Οπως πολλά ορόσημα της Νέας Υόρκης, το Χρηματιστήριο, το New York Stock Exchange ή NYSE, δεν είναι απλώς ένα κτίριο, αλλά ένα κρίσιμο «κομμάτι» της ιστορίας των ΗΠΑ με την επιρροή του να εκτείνεται πέρα από τα σύνορά τους. Αλλωστε είναι το μεγαλύτερο χρηματιστήριο στον κόσμο με κεφαλαιοποίηση που αγγίζει τα 26 τρισ. δολάρια, αποτελεί σύμβολο του καπιταλισμού και οικονομικό κέντρο των ΗΠΑ, με το χρηματιστήριο του Nasdaq να ακολουθεί, δεύτερο, με 18 τρισ. δολάρια κεφαλαιοποίηση. Δισεκατομμύρια μετοχές συναλλάσσονται καθημερινά και το κλίμα που επικρατεί σε αυτά αποτελεί αναμφίβολα «βαρόμετρο» για την πορεία των αγορών όλου του υπόλοιπου κόσμου.
Η «Κ» βρέθηκε στο Μανχάταν και στην περίφημη Financial District όπου στεγάζεται το NYSE στον αριθμό 11 της Wall Street και 18 Broad Street, καθώς και στον αριθμό 4 της περίφημης Times Square της Νέας Υόρκης (στη γωνία μεταξύ της 43ης Λεωφόρου και της Broadway) όπου βρίσκεται το κτίριο του Nasdaq, τα οποία από την τρομοκρατική επίθεση της 11ης Σεπτεμβρίου 2001 στους Δίδυμους Πύργους είναι κλειστά στο κοινό.
Οταν το κεντρικό κτίριο του NYSE χτίστηκε (το 1903), εντυπωσίασε με το μέγεθος και το μεγαλείο του, και συνεχίζει να το κάνει ακόμη και σήμερα. Το εσωτερικό του ωστόσο είναι ακόμη πιο εντυπωσιακό. Μπαίνοντας στο NYSE είναι δύσκολο να μη νιώσει κανείς δέος. Αυτός ο «ναός» του χρήματος, το κέντρο των παγκόσμιων χρηματοπιστωτικών αγορών, είναι τόσο λαμπερός, τεράστιος, γεμάτος νεύρο, χρώματα και… εντυπωσιακές τεχνολογικές υποδομές, όσο δεν μπορεί να φανταστεί κανείς. Εκατοντάδες γραφεία, κατανεμημένα σε στρογγυλά πόστα και θαλάμους (trading posts και broker booths) γεμίζουν την αίθουσα συνεδριάσεων (trading floor), η οποία χωρίζεται σε τέσσερις ανοιχτές υπο-αίθουσες, μεγάλες οθόνες που μεταδίδουν ειδήσεις και ενημερωτικές εκπομπές, μαρμάρινοι τοίχοι, τεράστια παράθυρα για να μπαίνει άπλετο φυσικό φως, μία επιχρυσωμένη οροφή και ένα γυάλινο τηλεοπτικό στούντιο του CNBC ακριβώς μπροστά από το πόντιουμ με το χρυσό μεγάλο κουδούνι το οποίο χτυπάει (ηλεκτρονικά) κάθε μέρα στις 9.30 το πρωί και στις 4 το απόγευμα κατά τις τελετές έναρξης και λήξης της συνεδρίασης.
Το New York Stock Exchange είναι το μεγαλύτερο χρηματιστήριο στον κόσμο, με κεφαλαιοποίηση που αγγίζει τα 26 τρισ. δολάρια.
Την ημέρα που η «Κ» μπήκε στα άδυτα των δύο εμβληματικών αγορών, είχαν μόλις ανακοινωθεί τα στοιχεία για τον πληθωρισμό των ΗΠΑ τον Μάρτιο, ο οποίος κινήθηκε υψηλότερα από ό,τι αναμενόταν από την αγορά, χαμηλώνοντας περαιτέρω τις πιθανότητες η Fed να μειώσει τα επιτόκια μέσα στο επόμενο δίμηνο. Τα αμερικανικά ταμπλό ήταν «κόκκινα», ωστόσο τόσο στον Nasdaq όσο και στο floor του NYSE επικρατούσε ηρεμία. Σίγουρα αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι στον μεν Nasdaq δεν υπάρχουν traders, καθώς και στο ότι οι εικόνες από τη θορυβώδη και γεμάτη με χιλιάδες χρηματιστές με πολύχρωμα μπουφάν αίθουσα του NYSE ανήκουν πλέον στο παρελθόν. Ωστόσο η αμερικανική αγορά βρίσκεται εδώ και περίπου έξι μήνες σε μία ισχυρή ανοδική τάση. Η οπισθοχώρηση η οποία καταγράφηκε τις τελευταίες ημέρες κάθε άλλο παρά έκπληξη προκάλεσε στους traders, αντίθετα ήταν ευπρόσδεκτη καθώς έδωσε ανάσες σε σημεία της αγοράς που είχαν «τεντωμένες» αποτιμήσεις.
