Οι χρηματιστηριακές αγορές κινούνται ανοδικά το τελευταίο διάστημα, αλλά εκεί που πραγματικά μπορούμε να μιλήσουμε για δυναμική αγορά είναι στα ομολογιακά κεφάλαια των αναδυόμενων αγορών. Στη μέχρι τώρα διάρκεια του έτους η απόδοση του τυπικού ομολογιακού χαρτοφυλακίου αυτής της κατηγορίας ανέρχεται στο 24% και είναι η υψηλότερη σε σύγκριση με οποιοδήποτε άλλο επενδυτικό προϊόν σταθερού εισοδήματος.
Η έντονα ανοδική πορεία των αποδόσεων στα ομόλογα των αναδυόμενων αγορών συνδέεται άμεσα με τις αρνητικές συνθήκες που επικρατούν την τελευταία διετία στις χρηματιστηριακές αγορές. Οι αρνητικές αποδόσεις των αγορών στρέφουν τους επενδυτές στην αναζήτηση εναλλακτικών λύσεων. Ταυτόχρονα, οι αποδόσεις των αμερικανικών ομολόγων έχουν υποχωρήσει στα χαμηλότερα επίπεδα των τελευταίων 40 ετών, γεγονός που ενθαρρύνει πολλούς επενδυτές να αναλάβουν μεγαλύτερο ρίσκο, στρεφόμενοι σε ομόλογα με αισθητά υψηλότερες αποδόσεις. H μεγάλη αύξηση των εισροών στις αγορές ομολόγων των αναδυόμενων οικονομιών έφερε την εκτίναξη των αποδόσεων που στη διετία 1999-2001 ξεπέρασαν το 10%, ενώ πέρυσι ανήλθαν σε 8,9%.
Μείωση δημοσίου χρέους
Ενα ακόμα στοιχείο που ευνοεί τη συγκεκριμένη αγορά είναι η ικανοποιητική βελτίωση που παρουσιάζει η δημοσιονομική κατάσταση των αναδυόμενων οικονομιών, αλλά και η πολιτική σταθερότητα που επιτέλους εμφανίζουν. Οι οικονομίες αυτές έχουν κάνει σημαντικά βήματα προόδου και σε καμία περίπτωση δεν αποτελούν το επενδυτικό «ναρκοπέδιο» των τελών της περασμένης δεκαετίας. Οι υψηλές τιμές των πρώτων υλών ευνοούν την ενίσχυση αυτών των οικονομιών, καθώς οι φτωχότερες χώρες εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από την παραγωγή και εξαγωγή τους. Εκτός αυτού, τα χρέη των αναπτυσσόμενων χωρών υπολογίζονται σε δολάρια, με αποτέλεσμα η διολίσθηση του αμερικανικού νομίσματος να μειώνει τον όγκο των χρεών -σε όρους εθνικού νομίσματος κάθε χώρας-, κάτι που περιορίζει την πιθανότητα χρεοκοπίας και καθιστά το χρέος πιο ελκυστικό.
Οι ανά τον κόσμο επενδυτές παρατηρούν με ενδιαφέρον τις θετικές εξελίξεις και σε περίοδο ισχνών αγελάδων ενδίδουν στον πειρασμό. Στο πρώτο εξάμηνο του 2003 οι εισροές νέων κεφαλαίων στις εν λόγω αγορές διαμορφώθηκαν στα 2,2 δισ. δολάρια, σύμφωνα με τα στοιχεία της Emerging Fund Portfolio Research, με αποτέλεσμα τα περιουσιακά στοιχεία της κατηγορίας να αυξηθούν κατά 27%. H αλήθεια είναι ότι αρκετοί παραμένουν επιφυλακτικοί, επικαλούμενοι την αστάθεια που επικρατεί κατά παράδοση σε αυτές τις οικονομίες. Για πολλούς, ο λόγος κινδύνου προς απόδοση για τη διαμόρφωση ενός αποτελεσματικού χαρτοφυλακίου, που προκύπτει από τη στατιστική, λειτουργεί αρκούντως ανασταλτικά. Σύμφωνα με την ιστορία, οι μεταβολές σε σύγκριση με την απόδοση είναι έντονες, κάτι που απομακρύνει το χρέος των αναδυόμενων οικονομιών από το χαρτοφυλάκιο των περισσοτέρων. Κοιτάζοντας, όμως, στο μέλλον και όχι στο παρελθόν, οι επενδυτές μπορεί να ανακαλύψουν νέες προοπτικές γι’ αυτά τα ιδιαιτέρως παρεξηγημένα επενδυτικά εργαλεία. Αν και θεωρητικά δεν υπάρχει ιδιαίτερος λόγος για να κατέχει ένας ιδιώτης επενδυτής χρέος αναπτυσσόμενων χωρών, η αλλαγή που έχει συντελεστεί στο προφίλ κινδύνου αυτού του επενδυτικού προϊόντος έχει προσελκύσει το ενδιαφέρον πολλών.
Περιορισμός κινδύνων
Οι διαρθρωτικές αλλαγές σε συνδυασμό με την οικονομική ανάπτυξη που έχει συντελεστεί στις περισσότερες αναπτυσσόμενες οικονομίες περιορίζουν σημαντικά τον κίνδυνο του ντόμινο, που παλαιότερα χαρακτήριζε αυτήν την κατηγορία αγορών. Οι χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης βρίσκονται στη φάση της σύγκλισης προς την E.E., γεγονός που ενισχύει την αξιοπιστία του χρέους τους και περιορίζει αισθητά τον κίνδυνο που αναλαμβάνει ο επενδυτής. Ακόμα και στις πλέον επικίνδυνες αναδυόμενες αγορές, όπως αυτές της Ρωσίας και της Λατινικής Αμερικής, η σημερινή εικόνα διαφέρει από αυτήν του 1999.
Οικονομικοί αναλυτές και διαχειριστές κεφαλαίων συμφωνούν ότι, σήμερα, πολύ δύσκολα θα μπορούσε να επαναληφθεί το κύμα «συρρίκνωσης» που έπληξε τις αναδυόμενες αγορές και τη διεθνή οικονομία το 1998. Πέραν του ότι οι χώρες αυτές έχουν προχωρήσει σε δραστικές μεταρρυθμίσεις, οι μηχανισμοί διαχείρισης κινδύνου και επιτήρησης στο πλαίσιο των διεθνών οργανισμών έχουν βελτιωθεί σημαντικά. Πλέον, διαχειριστές κεφαλαίων μεγάλων ομολογιακών funds αναλύουν τα άσχημα νέα που αφορούν την κάθε χώρα ξεχωριστά και δεν αντιλαμβάνονται τις αναδυόμενες αγορές και τα ομόλογά τους σαν κάτι το ενιαίο, γεγονός που συνιστά σημαντικότατη διαφοροποίηση σε σύγκριση με το πρόσφατο παρελθόν.