Στη μεγαλύτερη επιχείρηση της Ευρώπης, ο τελευταίος υπάλληλος απευθύνεται στον CEO με το μικρό του όνομα. Στις 5 το απόγευμα, τα γραφεία της εταιρείας είναι άδεια, καθώς όλοι οι εργαζόμενοι φεύγουν για να πάρουν τα παιδιά τους από το σχολείο ή να επιστρέψουν σπίτι, πιθανότατα με το ποδήλατό τους. Και μία φορά τον χρόνο, όλοι τους μαζεύονται για ένα ολοήμερο εταιρικό πάρτι με μουσική. Η Novo Nordisk έγινε μία από τις πολυτιμότερες εταιρείες του κόσμου, ακολουθώντας ένα πολύ δανικό μοντέλο καπιταλισμού.
Με ώθηση από την τεράστια επιτυχία των φαρμάκων της που χρησιμοποιούνται κατά της παχυσαρκίας, η Novo Nordisk διαθέτει σήμερα κεφαλαιοποίηση 439 δισ. δολαρίων, μεγαλύτερη από τις Pfizer, Lockheed Martin και Starbucks μαζί. Τον Σεπτέμβριο, μάλιστα, ξεπέρασε τον γαλλικό κολοσσό LVMH, για να γίνει η μεγαλύτερη σε κεφαλαιοποίηση ευρωπαϊκή εταιρεία.
Σύμφωνα με τη Wall Street Journal, το μυστικό της επιτυχίας της είναι, τουλάχιστον εν μέρει, αυτή η ζεστή εργασιακή κουλτούρα της Δανίας, αλλά και η εστίαση της Novo σε μία μόνο αγορά, αυτήν του διαβήτη, που επέτρεψε σοβαρά επιστημονικά επιτεύγματα.
Στα 100 χρόνια της ύπαρξής της, η Novo Nordisk ακολουθεί το ιδιαίτερο μοντέλο του δανικού καπιταλισμού. Οπως και περίπου οι μισές από τις 28 μεγαλύτερες επιχειρήσεις της χώρας της –μεταξύ αυτών κολοσσοί σαν την Carlsberg, τη Maersk και τη Lego– η Novo ελέγχεται από ένα ίδρυμα. Αυτό σημαίνει ότι παρέμεινε σε δανικά χέρια ακόμη και την ώρα που ανταγωνιστικές της εταιρείες συγχωνεύθηκαν ή εξαγοράστηκαν από επενδυτικά funds.
Αυτή η εταιρική δομή έχει υποστηρίξει την αλτρουιστική αποστολή της Novo να χρηματοδοτεί την έρευνα στις επιστήμες ζωής. Αλλά σύμφωνα με τη WSJ, ευθύνεται και για τη δυσκολία που αντιμετωπίζει στην προσπάθειά της να καλύψει την τεράστια ζήτηση για τα φάρμακά της κατά της παχυσαρκίας, Ozempic και Wegovy.
Το Novo Nordisk Foundation, που είναι ο πλειοψηφικός μέτοχος της εταιρείας, απέρριψε στις αρχές της δεκαετίας του 2000 μια πρόταση συγχώνευσης με την ελβετική φαρμακευτική Serono, που απαιτούσε τη μεταφορά των κεντρικών γραφείων στη Γενεύη.
«Μας αρέσει να λέμε ότι είμαστε οικογένεια. Και είμαστε πολύ υπερήφανοι», λέει στη WSJ η Mαρία Χάνσεν, στέλεχος της Novo Nordisk.
Η Novo ιδρύθηκε το 1923 από τον βραβευμένο με Νομπέλ Aουγκουστ Κρόου και τη σύζυγό του, που ήταν επιστήμονας και διαβητική. Το ζευγάρι απέκτησε ένα σκεύασμα για ινσουλίνη που εκχυλίστηκε από το πάγκρεας βοδιού σε ένα ταξίδι στην Αμερική και πειραματίστηκε με αυτό στην Κοπεγχάγη.
Οι Kρόου πήραν το σκεύασμα της ινσουλίνης υπό τον όρο ότι αυτό δεν θα έκανε κανένα πρόσωπο πλούσιο. Ετσι, μετέφεραν τα κέρδη σε ένα ίδρυμα αφιερωμένο στην ιατρική έρευνα. Σήμερα, το Novo Nordisk Foundation είναι το πλουσιότερο φιλανθρωπικό ίδρυμα στον κόσμο.
Το 2012, η εταιρεία ανέπτυξε τη σεμαγλουτίδη, μια ουσία που σήμαινε ότι οι διαβητικοί δεν χρειάζονταν πλέον παρά μία ένεση την εβδομάδα. Η εταιρεία έδωσε στο σκεύασμα την εμπορική ονομασία Ozempic.
Οταν αποδείχθηκε ότι η σεμαγλουτίδη μειώνει την αίσθηση της πείνας, μια νέα αγορά άνοιξε για τη Novo: αυτή κατά της παχυσαρκίας. Σήμερα, τρεις εκδοχές της ουσίας αυτής χρησιμοποιούνται για την απώλεια βάρους: πρόκειται για τις Wegovy, Ozempic και Rybelsus.
Στη Δανία, η επιτυχία της Novo έχει ωφελήσει ολόκληρη τη χώρα, βοηθώντας το ΑΕΠ να αυξηθεί κατά 1,7% το πρώτο εξάμηνο του έτους.
Ομως, το γεγονός ότι η Novo είναι αποφασισμένη να παραμείνει σε δανικά χέρια την κρατάει μικρή και δυσχεραίνει την προσπάθειά της να καλύψει τη ζήτηση για τα φάρμακά της. Παρότι η εταιρεία προσπαθεί να αυξήσει την παραγωγή, οι μάνατζερ της Novo είναι αναγκασμένοι να διατηρήσουν την ευημερία των εργαζομένων και ελέγχονται μέσω εσωτερικών διαδικασιών.