Τα τελευταία τρία χρόνια αποτέλεσε τον πολιορκητικό κριό στις πύλες της παγκόσμιας οικονομίας, έπληξε το βιοτικό επίπεδο των λαών ανά τον κόσμο και έκανε τους κεντρικούς τραπεζίτες να χάσουν τον ύπνο τους. Επειτα από ένα δύο χρόνια επίμονης μάχης με αλλεπάλληλες αυξήσεις των επιτοκίων, οι κεντρικοί τραπεζίτες αρχίζουν πλέον να νιώθουν πως έχουν δαμάσει το τέρας του πληθωρισμού καθώς οι πληθωριστικές πιέσεις υποχωρούν από τη Ζυρίχη και το Λονδίνο μέχρι την Ουάσιγκτον. Και αυτό σημαίνει ότι ανοίγει ο δρόμος για σειρά μειώσεων των επιτοκίων από τις μεγάλες κεντρικές τράπεζες, ενώ έχουν ήδη προχωρήσει σε χαλάρωση της νομισματικής τους πολιτικής μικρότερες κεντρικές τράπεζες όπως εκείνες της Βραζιλίας, του Μεξικού, της Ουγγαρίας και της Τσεχίας.
Πρώτη από όλες τις μεγάλες κεντρικές τράπεζες, η ελβετική αποφάσισε μέσα στην εβδομάδα μείωση του κόστους δανεισμού.
Σε ό,τι αφορά τις μεγαλύτερες, η Federal Reserve επιβεβαίωσε μέσα στην εβδομάδα ότι εξακολουθεί να σχεδιάζει τρεις μειώσεις επιτοκίων μέσα στο έτος, η Τράπεζα της Αγγλίας ανακάλεσε τα περί ενδεχόμενης νέας αύξησης επιτοκίων και η πρόεδρος της ΕΚΤ, Κριστίν Λαγκάρντ, επανέλαβε πρόσφατη δήλωσή της ότι σχεδιάζει μείωση επιτοκίων τον Ιούνιο. Και η Τράπεζα της Ελβετίας προηγήθηκε όλων αποφασίζοντας μέσα στην εβδομάδα να μειώσει τα επιτόκια του ελβετικού φράγκου πρώτη από όλες τις μεγάλες κεντρικές τράπεζες. Μιλώντας στην τηλεόραση του Bloomberg, ο Φίλιπ Χίλντεμπραντ, αντιπρόεδρος της BlackRock και πρώην πρόεδρος της Τράπεζας της Ελβετίας, χαρακτήρισε τις τελευταίες εξελίξεις «σημάδι προς τον κόσμο ότι έχουμε γυρίσει σελίδα». Παράλληλα, πάντως, οι κεντρικές τράπεζες είναι σαφές ότι κινούνται προσεκτικά και μεριμνούν ώστε οι κινήσεις τους να είναι σταδιακές. Οι επενδυτές προεξοφλούν, πάντως, ότι η Fed, η ΕΚΤ και η Τράπεζα της Αγγλίας θα προχωρήσουν όλες σε τουλάχιστον τρεις μειώσεις επιτοκίων κατά 25 μονάδες βάσης τη φορά.
Ολα δείχνουν, πάντως, πως η πορεία μείωσης του κόστους του δανεισμού θα είναι πολύ διαφορετική από τη συντονισμένη πορεία προς τα υψηλά επιτόκια. Δεν θα υπάρξει εορταστική ατμόσφαιρα. Αντιθέτως, οι κεντρικές τράπεζες στις δύο πλευρές του Ατλαντικού θα κινηθούν μάλλον με μικρές προσεκτικές αλλαγές και περιοδικές παύσεις. Ο λόγος είναι ότι ανησυχούν μήπως η ιστορικά χαμηλή ανεργία δώσει νέα ώθηση στον πληθωρισμό που παρά την αποκλιμάκωσή του παραμένει σε επίπεδα πάνω από τους στόχους. Σε ό,τι αφορά το επίπεδο στο οποίο θα σταματήσει η μείωση των επιτοκίων, αυτό αναμένεται να είναι υψηλότερο από τα ιστορικά χαμηλά επίπεδα της περασμένης δεκαετίας. Εξάλλου, οι τεκτονικές αλλαγές στη δομή της παγκόσμιας οικονομίας θα μπορούν να κατευθύνουν το κόστος του δανεισμού σε γενικά υψηλότερα επίπεδα τα επόμενα χρόνια.
Ορισμένες κεντρικές τράπεζες άρχισαν να αυξάνουν το κόστος του δανεισμού από τα τέλη του 2021, όταν η πανδημία προκάλεσε έμφραγμα στην παγκόσμια εφοδιαστική αλυσίδα και η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία εκτόξευσε τις τιμές της ενέργειας με αποτέλεσμα να επιταχυνθεί ο πληθωρισμός σε διψήφια ποσοστά σε μεγάλο μέρος του κόσμου. Η συντονισμένη αντίδραση των κεντρικών τραπεζών έχει πάντως ανακόψει την ανοδική πορεία των τιμών και στις περισσότερες μεγάλες οικονομίες ο πληθωρισμός θα είναι φέτος κοντά στον στόχο του 2% αν δεν τον έχει ήδη επιτύχει. Οσον αφορά τη μείωση των επιτοκίων από την Τράπεζα της Ελβετίας, η κίνησή της έδωσε τέλος στη φημολογία ότι οι κεντρικές τράπεζες ανά τον κόσμο δεν θα τολμήσουν να κινηθούν πριν από την αμερικανική Fed, δεδομένου ότι κάθε μείωση του κόστους του δανεισμού οδηγεί σε αποδυνάμωση του νομίσματος και δίνει ώθηση στον εισαγόμενο πληθωρισμό.