Ο πόλεμος στη Γάζα αποτελεί το γεγονός το οποίο προκάλεσε την ισχυρότερη αβεβαιότητα ως προς τον ομαλό εφοδιασμό της παγκόσμιας οικονομίας με προϊόντα πετρελαίου μετά τον πόλεμο στην Ουκρανία, λόγω μιας ενδεχόμενης εμπλοκής του Ιράν σ’ αυτόν και μιας ευρύτερης αποσταθεροποίησης στη Μέση Ανατολή. Μετά το ξέσπασμα του πολέμου, η τιμή του αργού πετρελαίου Brent ανήλθε έως τα 93,79 δολάρια το βαρέλι στις 20 Οκτωβρίου. Αλλες εξελίξεις οι οποίες ενίσχυσαν τις τιμές αργού πετρελαίου το 2023 ήταν η απόφαση του OPEC+ για περαιτέρω περικοπές στην παραγωγή του κατά 1,66 εκατ. βαρέλια ανά ημέρα από τον Μάιο και οι εθελοντικές περικοπές στην παραγωγή της Σαουδικής Αραβίας (1 εκατ. βαρέλια ανά ημέρα από τον Ιούλιο) και στις εξαγωγές της Ρωσίας (300.000 βαρέλια από τον Αύγουστο), αμφότερες έως το τέλος του 2023.
Με την πρόσφατη απόφαση του ΟPEC+, οι υφιστάμενες περικοπές 1,3 εκατ. βαρελιών την ημέρα παρατάθηκαν έως την 30ή Μαρτίου 2024 και αποφασίστηκαν πρόσθετες, κατά 900.000 βαρέλια ανά ημέρα, για το πρώτο τρίμηνο του 2024, που θα προέλθουν από τη Ρωσία, το Ιράκ, τα ΗΑΕ, το Κουβέιτ, το Καζακστάν, την Αλγερία και το Ομάν. Παρά ταύτα, οι τιμές αργού πετρελαίου υποχωρούν έκτοτε. Οι τάσεις υποχώρησης των τιμών αντανακλούν την αμφισβήτηση από τις αγορές της εφαρμογής των περικοπών, εξαιτίας του εθελοντικού τους χαρακτήρα. Προκειμένου να ενισχύσουν την αξιοπιστία της πρόσφατης απόφασης του ΟPEC+, η Σαουδική Αραβία και η Ρωσία κάλεσαν στις 7 Δεκεμβρίου τις χώρες-μέλη του να εφαρμόσουν τις περικοπές, ωστόσο αυτή η έκκληση συνηγορεί υπέρ της άποψης πως υφίσταται ενδεχόμενο παρέκκλισης από τα συμφωνηθέντα.
Μια άλλη τρέχουσα εξέλιξη που τροφοδοτεί την πτώση τιμών είναι η έντονη υποχώρηση των εισαγωγών αργού από την Κίνα τον Νοέμβριο, κατά 10,4% σε μηνιαία και κατά 9,3% σε ετήσια βάση. Σε ό,τι αφορά την αναμενόμενη προσφορά πετρελαίου εκτός OPEC+ το 2024, εκτιμάται η διεύρυνσή της κατά 1,3 εκατ. βαρέλια ανά ημέρα (π.χ. από IEA), προερχόμενη κυρίως από τις ΗΠΑ και τη Βραζιλία, που υπερβαίνει τις επιπλέον περικοπές του OPEC+, συνεπώς μπορεί να ανασχέσει τυχόν αυξητικές επιδράσεις τους στις τιμές αργού πετρελαίου.
*EUROBANK RESEARCH