Η διάρκεια ζωής των μεγάλων συσκευών συρρικνώνεται εξαιτίας ενός συνδυασμού παραγόντων που αλλάζει τις συνήθειες, την καθημερινότητα αλλά και την ίδια την αγορά. Τα ψυγεία, τα πλυντήρια ρούχων και οι φούρνοι σήμερα μπορούν να κάνουν περισσότερα από ποτέ, από συμμετρικούς παγοκύβους έως… ψηφιακή προθέρμανση. Το μειονέκτημα όμως όλων αυτών των χαρακτηριστικών είναι ότι οι συσκευές χαλάνε πλέον πολύ πιο εύκολα. Οι χρήστες της πλατφόρμας Yelp, λ.χ., ζήτησαν 58% περισσότερες προσφορές από εταιρείες επισκευής συσκευών τον περασμένο μήνα από ό, τι τον Ιανουάριο του 2022. Οι τεχνικοί αποδίδουν την υποβάθμιση της ποιότητας των προϊόντων στη στροφή προς τις έξυπνες συσκευές, την αύξηση των μεμονωμένων εξαρτημάτων αλλά και τα λιγότερο αξιόπιστα υλικά.
Τα αμερικανικά νοικοκυριά ξόδεψαν 43% περισσότερα χρήματα σε οικιακές συσκευές το 2023 από ό,τι το 2013, κατά μέσον όρο δηλαδή 558 δολάρια σε σχέση με 390 δολάρια προ δεκαετίας, σύμφωνα με το Euromonitor International. Οι τιμές για την κατηγορία μειώθηκαν κατά 12% το ίδιο διάστημα, σύμφωνα με το υπουργείο Εργασίας. Ενας λόγος για την ανισορροπία μεταξύ δαπανών και τιμών είναι το υψηλότερο ποσοστό αντικατάστασης, με αποτέλεσμα πολλοί καταναλωτές να αναπολούν τις ανθεκτικές συσκευές της δεκαετίας του ’90 και άλλοι να διαπραγματεύονται με τους τεχνικούς για «ανυπάκουες» παγομηχανές και στεγνωτήρια που δεν λειτουργούν. «Κάνουμε τις συσκευές πιο περίπλοκες και είναι πλέον πιο δύσκολο και πιο ακριβό να επιδιορθωθούν», λέει ο Ααρον Τζιάνι, ιδρυτής της εφαρμογής επισκευών Plunjr.
Η Σάρον Σουάν, λ.χ., ξόδεψε σχεδόν 7.000 δολάρια για μια κουζίνα αερίου και ένα έξυπνο ψυγείο της Bosch. Σκέφθηκε ότι οι συσκευές θα διαρκούσαν τουλάχιστον μέχρι να αποφασίσει να πουλήσει το σπίτι της, εντυπωσιάζοντας τους επίδοξους αγοραστές. Αυτό ήταν πριν πάρει φωτιά ο φούρνος την πρώτη φορά και η παγομηχανή στο ψυγείο σπάσει για τρίτη φορά, σε λιγότερο από δύο χρόνια. Η Bosch κάλυψε τις δύο πρώτες επισκευές, αλλά όχι και την τελευταία που κόστισε 250 δολάρια συν τα εξαρτήματα. Ο Κέβιν και η Ντέλιν Ντινάινο εύχονται να είχαν κρατήσει το λευκό τους πλυντήριο πιάτων από τη δεκαετία του ’90. Το πιο κομψό πλυντήριο από ανοξείδωτο ατσάλι αξίας 800 δολαρίων της GE που το αντικατέστησε, παρουσίασε μια κρυφή διαρροή, προκαλώντας ζημιές αξίας άνω των 35.000 δολαρίων στην κουζίνα τους στο Σαν Ντιέγκο.
Αν αφαιρέσει κανείς το πλαστικό από ένα σύγχρονο ψυγείο ή πλυντήριο ρούχων, θα δει αισθητήρες και διακόπτες που δεν είχαν τα προηγούμενα μοντέλα. Αυτά τα επιπλέον εξαρτήματα διασφαλίζουν ότι η συσκευή χρησιμοποιεί μόνο την ενέργεια και το νερό που χρειάζεται, μειώνουν όμως παράλληλα και τη διάρκεια ζωής της.
Τα ψυγεία, τα πλυντήρια και οι φούρνοι σήμερα μπορούν να κάνουν περισσότερα από ποτέ, αλλά σύμφωνα με τους ειδικούς είναι πλέον πιο δύσκολο και πιο ακριβό να επιδιορθωθούν.
Παλαιότερα οι κατασκευαστές βασίζονταν κυρίως σε απλά μηχανικά μέρη, όμως εδώ και περίπου μία δεκαετία στηρίζονται περισσότερο σε εξελιγμένα ηλεκτρικά και ηλεκτρονικά εξαρτήματα, μια οθόνη αφής, π.χ., που εμφανίζει δώδεκα διαφορετικές επιλογές πλύσης ελεγχόμενες από αισθητήρες, σημειώνει ο Mανσούρ Σόμρο, καθηγητής σε ένα τεχνικό κολέγιο στο Μίντλεσμπρο της Αγγλίας. Τα σύγχρονα πλυντήρια ρούχων δίνουν στους χρήστες περισσότερες επιλογές, αλλά και περισσότερα εξαρτήματα που μπορεί να σπάσουν. Οταν ένα περίπλοκο μηχάνημα χαλάσει, είναι πολύ πιο δύσκολο να καταλάβουν οι τεχνικοί τι πήγε στραβά. «Και στην πλειονότητα των περιπτώσεων η αγορά μιας νέας συσκευής είναι πιο συμφέρουσα από την επισκευή της», λέει ο Σόμρο.
Αυτά τα μηχανήματα είναι επίσης πιο πιθανό να κατασκευάζονται με πλαστικό και αλουμίνιο παρά με χάλυβα, προσθέτει, ενώ οι κινητήρες και οι συμπιεστές υψηλής απόδοσης είναι συνήθως ελαφρύτεροι, καθώς έχουν ως αποστολή να αντλούν λιγότερη ενέργεια. Τα περισσότερα χαρακτηριστικά μπορεί να φαίνονται ελκυστικά, αλλά τα λιγότερα είναι συνήθως καλύτερα, επισημαίνει ο τεχνικός της Frontdoor Τζιμ Τζέικον.