Η διασφάλιση ενός μέλλοντος με χαμηλότερες εκπομπές άνθρακα δεν είναι μόνο απαραίτητη, αλλά και ευνοϊκή για την οικονομία, σύμφωνα με τα τελευταία κλιματικά σενάρια από το «Δίκτυο για ένα πράσινο χρηματοπιστωτικό σύστημα», μια ομάδα 127 κεντρικών τραπεζών και χρηματοπιστωτικών εποπτικών αρχών, που εργάζονται για τη διαχείριση των κλιματικών κινδύνων και την τόνωση των πράσινων επενδύσεων.
Τα δεδομένα του Δικτύου δίδονται στη δημοσιότητα, ακριβώς τη στιγμή που οι ηγέτες του κόσμου συγκεντρώνονται στο Ντουμπάι για την 28η Διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών με θέμα την κλιματική αλλαγή –ή COP28– και με στόχο να σφυρηλατήσουν νέα συμφωνία σχετικά με τον τρόπο πρόληψης της υπερθέρμανσης του πλανήτη. Η ομαλή μετάβαση στους μηδενικούς ρύπους έως το 2050 θα μπορούσε να έχει ως αποτέλεσμα το παγκόσμιο ΑΕΠ να είναι 7% υψηλότερο από ό,τι με τις τρέχουσες πολιτικές που ακολουθούν οι κυβερνήσεις των κρατών. Η φετινή χρονιά, εν τω μεταξύ, θα είναι η θερμότερη που έχει καταγραφεί ποτέ στην Ιστορία, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Μετεωρολογικό Οργανισμό.
Παρά το γεγονός πως οι θερμοκρασίες αυξάνονται άνισα σε όλο τον κόσμο, κατά μέσον όρο είναι υψηλότερες 1,2 βαθμό Κελσίου από τα προβιομηχανικά επίπεδα. Οι οικονομικοί και χρηματοοικονομικοί κίνδυνοι αυξάνονται επίσης. Τα μοντέλα του «Δικτύου για ένα πράσινο χρηματοπιστωτικό σύστημα» φανερώνουν ότι η ξηρασία και οι καύσωνες συνιστούν τη μεγαλύτερη πηγή κινδύνου σε όλες τις περιοχές. Συγκεκριμένα, οι χώρες της Ευρώπης και της Ασίας είναι περισσότερο εκτεθειμένες σε καύσωνες, ενώ οι χώρες της Αφρικής, της Βόρειας Αμερικής και της Μέσης Ανατολής είναι πιο ευάλωτες στην ξηρασία.
Η μετάβαση σε μια οικονομία χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα θα έχει αρνητικές επιπτώσεις στη ζήτηση από τις υψηλότερες τιμές γαιάνθρακα και το ενεργειακό κόστος. Ωστόσο, αυτά μπορούν να αντισταθμιστούν εν μέρει με την ανακύκλωση των εσόδων από τον γαιάνθρακα σε κρατικές επενδύσεις και χαμηλότερους φόρους απασχόλησης. Το πιο σημαντικό όλων είναι πως η μείωση των ρύπων θα περιορίσει τις φυσικές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, γεγονός που ελαττώνει και το μακροοικονομικό κόστος. Η δε μετάβαση σε μια οικονομία χωρίς διοξείδιο του άνθρακα, προϋποθέτει και σοβαρές επενδύσεις στην πράσινη ηλεκτρική ενέργεια και τις μεθόδους και τα συστήματα για την αποθήκευση ενέργειας.
Ο τρόπος με τον οποίο οι επιμέρους οικονομίες προσεγγίζουν την πραγματοποίηση αυτών των επενδύσεων δημιουργεί και το αντιστάθμισμα σε επίπεδο πολιτικής, όπως περιγράφεται λεπτομερώς στην έκθεση του ΔΝΤ του Οκτωβρίου σχετικά με την παρακολούθηση των δημοσιονομικών των κρατών του πλανήτη.
* Ο κ. Γενς Μέρχοφ είναι οικονομολόγος στο Τμήμα Στατιστικής του ΔΝΤ. Το άρθρο δημοσιεύεται στο ιστολόγιο του ΔΝΤ.