της φοροδιαφυγής, φορολογική δικαιοσύνη και αποκάλυψη φορολογητέας ύλης με τελικό στόχο την περαιτέρω ενίσχυση των δαπανών για την Παιδεία και την Υγεία καθώς και τη μείωση των φορολογικών συντελεστών».
Ο υπουργός έθεσε το ερώτημα «γιατί καινούριο σύστημα φορολόγησης;», απαντώντας πως «το 71% δήλωσε το 2022 ετήσιο εισόδημα κατώτερο από αυτό του μισθωτού που αμείβεται με τον κατώτατο μισθό». «Γιατί το 4% των ελεύθερων επαγγελματιών πληρώνει το 50% των φόρων του κλάδου», πρόσθεσε.
«Κανένας ελεύθερος επαγγελματίας δεν θα γίνεται δεκτό να φορολογείται για εισόδημα κατώτερο από εκείνο του μισθωτού που αμείβεται με τον κατώτερο μισθό. Το τεκμήριο αυτό θα είναι μαχητό», τόνισε. Οπως ανέφερε, από το 2024 το ύψος του τεκμηρίου για τους ελεύθερους επαγγελματίες και τους αυτοαπασχολούμενους διαμορφώνεται στα 10.920 ευρώ. Αυτό θα προσαυξάνεται με βάση τα έτη λειτουργίας, τον μέσο τζίρο του κλάδου και το ύψος των αμοιβών του προσωπικού.
Ο υπουργός υπογράμμισε ότι το νομοσχέδιο κινείται σε πέντε κεντρικούς άξονες, κάνοντας λόγο για αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών και τονίζοντας την «αταλάντευτη βούληση να συνδεθούν τα POS με τις ταμειακές μηχανές».
Αναφέρθηκε επίσης στον περιορισμό της χρήσης των μετρητών στις συναλλαγές, ενώ μίλησε για διαφανείς και αποτελεσματικούς ελέγχους, παρέμβαση στις βραχυχρόνιες μισθώσεις και δικαιότερη φορολόγηση των ελεύθερων επαγγελματιών.
Μείωση στο τέλος επιτηδεύματος
Το τέλος επιτηδεύματος, που τώρα ανέρχεται στα 650 ευρώ, μειώνεται από τον επόμενο χρόνο κατά 50% για όσους δηλώνουν εισοδήματα πάνω από το τεκμήριο και κατά 25% για όσους δηλώνουν πιο κάτω από το όριο των 10.920 ευρώ, όπως σημείωσε ο υπουργός Οικονομικών, κάνοντας λόγο για ετήσια έσοδα 606 εκατ. ευρώ που θα προκύψουν.
Τα επιπλέον έσοδα θα κατευθυνθούν προς την υγεία και την παιδεία, ενώ παράλληλα ανοίγει ο δρόμος και για την μείωση των φορολογικών συντελεστών, πρόσθεσε.
«Δίνεται κίνητρο να δηλώνονται τα ακριβή ποσά. Οι συνεπέστεροι φορολογούμενοι θα πληρώνουν λιγότερα, διότι θα πληρώνουν μικρότερο τέλος επιτηδεύματος», τόνισε ο κ. Χατζηδάκης.
«Μόνο το 24% των φορολογούμενων υπολογίζεται ότι θα πληρώνει περισσότερα από 3.000 ευρώ τον χρόνο. Η συντριπτική πλειοψηφία των ελευθέρων επαγγελματιών θα πληρώνει φόρο από μηδέν έως 3.000 ευρώ», σημείωσε.
Αποτέλεσμα εφαρμογής:
Σε σύνολο 735.320 ελεύθερων επαγγελματιών:
-Οι 138.000 θα έχουν μείωση της φορολογικής επιβάρυνσης κατά 560 ευρώ κατά μέσο όρο ο καθένας.
-Οι 124.000 δεν θα έχουν επιβάρυνση ή ελάφρυνση.
-Οι 473.000 θα πληρώσουν μεγαλύτερο φόρο, κατά μέσο όρο +1.444 ευρώ ο καθένας.
Το Δημόσιο εισπράττει σήμερα από τη φορολογία των ελεύθερων επαγγελματιών 1,709 δισ. ευρώ (1,331 δισ. ευρώ από το φόρο εισοδήματος και 378 εκατ. ευρώ από το τέλος επιτηδεύματος). Με την εφαρμογή του νέου συστήματος προβλέπεται ότι τα έσοδα θα αυξηθούν κατά 874 εκατ. ευρώ ενώ αν συνυπολογιστεί η κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος τα έσοδα αυξάνονται κατά 606 εκατ. ευρώ.
