Την δια βίου εκπαίδευση έχουν ενστερνισθεί οι επιχειρήσεις τόσο στο βιομηχανικό τομέα όσο και στο πεδίο παροχής υπηρεσιών. Εξαίρεση δεν μπορούσαν να αποτελέσουν οι Τράπεζες μας ιδιαίτερα σε μια εποχή όπου οι αλλαγές στο ευρύτερο χρηματοδοτικό τοπίο είναι συνεχείς, σημαντικές και απαιτούν εκσυγχρονιστικές παρεμβάσεις από τις διοικήσεις των τραπεζών.
Σε ποιες συγκεκριμένες όμως ενέργειες προς την κατεύθυνση της εκπαίδευσης των εργαζομένων τους έχουν προχωρήσει οι μεγάλοι τραπεζικοί όμιλοι; Ποια είναι η συμβολή των θεσμοθετημένων φορέων από πλευράς τραπεζών και συνδικαλισμού; Και τελικά ποιο είναι το αποτέλεσμα της συνολικής αυτής προσπάθειας στην ενίσχυση της παραγωγικότητας των 63.500 περίπου εργαζομένων στις τράπεζες και τη γενικότερη βελτίωση των παρεχομένων τραπεζικών εργασιών;
Ενωση Ελληνικών Τραπεζών
Το Ελληνικό Τραπεζικό Ινστιτούτο (ΕΤΙ) είναι ο εκπαιδευτικός βραχίονας της Ενωσης Ελληνικών Τραπεζών (ΕΕΤ).
Οπως αναφέρει στην «Κ» ο γενικός γραμματέας της ΕΕΤ και πρόεδρος του ΕΤΙ Χρήστος Γκόρτσος η θεματολογία του Τραπεζικού Ινστιτούτου, δεδομένου ότι οι περισσότερες τράπεζες έχουν αναπτυγμένη εσωτερική εκπαίδευση, είναι επικεντρωμένη σε θεσμικά θέματα καθώς και σε χρηματοπιστωτικά και εξειδικευμένα θέματα τραπεζικής τεχνικής και λειτουργίας. Ειδικότερα ο σχεδιασμός του δευτέρου εξαμήνου του τρέχοντος έτους περιλαμβάνει τέσσερις κατηγορίες-εκπαιδευτικές δράσεις: πιστοποιημένα προγράμματα στελεχών, εξειδικευμένα προγράμματα, προγράμματα εξ αποστάσεως κατάρτισης και σεμινάρια βραχείας διάρκειας. Στην τελευταία κατηγορία η θεματολογία αναφέρεται σε ακόλουθα θέματα όπως: εποπτεία τραπεζών και διαχείρισης κινδύνων, συστήματα πληρωμών, κεφαλαιαγορές-χρηματαγορές, οργάνωση και διοίκηση, τραπεζικές εργασίες, νομικά-θεσμικά, θέματα καταναλωτή, φορολογικά-λογιστικά και τέλος Microsoft office automation. Στελέχη διαφόρων βαθμίδων 30-45 ετών προερχόμενα κυρίως από κεντρικές υπηρεσίες της Αθήνας και δευτερευόντως από τραπεζικά καταστήματα παρακολουθούν κυρίως τα σεμινάρια βραχείας διάρκειας και τα πιστοποιημένα προγράμματα. Τα εξειδικευμένα προγράμματα και κυρίως τα προγράμματα εξ αποστάσεως παρακολουθούν οι εργαζόμενοι σε τραπεζικά καταστήματα από όλες τις περιφέρειες, ηλικίας από 25-40 ετών. Η επιλογή των εκπαιδευομένων γίνεται πάντα από τις τράπεζες.
Για τους νέους τραπεζοϋπαλλήλους σύντομα θα δοθεί η δυνατότητα για την παρακολούθηση του Ευρωπαϊκού Προγράμματος «EuropeaFoundatioCertificate iBanking», που θα αποτελεί το προϊόν της συνεργασίας των Τραπεζικών Ινστιτούτων των ευρωπαϊκών χωρών και του EuropeaBank Training-Network (φορέα στον οποίο εκπροσωπούνται τα διατραπεζικά Ινστιτούτα Εκπαίδευσης των ευρωπαϊκών χωρών). Οπως αναφέρει ο κ. Γκόρτσος, το ΕΤΙ θα είναι έτοιμο να εφαρμόσει το συγκεκριμένο πρόγραμμα από τον προσεχή Ιανουάριο και θα παρέχεται η δυνατότητα σπονδυλωτής παρακολούθησης είτε στην αίθουσα είτε με εξ αποστάσεως κατάρτιση. Οι εξετάσεις θα διενεργούνται από το ΕΤΙ ενώ η διεξαγωγή του προγράμματος θα είναι δυνατή και από τις ίδιες τις τράπεζες.
Από το 1999 μέχρι σήμερα έχουν πραγματοποιηθεί με πρωτοβουλία του ΕΤΙ 663 σεμινάρια σε αίθουσα με 9.535 συμμετοχές και 71 προγράμματα εξ αποστάσεως με 15.194 συμμετοχές. Ποια είναι όμως τα αποτελέσματα ως προς την παραγωγικότητα στον χώρο εργασίας; Το θέμα αυτό απασχολεί σοβαρά όλες τις μονάδες εκπαίδευσης των τραπεζών, οι οποίες προσπαθούν με εσωτερικούς μηχανισμούς (facilitators, υπεύθυνους εκπαίδευσης στα καταστήματα, φύλλα αξιολόγησης σε τακτά χρονικά διαστήματα κλπ.) να μετρήσουν την αποτελεσματικότητα των εκπαιδευτικών προγραμμάτων. Τα συμπεράσματα που συγκεντρώνονται αξιοποιούνται από κάθε τράπεζα χωριστά για το σχεδιασμό των περαιτέρω εκπαιδευτικών ενεργειών της, επισημαίνει ο Χρήστος Γκόρτσος.
Ο τραπεζικός δεν αναπληρώνεται
Ο άνθρωπος δεν αναπληρώνεται. Πέραν των ΑΤΜ και των άλλων εναλλακτικών δικτύων, ο τραπεζικός παραμένει η κινητήρια δύναμη της τραπεζικής λειτουργίας. Και είναι χαρακτηριστικό το παράδειγμα μιας μικρής εμπορικής τράπεζας στις ΗΠΑ. Η διοίκησή της είχε προγραμματίσει το κλείσιμο υποκαταστήματος σε μια γειτονιά μιας επαρχιακής πόλης. Οταν αναγγέλθηκε οι κάτοικοι διαμαρτυρήθηκαν. Και μια γηραιά κυρία έγραψε: «Μην το κλείσετε. Θέλω να περνάω κάπου κάπου να λέω ένα καλημέρα!». Και η παράκλησή της όχι μόνον έγινε αποδεκτή αλλά το γράμμα της έγινε και σύνθημα του υποκαταστήματος «Stop by for a hello».