Η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ) επανεφευρίσκει τον εαυτό της, μετά δώδεκα χρόνια υπό την προεδρία του Βέρνερ Χόγερ. Από την πρώτη ημέρα που ανέλαβε το τιμόνι, η διάδοχός του Νάντια Καλβίνιο διεμήνυσε ότι είναι έτοιμη να κάνει περισσότερα για να στηρίξει την ευρωπαϊκή οικονομία και ότι δεν θα διστάσει να αναλάβει μεγαλύτερο ρίσκο. Στο πλαίσιο αυτό, το πολυμερές χρηματοδοτικό ίδρυμα εξετάζει και τις επενδύσεις στην πυρηνική ενέργεια και την αύξηση των επενδύσεων στην άμυνα.
Σε συνέντευξή της στους Financial Times, η πρώην υπουργός Οικονομίας της Ισπανίας, που ανέλαβε την προεδρία της ΕΤΕπ τον περασμένο μήνα, εξέθεσε πολλούς τομείς στους οποίους προτίθεται να χαράξει διαφορετική πορεία από τον προκάτοχό της. Ο 72χρονος Χόγιερ είχε κατευθύνει την τράπεζα μακριά από επενδύσεις σε νέους πυρηνικούς σταθμούς και απέφευγε συστηματικά το ρίσκο.
Η ΕΤΕπ, η οποία έχει ισολογισμό άνω των 500 δισ. ευρώ, δεν απαγορεύεται να επενδύσει στην ατομική ενέργεια, έχει αποφύγει ωστόσο τα νέα έργα πυρηνικής παραγωγής από το 1987, εν μέρει λόγω της αντίθεσης χωρών όπως η Γερμανία. Η Καλβίνιο είπε ότι η Ευρώπη «πρέπει να είναι ενεργή γιατί δεν μπορεί να βρίσκεται πίσω στους αρθρωτούς αντιδραστήρες», οι οποίοι βρίσκονται ακόμη σε στάδιο έρευνας και ανάπτυξης στο μπλοκ. Η εν λόγω τεχνολογία είναι προς το παρόν λειτουργική μόνο στην Κίνα και τη Ρωσία, αλλά ορισμένες χώρες, όπως η Γαλλία, το Ηνωμένο Βασίλειο και οι ΗΠΑ επιδιώκουν να την αναπτύξουν επίσης.
«Κάθε έργο αξιολογείται με βάση τα πλεονεκτήματά του, ανάλογα με την οικονομική και χρηματοοικονομική βιωσιμότητα, την περιβαλλοντική και την τεχνική βιωσιμότητα», δήλωσε η Καλβίνιο.
Οι επενδύσεις στην πυρηνική ενέργεια και την άμυνα ήταν απαιτήσεις της Γαλλίας σε αντάλλαγμα για την υποστήριξη της Ισπανίδας oικονομολόγου στο τιμόνι της ΕΤΕπ, σύμφωνα με αξιωματούχους της Ε.Ε. και της τράπεζας.
Η ΕΤΕπ, η οποία έχει ισολογισμό άνω των 500 δισ. ευρώ, έχει αποφύγει τα νέα έργα πυρηνικής παραγωγής από το 1987.
«Η Γαλλία χαιρετίζει τη θέση της ΕΤΕπ, η οποία αναγνωρίζει τη σημασία του τομέα (ανάπτυξης πυρηνικής ενέργειας)», ανακοίνωσε το γαλλικό υπουργείο Οικονομικών. Οσον αφορά την άμυνα, η δανειοδοτική πολιτική επιτρέπει στην τράπεζα να επενδύει σε αντικείμενα διπλής χρήσης, όπως drones που έχουν στρατιωτικές και πολιτικές εφαρμογές, αλλά εξαιρεί τα όπλα, τα πυρομαχικά και τη στρατιωτική υποδομή.
Ορισμένες χώρες, συμπεριλαμβανομένων της Γαλλίας και της Φινλανδίας, πιέζουν να αλλάξει η εντολή της ΕΤΕπ ώστε να συμπεριλάβει όπλα, χώρες όμως όπως η Αυστρία, η Ιρλανδία και η Γερμανία υποστηρίζουν ότι η αμυντική χρηματοδότηση θα μπορούσε να επεκταθεί σύμφωνα με τους ισχύοντες κανόνες. Σε μία μορφή συμβιβασμού, η Καλβίνιο υποσχέθηκε στους υπουργούς Οικονομικών του μπλοκ να υποβάλουν έκθεση σε δύο μήνες σχετικά με «το πεδίο εφαρμογής και τον ορισμό των τεχνολογιών και του εξοπλισμού διπλής χρήσης». «Είναι σαφές ότι πρέπει να ενισχύσουμε την ευρωπαϊκή βιομηχανία ασφάλειας και άμυνας. Είμαστε πολύ δραστήριοι, είμαστε έτοιμοι να κάνουμε περισσότερα και καλύτερα», τόνισε η Καλβίνιο, η οποία είχε επίσης διατελέσει αναπληρώτρια πρωθυπουργός της Ισπανίας στη θητεία του Πέδρο Σάντσεθ. Η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων αύξησε πέρυσι την πολυετή χρηματοδότησή της για αμυντικές επενδύσεις από 6 σε 8 δισ. ευρώ έως το 2027.
Μετά την ανάληψη καθηκόντων της, η Καλβίνιο έχει διατρανώσει τις «πολιτικές της προτεραιότητες» στα κράτη-μέλη της Ε.Ε., που είναι οι μέτοχοι της τράπεζας, επαναλαμβάνοντας την επιθυμία της να αναλάβει η ΕΤΕπ μεγαλύτερο ρίσκο. Ενώ προσπαθεί να διατηρήσει την αξιολόγηση και την κερδοφορία της, επισήμανε ότι επιδιώκει μια αλλαγή στο ποσοστό του δανεισμού που θα μπορούσε να κάνει η τράπεζα με το εγγεγραμμένο κεφάλαιό της, το οποίο επί του παρόντος έχει ανώτατο όριο στο 250%. Με δεδομένο ότι παρόμοιοι οικονομικοί περιορισμοί αφαιρέθηκαν από άλλους πολυμερείς δανειστές, «αναμένω ότι θα αφαιρεθούν και από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων», υπογραμμίζει η Καλβίνιο.
Μια τέτοια κίνηση, ωστόσο, είναι πιθανό να προκαλέσει την αντίθεση της Γερμανίας και άλλων χωρών που θεωρούν ότι θα μπορούσε να βλάψει την αξιολόγηση της τράπεζας. Η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων δανείζεται χρήματα από τις κεφαλαιαγορές και στη συνέχεια τα διαθέτει με τη μορφή δανείων υπό ευνοϊκούς όρους σε σχέδια που συμβάλλουν στην επίτευξη των στόχων της Ε.Ε. Περίπου το 90% των δανείων χορηγούνται εντός της Ευρωπαϊκής Ενωσης.