Οι Αμερικανοί αναλυτές και traders εμφανίστηκαν άλλωστε ιδιαίτερα αισιόδοξοι για την πορεία της αγοράς. Η συνέχιση του «αμερικανικού εξαιρετισμού» στην οικονομία τα τελευταία χρόνια, σε συνδυασμό με την έκρηξη του κλάδου της τεχνολογίας, το τεράστιο τεχνολογικό χάσμα που χωρίζει τις κυρίαρχες ΗΠΑ με άλλες περιοχές και τη δυναμική «είσοδο» της τεχνητής νοημοσύνης, θα διατηρήσουν την ανοδική τάση. Ελλείψει φυσικά μιας σοβαρής κλιμάκωσης των γεωπολιτικών εντάσεων, δεν βρίσκουν κανένα εμπόδιο στον δρόμο της ανόδου, ούτε τα υψηλότερα επιτόκια για μεγαλύτερο διάστημα –αυτό άλλωστε είναι ευρέως αποδεκτό ότι αποτελεί τη νέα πραγματικότητα για την οικονομία– ούτε μία ενδεχόμενη δεύτερη θητεία Τραμπ.
«Ναι, βρισκόμαστε σε μια εποχή υψηλών επιτοκίων, επίμονου πληθωρισμού, ωστόσο αυτό είναι το αποτέλεσμα της πανδημίας η οποία άλλαξε τα πάντα, και πλέον οδεύουμε στην ομαλοποίηση. Το AI και η καινοτομία δημιουργούν διεθνείς ευκαιρίες και αναμένεται να διατηρήσουν τις αγορές σε ανοδική ορμή», όπως σημείωσε ο Τζέι Γουντς, επικεφαλής στρατηγικής μετοχών της Freedom Capital Markets και διοικητής στο trading floor στο NYSE. «Βρισκόμαστε στα πρώτα στάδια της επόμενης bull market», τόνισε. Οι προσδοκίες του για τα επιτόκια είναι άλλωστε χαμηλές, αναμένει το πολύ δύο μειώσεις από τη Fed φέτος, μία το καλοκαίρι και άλλη μία αμέσως μετά τις εκλογές της 5ης Νοεμβρίου που θα αποτελέσει σίγουρα «δώρο» στον νέο πρόεδρο των ΗΠΑ. «Εάν αυτός είναι ο Τραμπ, δεν θα παίξει κανένα ρόλο στις αγορές», κατά τον Γουντς. Αν και σίγουρα κάποιοι κλάδοι θα ευνοηθούν περισσότερο και άλλοι λιγότερο, οι αγορές δεν θα έχουν πλέον αβεβαιότητα την οποία και «μισούν», και θα έχουν σίγουρα την απαραίτητη ορατότητα.
O Nasdaq, στέγη κολοσσών τεχνολογίας και νέων εταιρειών
Αν και κάποτε, έως τις αρχές του 2000, περισσότεροι από 5.000 traders γέμιζαν με ενέργεια και εκρήξεις αδρεναλίνης την αίθουσα, τρέχοντας μανιωδώς πάνω-κάτω, φωνάζοντας εντολές πελατών τους και χρησιμοποιώντας τις χαρακτηριστικές χειρονομίες για να επικοινωνούν μεταξύ τους, πλέον περίπου 500 δίνουν το «παρών» καθημερινά. Μόνο κατά τη διάρκεια μεγάλων δημόσιων εγγραφών (IPOs) κυριαρχεί συνωστισμός.