Προσδιορισμός ελάχιστης αμοιβής
Η ελάχιστη αμοιβή προσδιορίζεται ως εξής:
Η ελάχιστη αμοιβή δεν μπορεί να υπολείπεται του μεγαλύτερου μεταξύ: α) του ελάχιστου (βασικού) μισθού προσαυξημένου κατά 10% για κάθε 3 χρόνια εργασίας ως αυτοαπασχολούμενος, μετά τα 3 πρώτα έτη και β) του ανώτερου ετήσιου μισθού (έως 30.000 ευρώ) που ο ελεύθερος επαγγελματίας καταβάλλει στο προσωπικό του
Η ελάχιστη αμοιβή, προσαυξάνεται με 2 τρόπους, σωρευτικά:
Α. με ένα ποσό ίσο με το 10% του ετήσιου κόστους μισθοδοσίας (μισθός, εργοδοτικές εισφορές, παροχές σε είδος) του προσωπικού που ο αυτοαπασχολούμενος απασχολεί στην επιχείρησή του, με ανώτατο όριο τις 15.000 ευρώ.
Β. με ένα συντελεστή όταν ο ετήσιος τζίρος του αυτοαπασχολούμενου είναι σημαντικά μεγαλύτερος από το μέσο όρου του ετήσιου τζίρου του ΚΑΔ:
- 35% για όσους ο ετήσιος τζίρος είναι μεγαλύτερος του 100% του μέσου όρου του ετήσιου τζίρου του ΚΑΔ των μεγαλύτερων εσόδων
- 70% για όσους ο ετήσιος τζίρος είναι μεγαλύτερος του 150% του μέσου όρου του ετήσιου τζίρου του ΚΑΔ των μεγαλύτερων εσόδων
- 100% για όσους ο ετήσιος τζίρος είναι μεγαλύτερος του 200% του μέσου όρου του ετήσιου τζίρου του ΚΑΔ των μεγαλύτερων εσόδων, με ανώτατο όριο τις 50.000 ευρώ.
Πρωτοβουλίες για τον περιορισμό της χρήσης μετρητών
Από την πλευρά του ο υφυπουργός, Χάρης Θεοχάρης αναφέρθηκε, μεταξύ άλλων, στις πρωτοβουλίες για τον περιορισμό της χρήσης μετρητών.
Σύμφωνα με τον υφυπουργό περιλαμβάνεται η υποχρέωση αγοραπωλησίας ακινήτων μόνο με τραπεζικά μέτρα πληρωμής, η καταβολή επιδομάτων μέσω χρεωστικής κάρτας, αυστηρές κυρώσεις για συναλλαγές άνω των 500 ευρώ καθώς και υποχρεωτικές συναλλαγές μεταξύ επιχειρήσεων για προϊόντα που σχετίζονται με την κατανάλωση.
Σχετικά με την υποχρέωση αγοραπωλησίας ακινήτων ο κ. Θεοχάρης τόνισε ότι «το συμβόλαιο που έχει μερική ή ολική καταβολή τιμήματος με μετρητά, θα θεωρείται άκυρο και θα απαγορεύεται η μεταγραφή του, ενώ θα επιβάλλεται και πρόστιμο».
Σύμφωνα με τα σχετικά στοιχεία, το 2022 πραγματοποιήθηκαν 338.511 μεταβιβάσεις ακινήτων με συνολικό τίμημα 27,74 δισ. ευρώ. Από αυτές, οι 42.613 εξοφλήθηκαν αποκλειστικά με μετρητά (συνολικό τίμημα :462,49 εκατ. ευρώ) ενώ σε 41.741 περιπτώσεις, τίμημα ύψους 2,98 δισ. ευρώ εξοφλήθηκε εν μέρει με μετρητά.
Καταβολή επιδομάτων σε χρεωστική κάρτα
Θεσμοθετείται η πληρωμή της πλειονότητας των κοινωνικών και προνοιακών επιδομάτων (επιδόματα τέκνων, επίδομα γέννησης, επιδόματα ανεργίας) μέσω χρεωστικών καρτών. Σε συνδυασμό με την διασύνδεση των ταμειακών μηχανών με τα POS, το μέτρο αποκλείει την διοχέτευση των επιδομάτων προς την παραοικονομία.
Πρόστιμο για συναλλαγές με μετρητά
Το πρόστιμο για αγορές αξίας πάνω από 500 ευρώ με μετρητά, το οποίο σήμερα είναι 100 ευρώ διαμορφώνεται στο εξής στο διπλάσιο της αξίας της απόδειξης.
