Το καλοκαίρι εκτιμά ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας, κ. Γιάννης Στουρνάρας, ότι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα θα ξεκινήσει τις μειώσεις επιτοκίων, καθώς ο πληθωρισμός κινείται πολύ καλύτερα από ό,τι αναμενόταν. Αν και οι δηλώσεις της Κριστίν Λαγκάρντ κατά τη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου την Πέμπτη «μεταφράστηκαν» από τις αγορές ότι ήταν λιγότερο «επιθετικές» σχετικά με μία πιθανή έναρξη του κύκλου χαλάρωσης ακόμα και την άνοιξη, ο Ελληνας κεντρικός τραπεζίτης θεωρεί πως από τον Ιούνιο και μετά η EKT θα είναι έτοιμη να κάνει μία κίνηση.
Ο κ. Στουρνάρας, ο οποίος πριν από περίπου ένα εξάμηνο είχε δηλώσει ότι η ΕΚΤ θα είναι έτοιμη να μειώσει τα επιτόκια όταν ο πληθωρισμός υποχωρήσει κοντά στο 3%, εμμένει σε αυτήν του τη θέση. «Τα νέα είναι καλά από το μέτωπο του πληθωρισμού και εάν η τάση αυτή συνεχιστεί, τότε θα μπορέσουμε να αρχίσουμε να μειώνουμε τα επιτόκια μετά το τέλος του πρώτου εξαμήνου του έτους», όπως σημειώνει στην «Κ».
Σε σχέση με τις προβλέψεις του προσωπικού της ΕΚΤ του Δεκεμβρίου, οι εξελίξεις δείχνουν πως ο πληθωρισμός πάει πολύ καλύτερα και αν αυτό συνεχιστεί ο ονομαστικός πληθωρισμός αναμένεται στις αρχές του φθινοπώρου να έχει υποχωρήσει στο 2%, πολλούς μήνες νωρίτερα. Σημειώνεται πως σύμφωνα με τις τελευταίες εκτιμήσεις των εμπειρογνωμόνων του Ευρωσυστήματος ο ονομαστικός πληθωρισμός θα διαμορφωνόταν κατά μέσον όρο σε 2,7% το 2024, σε 2,1% το 2025 και σε 1,9% το 2026.
Τα στοιχεία από το μισθολογικό μέτωπο ακόμα δεν έχουν φτάσει στο σημείο που να είναι συνεπή με τον μεσοπρόθεσμο στόχο του πληθωρισμού στο 2% (η μισθολογική αύξηση είναι στο 5%), ωστόσο η εικόνα έχει βελτιωθεί καθώς δεν φαίνεται να υπάρχει πίεση πλέον στις επιχειρήσεις να αυξήσουν τις τιμές. Οπως σημείωσε και η Λαγκάρντ την Πέμπτη, η ΕΚΤ θα ήθελε να δει περισσότερα στοιχεία ότι οι μισθοί και το κόστος εργασίας ανά μονάδα προϊόντος μειώνονται, πριν από τη μείωση των επιτοκίων. Αλλά παραδέχτηκε ότι υπάρχουν κάποιες ενδείξεις ότι οι εταιρείες απορροφούν τους αυξανόμενους μισθούς μέσω της πτώσης των περιθωρίων κέρδους.
Ο ονομαστικός πληθωρισμός εκτιμάται ότι στις αρχές του φθινοπώρου θα έχει υποχωρήσει στο 2%, πολλούς μήνες νωρίτερα.
Την ίδια στιγμή, η ανάπτυξη φαίνεται πως κινείται χειρότερα από τις προβλέψεις του Δεκεμβρίου, και δεν αποκλείεται η Ευρωζώνη να έχει εμφανίσει μηδενική ανάπτυξη το 2023. Οπως σημείωσε και η πρόεδρος της ΕΚΤ, η οικονομία πιθανότατα εμφάνισε στασιμότητα στο δ΄ τρίμηνο, ενώ τα εισερχόμενα στοιχεία συνεχίζουν να σηματοδοτούν υποτονικότητα σε βραχυπρόθεσμο ορίζοντα. Αυτό ουσιαστικά είναι «καλό» για τον πληθωρισμό. Συνεπώς, οι νέες προβλέψεις του προσωπικού της ΕΚΤ τον Μάρτιο θα δώσουν νέα σημαντικά στοιχεία για… σκέψη στην ΕΚΤ και ίσως την οδηγήσουν σε αλλαγή ρητορικής σε σχέση με τα επιτόκια (σημειώνεται πως το Δ.Σ. θεωρεί αυτή τη στιγμή ότι «η συζήτηση σχετικά με τις μειώσεις επιτοκίων είναι πρόωρη»). Αυτό σε συνδυασμό με τα περισσότερα στοιχεία που αναμένονται από τους μισθούς στους μήνες που ακολουθούν και έως το καλοκαίρι στρώνουν το έδαφος ώστε η ΕΚΤ να μπορεί να ξεκινήσει τις μειώσεις από τα μέσα της χρονιάς.
Οι αγορές πάντως αύξησαν τα στοιχήματά τους την Παρασκευή, τόσο για το μέγεθος των μειώσεων των επιτοκίων φέτος όσο και για την πιθανότητα η πρώτη μείωση να έλθει τον Απρίλιο. Ειδικότερα, εκτιμούν πως οι μειώσεις θα φτάσουν τις 147 μονάδες βάσης το 2024 από 130 μ.β. πριν από τη συνεδρίαση της ΕΚΤ, ενώ δίνουν πιθανότητα 85% για μείωση επιτοκίων κατά 25 μ.β. τον Απρίλιο, από 60% πριν.
Συνάδελφοι του κ. Στουρνάρα στην ΕΚΤ έσπευσαν την Παρασκευή να αποκρούσουν πάντως τις προσδοκίες της αγοράς για χαλάρωση του κύκλου σύσφιγξης σύντομα. Ο κεντρικός τραπεζίτης της Κροατίας, Μπόρις Βούισιτς, δήλωσε μιλώντας στην τηλεόραση του Bloomberg ότι η ΕΚΤ δεν άλλαξε τη στάση της σε «ήπια» σε ό,τι αφορά τα επιτόκια, αντίθετα με αυτό που «μετέφρασαν» οι αγορές.
Παράλληλα, ο Λετονός ομόλογός του Μάρτινς Καζάκς ανέφερε ότι το μεγαλύτερο λάθος θα ήταν να μειωθούν τα επιτόκια πολύ νωρίς. Αν και «πρέπει να αρχίσουν να μειώνονται», χωρίς κάποιο μεγάλο σοκ, η ΕΚΤ δεν θα πρέπει να βιάζεται να ξεκινήσει τη διαδικασία, όπως είπε. «Αυτό θα ήταν πολύ χειρότερο από το να περιμένει λίγο. Εχουμε δει από τις δεκαετίες του ’70 και του ’80 ότι εάν η χαλάρωση ξεκινήσει πολύ νωρίς, υπάρχει ο κίνδυνος να αρχίσει να επανέρχεται ο πληθωρισμός και στη συνέχεια να χρειαστεί να αυξηθούν τα επιτόκια πολύ περισσότερο», σημείωσε ο κεντρικός τραπεζίτης.