Στην Αφρική 6 από τις 10 χώρες με την υψηλότερη ανάπτυξη διεθνώς

Παρά τα οικονομικά δεινά που πλήττουν την Αφρική καθηλώνοντάς την στη φτώχεια και την ανισότητα, υπάρχουν φωτεινά σημεία που προϊδεάζουν για ένα πιο φωτεινό μέλλον της Μαύρης Ηπείρου. Σύμφωνα με το ΔΝΤ, έξι από τις δέκα οικονομίες με τους υψηλότερους ρυθμούς ανάπτυξης στον κόσμο θα προέλθουν φέτος από την υποσαχάρια Αφρική. Πρόκειται για μικρές χώρες, γι’ αυτό και παρά τους υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξής τους δεν επαρκούν για να αναπληρώσουν το κενό από τις χαμηλές επιδόσεις σαφώς μεγαλύτερων χωρών όπως η Νότιος Αφρική και η Νιγηρία που αντιπροσωπεύουν από κοινού περίπου τα 2/5 της αφρικανικής οικονομίας ύψους 2 τρισ. δολ. Αθροιστικά, όμως, επιτυγχάνουν να δώσουν μια νότα αισιοδοξίας στη γενικότερη εικόνα της Μαύρης Ηπείρου.

Οπως τονίζει η Υβόννη Μάνγκο, οικονομολόγος της Bloomberg Africa, οι προοπτικές της Αφρικής βελτιώνονται σημαντικά καθώς «οι οκτώ από τις δέκα μεγαλύτερες αφρικανικές οικονομίες που αντιπροσωπεύουν το 40% του ΑΕΠ της ηπείρου πρόκειται να σημειώσουν ρυθμό ανάπτυξης 5% κατά μέσον όρο». Ανάμεσά τους η Ακτή Ελεφαντοστού και η Τανζανία, που σημειώνουν ρυθμούς ανάπτυξης 6,6% και 6,1% αντιστοίχως, αλλά πρωτίστως κατόρθωσαν να διαφοροποιήσουν τις οικονομίες τους ώστε να προσελκύσουν ξένες επενδύσεις. Χάρη στις δύο αυτές οικονομίες κατά κύριο λόγο, το ΔΝΤ εκτιμά πως ο ρυθμός ανάπτυξης συνολικά της Αφρικής θα παρουσιάσει ήπια βελτίωση στο τρέχον έτος, φτάνοντας στο 4% από το 3,3% του περασμένου έτους.

Ταυτοχρόνως, οι δύο μεγαλύτερες οικονομίες της Αφρικής, η Νιγηρία και η Νότιος Αφρική, που σημειώνουν χαμηλή ανάπτυξη, έχουν υιοθετήσει δέσμες μεταρρυθμίσεων που εκτιμάται ότι μεσοπρόθεσμα θα αποφέρουν καρπούς και θα δώσουν ώθηση στις οικονομίες τους. Ειδικότερα για τη Νιγηρία το ΔΝΤ προβλέπει πως η οικονομία της θα σημειώσει ανάπτυξη γύρω στο 3% τόσο το τρέχον όσο και το επόμενο έτος, ενώ για τη Νότιο Αφρική προβλέπει ανάπτυξη της τάξης του 1,8% και 1,6% για το τρέχον έτος και για το επόμενο. Οι προβλέψεις για τη Νότιο Αφρική είναι σαφώς χαμηλές αλλά και πάλι καλύτερες σε σύγκριση με την προηγούμενη εκτίμηση του ΔΝΤ για ανάπτυξη μόλις 0,9%.

Σε Νιγηρία και Νότιο Αφρική, που σημειώνουν χαμηλή ανάπτυξη, εκτιμάται ότι μεσοπρόθεσμα οι μεταρρυθμίσεις που έχουν υιοθετήσει θα αποφέρουν καρπούς.

Σχολιάζοντας τις εκτιμήσεις του ΔΝΤ, ο Ρατζία Καν, κορυφαίος οικονομολόγος της Standard Chartered Bank για θέματα Αφρικής και Μέσης Ανατολής, τονίζει πως «η μεγάλη εικόνα για την Αφρική είναι πως το εξωτερικό περιβάλλον είναι δύσκολο». Ο ίδιος προσθέτει, πάντως, ότι «οι μεταρρυθμίσεις έχουν σημασία και θα αποτελέσουν το σημείο καμπής που θα δώσει ώθηση στην ανάπτυξη τόσο στη Νότιο Αφρική όσο και στη Νιγηρία». Πράγματι η Νιγηρία έχει υιοθετήσει δέσμη μεταρρυθμίσεων που επικεντρώνονται στη χαλάρωση της πολιτικής συναλλάγματος και την κατάργηση των δαπανηρών επιδοτήσεων στα καύσιμα.

Από την πλευρά της η Νότιος Αφρική που έχει πληγεί από την ενεργειακή κρίση υιοθετεί πολιτικές που θα τονώσουν την παραγωγή και προσφορά ηλεκτρικής ενέργειας και οι πολιτικές αυτές αναμένεται να συνεχιστούν. Οπως τονίζει ο Ρατζία Καν, «το σημαντικό για τη Νότιο Αφρική είναι ότι έχει φτάσει σε αυτό το σημείο καμπής και τα επόμενα χρόνια θα σημειώσει υψηλότερους ρυθμούς ανάπτυξης». Και όλα αυτά παρά την πολιτική αβεβαιότητα που περιβάλλει τη χώρα καθώς το 2024 είναι έτος εκλογών για τη Νότιο Αφρική. Πρόκειται να πραγματοποιηθούν τον Απρίλιο ή τον Μάιο και ενδέχεται να χάσει την πλειοψηφία στη Βουλή το κυβερνών Αφρικανικό Εθνικό Κογκρέσο. Αναμένεται, πάντως, πως θα παραμείνει το μεγαλύτερο κόμμα και ανεξάρτητα από την έκβαση των εκλογών, θα συνεχιστεί περίπου η ίδια πολιτική.