Το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, περιλαμβανομένου του Ταμείου Ανάκαμψης, ενίσχυσε την πραγματική οικονομία με συνολικούς πόρους 11,2 δισ. ευρώ το 2023, ανακοίνωσε χθες ο αναπληρωτής υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Νίκος Παπαθανάσης, προσθέτοντας ότι αυτό εκτελέσθηκε στο σύνολό του, σε ποσοστό 100%, σε σχέση με τη σχετική πρόβλεψη της εισηγητικής έκθεσης του προϋπολογισμού 2024.
Ωστόσο, σε σύγκριση με την πρόβλεψη του προϋπολογισμού 2023, υπάρχει υστέρηση η οποία οφείλεται κυρίως στο Ταμείο Ανάκαμψης. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τον προϋπολογισμό 2023, οι δαπάνες του Ταμείου Ανάκαμψης προβλέπονταν στα 3,662 δισ. ευρώ και πραγματοποιήθηκαν τελικά 2,089 δισ. ευρώ, δηλαδή υπήρξε υστέρηση περίπου 1,5 δισ. ευρώ. Η υστέρηση του Ταμείου Ανάκαμψης έχει επισημανθεί πρόσφατα και στην έκθεση του Γραφείου Προϋπολογισμού του Κράτους στη Βουλή, που επισήμαινε ότι το πρόβλημα πρέπει να εκλείψει. Βασική αιτία, σύμφωνα με το Γραφείο, ήταν η προεκλογική περίοδος η οποία «πάγωσε» την επενδυτική δραστηριότητα.
Το Εθνικό και Συγχρηματοδοτούμενο σκέλος του ΠΔΕ, συνολικά σημείωσαν υπέρβαση σε σχέση με τον προϋπολογισμό 2023, καθώς οι δαπάνες τους έφτασαν τα 9,111 δισ. ευρώ, ενώ η αρχική πρόβλεψη ήταν για 8,300 δισ. Αυτή η υπέρβαση των 800 εκατ. ευρώ ήταν αποτέλεσμα των συμπληρωματικών προϋπολογισμών που ψηφίστηκαν στη διάρκεια της περασμένης χρονιάς προκειμένου να καλυφθούν οι αυξημένες ανάγκες για την αποκατάσταση των φυσικών καταστροφών, κυρίως στη Θεσσαλία (450 εκατ. ευρώ) και για την εκτέλεση των συγχρηματοδοτούμενων έργων ΕΣΠΑ (350 εκατ. ευρώ).
Τα τελευταία δόθηκαν για το ΕΣΠΑ 2014-2020, του οποίου η προθεσμία έληξε στο τέλος του 2023, προκειμένου να περιοριστούν στο ελάχιστο δυνατόν οι απώλειές του. Σύμφωνα με τη χθεσινή ανακοίνωση του υπουργείου Οικονομικών, «τα προγράμματα εκτελέστηκαν στο σύνολό τους (23,4 δισ. ευρώ σε όρους δημοσίας δαπάνης) αξιοποιώντας κάθε διαθέσιμο πόρο για τη χρηματοδότηση έργων στις δημόσιες υποδομές, σε επενδυτικά επιχειρηματικά σχέδια και σε δράσεις για το ανθρώπινο δυναμικό και την κοινωνική συνοχή. Σημειώνεται ότι ο αρχικός προϋπολογισμός του ΕΣΠΑ 2014-2020 αυξήθηκε κατά 2 δισ. ευρώ μέσω του προγράμματος REACT-EU για την αντιμετώπιση των οικονομικών επιπτώσεων της πανδημίας».
Από τα στοιχεία που έδωσε χθες το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών για την καταχώριση δαπανών στο ΟΠΣ έως 31.12.2023, προκύπτει ότι τη χαμηλότερη απορροφητικότητα είχαν τα προγράμματα της Αλιείας και των Υποδομών – Μεταφορών και από τα περιφερειακά της Δυτικής Μακεδονίας. Ωστόσο, εκτιμάται ότι μετά την καταχώριση του συνόλου των δαπανών που πραγματοποιήθηκαν έως 31.12.2023, όλα τα προγράμματα θα κλείσουν με ποσοστά πάνω από 100%.
Συνολικά, σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου, η εκτέλεση του ΠΔΕ το 2023 σε σχέση με την πρόβλεψη του προϋπολογισμού 2024, διαμορφώθηκε ως εξής:
– Στο εθνικό σκέλος εκταμιεύτηκαν πόροι ύψους 1,72 δισ. ευρώ (ποσοστό 100,22%).
– Στο συγχρηματοδοτούμενο σκέλος οι πληρωμές ανήλθαν σε 7,4 δισ. ευρώ (ποσοστό 100,11%).
– Στο Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας οι τελικές πληρωμές έφτασαν τα 2,1 δισ. ευρώ (ποσοστό 100,84%).