Υψηλές πιθανότητες ύφεσης δίνουν φέτος για τις ευρωπαϊκές οικονομίες οι ειδικοί, ιδίως λόγω των γεωπολιτικών εντάσεων και του ανεβασμένου κόστους ενέργειας. Στην τάση αυτή φαίνεται πως αντιστέκεται η Ελλάδα, όπου το σενάριο ύφεσης είναι εξαιρετικά χαμηλό.
Σε δημοσκόπηση οικονομολόγων από το γερμανικό ινστιτούτο Ifo, οι προοπτικές των ευρωπαϊκών οικονομιών επιδεινώθηκαν σημαντικά και είναι διαρκώς υπό το μηδέν, ιδίως στην Ανατολική Ευρώπη. Παρότι το τελευταίο τρίμηνο του 2023 οι ειδικοί φάνηκαν ελαφρώς πιο ήπιοι στις εκτιμήσεις τους σε σύγκριση με την αντίστοιχη έρευνα του αμέσως προηγούμενου τριμήνου, τα στοιχεία δείχνουν ξεκάθαρες πτωτικές τάσεις στην Ευρώπη.
Αναλυτικά, οι πιθανότητες τεχνικής ύφεσης, ήτοι δύο συναπτά τρίμηνα συρρίκνωσης του ΑΕΠ, μέχρι το τέλος του 2024 είναι υψηλότερες στη Γερμανία και την Ολλανδία (όλες 38%), ενώ μικρότερη είναι η ανησυχία για άλλες μεγάλες οικονομίες του μπλοκ, όπως η Ιταλία (27%), η Γαλλία (23%) και η Ισπανία (22%).
Απεναντίας, προς ανάπτυξη οδεύει κατά πάσα πιθανότητα η Ελλάδα, με τους οικονομολόγους να δίνουν πιθανότητα κάτω του 15% για ύφεση φέτος. Οπως σχολίασε o δρ Niklas Potrafke, διευθυντής του κέντρου Δημοσίων Οικονομικών και Πολιτικής Οικονομίας στο ifo, οι Ελληνες ειδικοί είναι πράγματι οι πιο αισιόδοξοι στην Ευρώπη σε ό,τι αφορά την αποφυγή μιας ύφεσης. «Αυτό μπορεί να θεωρηθεί επιβεβαίωση και συνέχιση της πρόσφατης συγκριτικά θετικής οικονομικής εξέλιξης στην Ελλάδα», τόνισε ο ίδιος.
Οι παράγοντες που αναμένεται να οδηγήσουν σε ύφεση τις ευρωπαϊκές οικονομίες είναι ιδίως οι γεωπολιτικές εξελίξεις και το κόστος της ενέργειας. Σύμφωνα πάντοτε με τη δημοσκόπηση του ifo, χαμηλότερα στη λίστα των κριτηρίων βρίσκεται η πτώση στις καταναλωτικές δαπάνες, η πολιτική αστάθεια, οι μη βιώσιμοι κρατικοί προϋπολογισμοί και οι εμπορικοί πόλεμοι/προστατευτισμός.
Ακόμη χαμηλότερη αναμένεται να είναι η επίδραση της νομισματικής πολιτικής, των δυναμικών της αγοράς εργασίας και της δημοσιονομικής πολιτικής.
Υπενθυμίζεται ότι η Ευρωζώνη έκλεισε το 2023 με στασιμότητα, γλιτώνοντας οριακά την ευρέως αναμενόμενη ύφεση, καθώς η ανάπτυξη σε Ιταλία και Ισπανία αντιστάθμισαν την πτώση στη Γερμανία. Η ΕΚΤ έχει προειδοποιήσει επανειλημμένως για αδυναμίες και δυσκολίες σε βραχυπρόθεσμο επίπεδο.
Σημειώνεται πως οι εκτιμήσεις για την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας το 2023, αλλά και το 2024, κινούνται πέριξ του 2,2%.