Σχέση μόνιμης εξάρτησης από την Κίνα αναπτύσσουν οι εταιρείες ένδυσης, καθώς οι προσπάθειες σταδιακής απεμπλοκής τους από τον «Κόκκινο Δράκο» φαίνεται πως πέφτουν στο κενό. Κολοσσοί ενδυμάτων και υποδημάτων, από την Adidas έως τη Nike, επιχείρησαν να απομακρύνουν τις αλυσίδες εφοδιασμού τους από τη δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο λόγω των αυξανόμενων γεωπολιτικών εντάσεων και του αυξανόμενου κόστους παραγωγής. Πολλοί όμως πλέον «τα μαζεύουν» και επιστρέφουν. Με φόντο την παγκόσμια οικονομική αβεβαιότητα και τη μείωση της καταναλωτικής ζήτησης ανακαλύπτουν ότι η εύρεση εναλλακτικών κόμβων παραγωγής έχει τις δικές της προκλήσεις. «Το ώριμο οικοσύστημα, που ιδρύθηκε εδώ και δεκαετίες στην Κίνα, όχι μόνο εξασφαλίζει ανταγωνιστικές τιμές, αλλά προσφέρει και σταθερή ποιότητα στη μαζική παραγωγή που είναι δύσκολο να αντιγραφεί», εξηγεί η Λόρα Μάτζιλ από τον όμιλο υποδημάτων Bata Group. «Δεν μπορώ να σκεφτώ άλλο μέρος που να συνδυάζει ποιότητα, ποσότητα και τιμή όπως η Κίνα», καταλήγει. Μεγάλος αριθμός κατασκευαστών και ιδιοκτητών εργοστασίων συμφωνεί μαζί της.
Ο Λιν Φενγκ έχει εργοστάσια ενδυμάτων στην πόλη Γκουανγκζού στον Νότο της Κίνας, τα οποία κατασκευάζουν ρούχα κυρίως για πελάτες από τις ΗΠΑ και την Ευρώπη. Το 2020, όταν έκλεισαν τα σύνορα λόγω πανδημίας, ξεκίνησε δοκιμαστικά μια νέα γραμμή παραγωγής για γυναικεία φορέματα στο Ανόι του Βιετνάμ, ενθουσιασμένος από το γεγονός ότι οι εργάτες ήταν ευχαριστημένοι με λιγότερο από το ήμισυ των μηνιαίων μισθών που πλήρωνε στην Γκουανγκζού. Σύντομα διαπίστωσε πόσο λίγες παραγγελίες είχε από πελάτες στο εξωτερικό και πέρυσι εγκατέλειψε το Βιετνάμ και επικεντρώθηκε ξανά στην Γκουανγκζού. «Δεν έχει νόημα να μιλάμε για επέκταση ή μετατοπίσεις στο εξωτερικό τώρα. Με την αδύναμη ζήτηση, το χαμηλό κόστος εργασίας και τις δασμολογικές εξαιρέσεις δεν έχει νόημα», τονίζει.
Αυτή η τάση επιστροφής κινδυνεύει να αναιρέσει μέρος του 1,8 δισ. δολαρίων που έχει δαπανηθεί, σύμφωνα με το Εθνικό Συμβούλιο Κλωστοϋφαντουργίας και Ενδυσης της Κίνας, από κατασκευαστές στην Κίνα που στρέφονται σε Ασιάτες γείτονες, όπως το Βιετνάμ και η Ταϊλάνδη, εις βάρος της μεγαλύτερης οικονομίας της Ασίας.
Στην Καμπότζη οι μισθοί είναι 30% χαμηλότεροι, αλλά στα κινεζικά εργοστάσια η παραγωγικότητα είναι 20% υψηλότερη.
Ο Κι, διευθυντής ενός εργοστασίου ενδυμάτων με έδρα το Γκουανγκντόνγκ, ο οποίος ζήτησε να κατονομαστεί μόνο με το μικρό του όνομα, έχει μια παρόμοια ιστορία. Εδώ και τουλάχιστον 20 χρόνια λειτουργούσε στην Καμπότζη γραμμές παραγωγής που έφτιαχναν τζιν. Την τελευταία δεκαετία τα κέρδη του μειώνονταν, καθώς οι κατώτατοι μισθοί αυξάνονταν. Το ποσό που πληρώνει στους εργαζομένους στη βιομηχανική πόλη Ζονγκσάν της νότιας Κίνας είναι 30% περισσότερο από ό,τι στην Καμπότζη, τα ποσοστά παραγωγής όμως στα κινεζικά εργοστάσια είναι περίπου 20% καλύτερα, ενώ οι εργάτες είναι πιο εξειδικευμένοι.
Η Κίνα είναι πλέον τόσο σημαντικός κρίκος στην παγκόσμια αλυσίδα εφοδιασμού ενδυμάτων που ακόμη και οι χώρες οι οποίες την εγκαταλείπουν δεν μειώνουν την εξάρτησή τους όσο νομίζουν. Η βιομηχανία ένδυσης του Βιετνάμ εξακολουθεί να βασίζεται, λ.χ., κυρίως σε κινεζικά υλικά όπως κουμπιά, κλωστές, ετικέτες και συσκευασίες, με μόνο το 30%-40% των υλικών να κατασκευάζεται τοπικά, σύμφωνα με την Ενωση Κλωστοϋφαντουργίας και Ενδυσης του Βιετνάμ.
Ο Μάικλ Λάσκαου, επιχειρηματίας με έδρα το Βιετνάμ, ο οποίος συνδέει τοπικούς κατασκευαστές ενδυμάτων με αγοραστές από το εξωτερικό, είπε ότι ενώ οι πολιτικές εντάσεις έχουν παρακινήσει πελάτες του να στραφούν στη νοτιοανατολική Ασία, αυτή η μετακόμιση δεν μεταφράστηκε σε σταθερές παραγγελίες, με αποτέλεσμα πολλοί κατασκευαστές να αγωνίζονται να επιβιώσουν. Οι περισσότεροι πελάτες που κάνουν παραγγελίες σε εργοστάσια στο Βιετνάμ, λέει, αποφεύγουν τα μακροπρόθεσμα συμβόλαια ανησυχώντας για την αδύναμη παγκόσμια ζήτηση. Η χώρα εξακολουθεί να στοχεύει σε εξαγωγές ειδών ένδυσης ύψους 40 δισ. δολαρίων φέτος, με ορισμένους πελάτες να διστάζουν να βασιστούν υπερβολικά στην Κίνα.