Ηλεκτρονικές συναλλαγές για προϊόντα με φόρο κατανάλωσης
Ολες οι συναλλαγές μεταξύ επιχειρήσεων για προϊόντα που υπόκεινται σε ειδικό φόρο κατανάλωσης, φόρο κατανάλωσης και τέλος ταξινόμησης, γίνονται υποχρεωτικά και ανεξαρτήτως ποσού, με τη χρήση ηλεκτρονικών μέσων πληρωμής.
Η ρύθμιση περιλαμβάνει τόσο το εγχώριο όσο και το διεθνές εμπόριο (εισαγωγές – εξαγωγές) με χώρες της ΕΕ και τρίτες χώρες. Δεν αφορά τις συναλλαγές μεταξύ επιχειρήσεων και ιδιωτών ή μεταξύ ιδιωτών.
Μπόνους έως 3.000 ευρώ μέσω «Appodixi»
Οι πολίτες που καταγγέλουν παραποιημένες ταμειακές μηχανές μέσω της εφαρμογής «Appodixi», θα λαμβάνουν ως επιβράβευση το δεκαπλάσιο της αξίας της συναλλαγής για την οποία έγινε η καταγγελία, με ελάχιστο τα 100 ευρώ και μέγιστο τις 3.000.
Προϋπόθεση για την καταβολή της αμοιβής είναι μετά την καταγγελία να γίνει έλεγχος και να επιβληθεί στην επιχείρηση πρόστιμο για παραβίαση της ταμειακής.
Ρυθμίσεις για τις βραχυχρόνιες μισθώσεις
Με το νομοσχέδιο θεσπίζονται οι αλλαγές που έχουν ανακοινωθεί στο καθεστώς που διέπει τις βραχυχρόνιες μισθώσεις, με στόχο αφενός την διασφάλιση όσων όρων ανταγωνισμού με τα ξενοδοχεία και αφετέρου την ανάπτυξη του κλάδου που συνεισφέρει σημαντικά στην τουριστική κίνηση. Ειδικότερα, με τις ρυθμίσεις που εισάγονται, από 1.1.2024:
-Επεκτείνεται στις βραχυχρόνιες μισθώσεις το τέλος διαμονής παρεπιδημούντων, που είναι 0,5 % επί των εσόδων, υπέρ της τοπικής αυτοδιοίκησης. Το τέλος παρεπιδημούντων εισπράττεται μέσω ειδικής πλατφόρμας, από όλους όσοι δραστηριοποιούνται στον κλάδο, ανεξαρτήτως πλήθους ακινήτων.
-Τα φυσικά πρόσωπα που διαθέτουν τρία ή περισσότερα ακίνητα σε βραχυχρόνια μίσθωση υποχρεούνται να κάνουν έναρξη επιχειρηματικής δραστηριότητας (με ανάλογες ασφαλιστικές εισφορές, τέλος επιτηδεύματος και ΦΠΑ από το πρώτο ακίνητο).
-Καταργείται ο φόρος διαμονής ο οποίος επιβάλλεται σήμερα σε ξενοδοχεία και ενοικιαζόμενα δωμάτια και αντικαθίσταται από το «τέλος ανθεκτικότητας στην κλιματική κρίση» το οποίο θα επιβαρύνει επιπλέον και τις βραχυχρόνιες μισθώσεις με 1,5 ευρώ την ημέρα.
Η παλιά και η νέα κλίμακα έχουν ως εξής:
Κατηγορία Ποσό ανά ημέρα σήμερα Νέα Τιμή Αύξηση
1-2 αστέρων 0,50 ευρώ 1,50 ευρώ 1,00 ευρώ
3 αστέρων 1,50 ευρώ 3,00 ευρώ 1,50 ευρώ
4 αστέρων 3,00 ευρώ 7,00 ευρώ 4,00 ευρώ
5 αστέρων 4,00 ευρώ 10,00 ευρώ 6,00 ευρώ
Ενοικιαζόμενα δωμάτια 0,50 ευρώ 1,50 ευρώ 1,00 ευρώ
Τουριστικές κατοικίες 0,00 ευρώ 10,00 ευρώ 10,00 ευρώ
Βραχυχρόνια μίσθωση 0,00 ευρώ 1,50 ευρώ 1,50 ευρώ
Κάμερες στους ελέγχους
Οι φορολογικοί έλεγχοι (εντός ή εκτός των επαγγελματικών εγκαταστάσεων των φορολογουμένων) θα μπορούν να καταγράφονται για λόγους διαφάνειας με κάμερες, ύστερα από προηγούμενη ενημέρωση των φορολογουμένων. Το οπτικοακουστικό υλικό θα φυλάσσεται για έξι μήνες και μετά θα καταστρέφεται.