Η τεχνολογία έχει αλλάξει τα πάντα σε ό,τι αφορά τις συναλλαγές διεθνώς, και το 2007 το NYSE υιοθέτησε ένα υβριδικό μοντέλο που συνδυάζει ηλεκτρονικές και εμπορικές συναλλαγές. Ωστόσο παραμένει μία από τις ελάχιστες αγορές στον κόσμο που ακόμα διατηρούν την ανθρώπινη παρουσία. «Ενώ οι ηλεκτρονικές συναλλαγές έχουν γίνει ο κανόνας τα τελευταία χρόνια, η αίθουσα συναλλαγών παραμένει ζωτικό μέρος της ταυτότητας του NYSE. Το trading floor είναι σύμβολο του αμερικανικού ονείρου», όπως μας ανέφερε χαρακτηριστικά ένας από τους χρηματιστές που συνεχίζουν να δίνουν καθημερινό «παρών» στις συνεδριάσεις. Πάντως, εξήγησε ότι οι τεχνολογικές εξελίξεις αποδείχθηκαν ανεκτίμητες κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19. Στις 23 Μαρτίου 2020, για πρώτη φορά στην ιστορία του, το NYSE λειτούργησε χωρίς αίθουσα συναλλαγών και με πλήρεις ηλεκτρονικές συναλλαγές. Το μεγαλύτερο μέρος των συναλλαγών για τις πάνω από 2.300 εταιρείες που είναι εισηγμένες στην αγορά, διεξάγεται μέσω του data center του NYSE το οποίο βρίσκεται στο Νιου Τζέρσεϊ.
Ο Nasdaq είναι ένας άλλος κόσμος. Στον Nasdaq όλο το trading γίνεται μέσω της τεχνολογίας. Δεν υπάρχει κανένας trader στο κτίριο της Times Square. Ο Nasdaq χρησιμοποιεί ολοκληρωτικά αυτοματοποιημένα δίκτυα υπολογιστών για την πραγματοποίηση συναλλαγών και η διαπραγμάτευση των μετοχών πραγματοποιείται σε data center το οποίο βρίσκεται επίσης στο Νιου Τζέρσεϊ, το Equinix.
Είναι ανοιχτός σε όποια ελληνική εταιρεία τηρεί τις απαραίτητες προδιαγραφές για IPO.
Συνεπώς, μπαίνοντας στο κτίριο του Nasdaq συναντήσαμε μια αίθουσα γεμάτη κάμερες, στην οποία γίνονται οι όποιες ανακοινώσεις (για IPOs κ.λπ.) –και οι οποίες μεταδίδονται και live στις τεράστιες διαφημιστικές οθόνες που υπάρχουν στην Times Square–, όπως και το καμπανάκι της έναρξης και της λήξης της συνεδρίασης. Γύρω της αποτυπώνονται ηλεκτρονικά οι τιμές των μετοχών και των δεικτών. Κατά τα άλλα, η απόλυτη ησυχία. Δεν υπάρχει «φυσικό» trading floor. Οι συναλλαγές πραγματοποιούνται απευθείας μεταξύ των επενδυτών και των market makers, οι οποίοι όλοι είναι συνδεδεμένοι με μία κεντρική χρηματιστηριακή υποδομή συναλλαγών.
Ωστόσο, ο Nasdaq δεν αφορά μόνο την αυτοματοποίηση των συναλλαγών. Εκτός από το «σπίτι» γιγάντων της τεχνολογίας όπως οι Apple, Amazon Meta, Microsoft και Google, αποτελεί χώρο εισαγωγής νέων, αναπτυσσόμενων εταιρειών.
Ο Nasdaq και το NYSE έχουν πρότυπα εισαγωγής που απευθύνονται σε εταιρείες διαφορετικών μεγεθών και οικονομικής υγείας. Ενώ το NYSE συνδέεται συχνά με πιο εδραιωμένες εταιρείες λόγω των αυστηρότερων κριτηρίων του, ο Nasdaq είναι πιο προσιτός σε νεότερες εταιρείες υψηλότερης ανάπτυξης. Οπως σχολίασε και ο Μπομπ Μακούι, αντιπρόεδρος του Nasdaq, «είμαστε ανοιχτοί σε IPOs από πολλές εταιρείες. Το μότο μας είναι ότι οι επενδυτές είναι αυτοί που αποφασίζουν αν μια μετοχή είναι καλή ή όχι, δεν το αποφασίζουμε εμείς», εξηγώντας πως για να αποφασίσουν εάν μια εταιρεία μπορεί να εισαχθεί στον Nasdaq αρκεί να ικανοποιεί κάποια τυπικά κριτήρια (που αφορούν τα βιβλία της, την εταιρική διακυβέρνηση κ.λπ.). «Δεν κοιτάμε αν η εταιρεία αυτή έχει καλές προοπτικές. Εμείς θα τη βάλουμε στην αγορά και η αγορά θα το αποφασίσει αυτό», όπως σημείωσε χαρακτηριστικά, προσθέτοντας πως ο Nasdaq είναι φυσικά ανοιχτός και σε όποια ελληνική εταιρεία τηρεί τις απαραίτητες προδιαγραφές για IPO.