Επιτέλους (ξανα)έχουμε αγορά. Αυτό είναι το σημείο αναφοράς διαχειριστών θεσμικών χαρτοφυλακίων, οι οποίοι έπειτα από πολλούς μήνες διαχειριστικής απραξίας βλέπουν τα δεδομένα να αλλάζουν και τη Σοφοκλέους να αφυπνίζεται.
Μέχρι πριν από λίγες εβδομάδες απαιτούνταν μεγάλη προσπάθεια και περίσσια τύχη για να μπορέσει κάποιος θεσμικός να πουλήσει ένα μικρό έστω πακέτο μετοχών μιας εταιρείας χωρίς να ταρακουνήσει τη Σοφοκλέους και να συζητηθεί τουλάχιστον από τους μισούς χρηματιστές. Μάλιστα, οι δυσκολίες που προκαλούσαν οι εξαιρετικά φτωχές συναλλαγές αφορούσαν -πλην ελαχίστων περιπτώσεων- τις θεωρούμενες υψηλής κεφαλαιοποίησης μετοχές.
Για τη μεσαία και μικρή κεφαλαιοποίηση δεν γεννάται λόγος καθώς ελάχιστες είναι οι περιπτώσεις μικρομεσαίων μετοχών που παρουσίαζαν ικανοποιητική εμπορευσιμότητα. Πολλά είναι τα χαρτοφυλάκια που έχουν μεγάλες θέσεις σε μετοχές μεσαίας κεφαλαιοποίησης και με βάση την εμπορευσιμότητα του περασμένου Σεπτεμβρίου πρακτικά δεν μπορούσαν να ρευστοποιηθούν.
Οι θεσμικοί μάλλον ήταν σε δυσκολότερη θέση από τους μεμονωμένους ιδιώτες επενδυτές. Εγκλωβισμένοι στην ουσία, είχαν σε μεγάλο βαθμό παραιτηθεί από προσπάθειες ενεργού διαχείρισης, περιμένοντας παθητικά τον από μηχανής θεό που θα έβαζε τέλος στο πολύμηνο δράμα τους. Μετά το αρνητικό ρεκόρ της 21ης Σεπτεμβρίου, όταν ο Γενικός Δείκτης έκλεισε στο χαμηλότερο σημείο των τελευταίων ετών, στη Σοφοκλέους κάτι άλλαξε. Αναλυτές και παλιές καραβάνες της αγοράς, αυτή τη φορά περισσότεροι από ποτέ, άρχισαν να επανεξετάζουν τη στάση τους θεωρώντας ότι τα χειρότερα πέρασαν. Οι άνθρωποι της αγοράς άρχισαν να βλέπουν ελκυστικές αποτιμήσεις, χαμηλά P/E, ενώ οι θετικές εκθέσεις για μετοχές και XAA από ξένους χρηματοοικονομικούς οίκους άρχισαν να γίνονται μόδα.
Με τις ξένες κεφαλαιαγορές να επουλώνουν γρήγορα τις πληγές τους, το Χρηματιστήριο Αθηνών αργά αλλά σταθερά κέρδιζε έδαφος, εμφανίζοντας μάλιστα ένα αξιοσημείωτο πείσμα.
Παρά το γεγονός ότι η δυσπιστία και η επιφύλαξη ήταν και είναι το ισχυρότερο συναίσθημα των επενδυτών, αποτελώντας κατάλοιπα της διετούς μεγάλης πτώσης, όλα έδειχναν ότι η αγορά αναζητεί αφορμές για να κινηθεί υψηλότερα.
Η μεγα-συγχώνευση
Η ανακοίνωση της συγχώνευσης Εθνικής Τράπεζας – Alpha Bank ήταν αυτή που πυροδότησε τον μηχανισμό. Οι προσδοκίες απογειώθηκαν, η κλονισμένη ψυχολογία ενισχύθηκε ουσιαστικά και η αυτοπεποίθηση επανήλθε.
Αποτέλεσμα ήταν, αν και η ανάκαμψη του Γενικού Δείκτη ξεκίνησε από τις μετοχές υψηλής κεφαλαιοποίησης, να σημειωθεί γρήγορα διάχυση του αγοραστικού ενδιαφέροντος στις μετοχές των εταιρειών μικρής και μεσαίας κεφαλαιοποίησης.
Σήμερα, σχεδόν ένα μήνα μετά την ανακοίνωση της σπουδαίας συμφωνίας, ο Γενικός Δείκτης βρίσκεται σε επίπεδα κατά 27% υψηλότερα της 21ης Σεπτεμβρίου. Είναι εντυπωσιακό ότι οι μετοχές της Εθνικής και της Alpha Bank οι πρωτοστάτες της ανόδου βρίσκονται σχεδόν στα επίπεδα τιμών που ήταν πριν από την ανακοίνωση της μεταξύ τους συμφωνίας.
Από την άλλη πλευρά, θεαματική είναι η εικόνα των μετοχών μικρής και μεσαίας κεφαλαιοποίησης. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο δείκτης FTSE MidCap 40 ενισχύεται στο ίδιο διάστημα κατά 41%, ενώ ανάλογα είναι και τα κέρδη του FTSE SmallCap 80. Την ίδια ώρα «πάρτυ» πραγματοποιούν δεκάδες μετοχές με κέρδη μέσα στο δίμηνο που ξεπερνούν το 300%, ενώ δεκάδες έχουν σχεδόν υπερδιπλασιάσει την τιμή τους. H άνοδος αυτή της περιφέρειας αν και δεν υποστηρίζεται από ουσιαστικές επιχειρηματικές κινήσεις προς το παρόν δεν φαίνεται να ανησυχεί. Θεωρείται σε μεγάλο βαθμό ανακλαστική κίνηση, αντίδραση στη μεγάλη πτώση. Οπως η μεγάλη άνοδος του 1999 έφερε την κατάρρευση των τιμών το 2000 και στο πρώτο εννεάμηνο του 2001, τώρα η καταβαράθρωση εκατοντάδων μικρών μετοχών προκαλεί απότομη ανοδική αντίδραση. Το σημαντικότερο στοιχείο όμως είναι η επιστροφή των μικρών ιδιωτών επενδυτών, οι οποίοι αποτελούν τη ραχοκοκκαλιά της Σοφοκλέους, δίνοντας υπόσταση στην κεφαλαιαγορά.
Σίγουρα είναι πρόωρο να μιλήσει κανείς για το τέλος μιας περιόδου και το ξεκίνημα μιας νέας για το Χρηματιστήριο Αθηνών, ωστόσο οι περισσότεροι συμφωνούν ότι κάτι αλλάζει.