Ομοίως μπορούν να καταγράφονται οι προγραμματισμένες συναντήσεις των ελεγκτών με τους φορολογούμενους στα γραφεία της ΑΑΔΕ. Στην περίπτωση αυτή το υλικό θα διατηρείται για πέντε χρόνια. Επίσης προβλέπεται δυνατότητα εγκατάστασης και χρήσης καμερών κατά τη διενέργεια των τελωνειακών ελέγχων.
Kοινωνικά επιδόματα
Αναμένεται συνολική μείωση των επιδομάτων των ελεύθερων επαγγελματιών κατά 100 εκατ. ευρώ. Το όφελος για τον προϋπολογισμό θα διατεθεί για την αύξηση των επιδομάτων αυτών.
Παραδείγματα εφαρμογής του νέου συστήματος φορολόγησης:
Νέος αυτοαπασχολούμενος με 3.000 ευρώ δηλωθέν εισόδημα. Είχε 270 ευρώ φόρο και θα συνεχίσει να έχει τον ίδιο φόρο χωρίς αλλαγή.
Αυτοαπασχολούμενος με δηλωθέν 50.000 ευρώ, θα έχει σταδιακά μείωση από την κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος 650 ευρώ.
Παλιός αυτοαπασχολούμενος με δηλωθέν 1.500 ευρώ, είχε 135 ευρώ φόρο και 650 ευρώ τέλος. Σύνολο 785 ευρώ. Με το νέο σύστημα θεωρούμε 14.196 ως εισόδημα και θα έχει αύξηση επιβάρυνσης κατά 1.038 ευρώ.
Αυτοαπασχολούμενος με μηδέν δηλωθέν εισόδημα και μεγάλο τζίρο. Σήμερα πληρώνει μόνο τέλος επιτηδεύματος 650 ευρώ. Με τις προσαυξήσεις του εργοδοτικού κόστους και του μεγάλου τζίρου πηγαίνει σε 25.833 ευρώ φορολογητέο εισόδημα και έχει αύξηση στη φορολογία κατά 4.083 ευρώ.
Αυτοαπασχολούμενος με δηλωθέν 7.000 ευρώ και 200.000 τζίρο, είχε 630 ευρώ φόρο και 650 ευρώ τέλος. Σύνολο 1.280 ευρώ. Με το νέο σύστημα θεωρούμε 14.196 ως εισόδημα και επειδή έχει μεγάλο τζίρο θα προσαυξηθεί κατά 70% σε 24.133 ευρώ φορολογητέο εισόδημα. Συνολικά θα έχει μια αύξηση στη φορολογική επιβάρυνση κατά 2.977 ευρώ.
Αναφερόμενος στη φοροδιαφυγή, ο κ. Θεοχάρης χαρακτήρισε «διπλό μήνυμα αδικίας, απέναντι στους μισθωτούς και τους συνταξιούχους αφενός», και «εντός της τάξεως των ελευθέρων επαγγελματιών αφετέρου».
«Βασικός άξονας του νέου συστήματος είναι ότι τα κέρδη που προκύπτουν λογιστικά από μια επιχείρηση δεν μπορούν να είναι λιγότερα από τον υπολογισμό που βασίζεται σε αντικειμενικά και σταθερά κριτήρια», σημείωσε.
Πιτσιλής: Εχουμε καθήκον να προστατεύσουμε τα δημόσια έσοδα
Από την πλευρά του, ο διοικητής της ΑΑΔΕ, Γιώργος Πιτσιλής, δήλωσε: «Με τις συγκεκριμένες νομοθετικές πρωτοβουλίες, γίνεται ακόμα ένα πολύ σημαντικό βήμα σε τρεις κατευθύνσεις: Διεύρυνση των ψηφιακών εργαλείων ελέγχου, ενίσχυση της διαφάνειας, επένδυση στη συνεργασία με πολίτες και επιχειρήσεις. Βασικός στόχος είναι η μείωση της φοροδιαφυγής και του λαθρεμπορίου. Διότι έχουμε καθήκον, όλοι μαζί, να προστατεύσουμε τα δημόσια έσοδα, που είναι η περιουσία όλων μας, τόσο για την εξυπηρέτηση της καθημερινότητάς μας, όσο και για την αντιμετώπιση κάθε απρόβλεπτης ανάγκης».
