Το συνδρομητικό δίκτυο παροχής ψηφιακών δορυφορικών προγραμμάτων Canal + ήταν για χρόνια η σημαία του γαλλικού ομίλου της Vivendi. O γαλλικός όμιλος -οι ρίζες της καταγωγής του οποίου ξεκινούν από την παροχή υπηρεσιών ύδρευσης- κατάφερε τη δεκαετία των τρελών χρηματιστηριακών προσδοκιών και υπεραξιών και κυρίως μετά την εξαγορά της αμερικανικού κολοσσού της Universal, να καταστεί ένας από τους κυρίαρχους της διεθνούς αγοράς του θεάματος, δίχως να εγκαταλείψει και τις άλλες πολυσχιδείς του δραστηριότητες που ξεκινούσαν από το νερό και τη διαχείριση των απορριμμάτων για να φθάσουν σε υπερεξελιγμένης μορφής μουσικά portals για νέους και δίκτυα κινητής τηλεφωνίας.
Αλλά, έχει και ο καιρός γυρίσματα… Πριν από λίγες μέρες oι συνομιλητές του αφεντικού της Vivendi Universal -του Jean-Rene Fourtou- έμειναν εμβρόντητοι όταν συνειδητοποίησαν ότι και το δίκτυο της Canal + περιλαμβάνεται μεταξύ εκείνων των συμμετοχών του γαλλικού ομίλου που οδεύουν προς πώληση, προκειμένου να διασφαλισθούν τώρα αποδόσεις για τη μετοχή και τους μετόχους. Τα υψηλόβαθμα στελέχη του γαλλικού ομίλου -οι επενδυτικές και επιχειρηματικές προτεραιότητες των οποίων στρέφονται προς την πλευρά των τηλεπικοινωνιών και των δικτύων της κινητής τηλεφωνίας- παραδέχονται ότι η προοπτική της πώλησης της Canal + είναι μια πολύ δύσκολη υπόθεση, ιδιαίτερα σε συνθήκες γενικευμένης απαξίωσης των επενδύσεων σε δίκτυα δορυφορικής ψηφιακής τηλεόρασης στην Ευρώπη. Εν τούτοις, φαίνονται διατεθειμένοι να προχωρήσουν αταλάντευτοι στον στόχο τους, υπενθυμίζοντας τι έπραξαν στην υπόθεση της θυγατρικής τους εταιρείας, της Veolia Environnement (η πρώην Vivendi Environnement ), όπου από το 40,8% που κατείχαν, έριξαν, δίχως περιττούς συναισθηματισμούς, τη συμμετοχή τους στο 20,4%. Και η υπόθεση της Veolia -γνωστής στη χώρα μας από το «συνεταιρισμό» της με την ΕΥΔΑ- δεν ήταν καθόλου απλή και εύκολη. Ηταν σαν να πουλούσε το ελληνικό Δημόσιο τη συμμετοχή του στην ΕΥΔΑΠ και την ΕΥΑΘ σε ιδιώτες…
Τι γίνεται στην Ελλάδα
Κι ενώ αυτά συμβαίνουν στη Γαλλία, στην Ελλάδα τα πράγματα κινούνται σε μία διαφορετική τροχιά. Οι ιδιοκτήτες της μοναδικής πλατφόρμας παροχής δορυφορικών ψηφιακών προγραμμάτων Nova, μέτοχοι της ολλανδικής εταιρείας Netmed NV, που συναρθρώνει στους κόλπους της νοτιοαφρικανικά επιχειρηματικά συμφέροντα, παίζοντας το τελευταίο χαρτί της επιχειρηματικής τους παρουσίας στη χώρα μας, προχωρούν σε συμφωνία με τους μεγαλομετόχους της εισηγμένης «Τηλέτυπος», συμφωνία που διαμορφώνει, εκ των πραγμάτων, μια ισχυρή ασπίδα προστασίας των συμφερόντων του μονοπωλιακού συγκροτήματος παροχής συνδρομητικών τηλεοπτικών υπηρεσιών στην εγχώρια αγορά, ένα χρόνο σχεδόν μετά την κατάρρευση της πλατφόρμας του «Alpha Digital».
Στη Γαλλία, όπως προκύπτει από το χαρακτηριστικό παράδειγμα του Canal +, η μάχη έχει μεταφερθεί ήδη στο πεδίο των αποδόσεων για τους μετόχους μέσα από τη ριζική επαναξιολόγηση του χαρακτήρα των επενδύσεων που έγιναν τον καιρό της χρηματιστηριακής τρέλας με στόχο την προσκόμιση μελλοντικών υπεραξιών. Στην Ελλάδα, η μάχη εξακολουθεί να δίνεται στο πεδίο των μελλοντικών υπεραξιών, μόνον που εκείνες δεν έχουν μόνο χρηματιστηριακό-οικονομικό χαρακτήρα, αλλά πρωτίστως πολιτικό…
Αλλά, ας πάρουμε τα πράγματα με τη σειρά. Η συμφωνία για την είσοδο της «Τηλέτυπος» στο μετοχικό κεφάλαιο της Netmed -έστω και μέσω της θυγατρικής της «Τηλέτυπος» στην Κύπρο- δεν αποτελεί, ως κίνηση, κεραυνό εν αιθρία. Αντίθετα, μάλιστα, είναι απότοκος μιας δύσκολης και σκληρής διαπραγμάτευσης -που κρατάει χρόνια- ανάμεσα στον Ομιλο της MIH Limited (που ελέγχει την οικογένεια των εταιρειών της συνδρομητικής τηλεόρασης στην Ελλάδα και στην Κύπρο) και τους εκδότες – μεγαλομετόχους του «Μega Channel» για την τύχη της συμμετοχής της εισηγμένης εταιρείας τηλεοπτικών προγραμμάτων στη ζημιογόνο εμπορική εταιρεία «Multichoice Hellas», η οποία διαχειρίζεται τη συνδρομητική βάση του δορυφορικού ψηφιακού μπουκέτου της Nova και των αναλογικών καναλιών Filmnet, Supersport κ.λπ.
Με αυτήν τη συμφωνία -οι δύο πλευρές ελπίζουν να έχουν λάβει τις σχετικές άδειες από την Επιτροπή Ανταγωνισμού προκειμένου να ολοκληρωθεί η συμφωνία μέχρι το τέλος του 2003-, οι εκπρόσωποι του Ομίλου της MIH Limited στην Ελλάδα, όπου οι επενδύσεις τους παραμένουν ζημιογόνες και η συνδρομητική πελατειακή βάση καθηλωμένη παρά το μονοπώλιο, θα είναι αναγκασμένοι να αγοράσουν σε προσυμφωνημένες από τώρα τιμές τις μετοχές που κατέχει στο μετοχικό κεφάλαιο της «Multichoice Hellas», η εισηγμένη εταιρεία «Τηλέτυπος» και η 100% θυγατρική της εταιρεία που δραστηριοποιείται στην Κύπρο.
Ενέργειες προετοιμασίας
Μάλιστα, έχουν γίνει ήδη οι ενέργειες προετοιμασίας, κατά τη διάρκεια των οποίων η εισηγμένη εταιρεία έχει ήδη μεταβιβάσει σχεδόν το σύνολο της συμμετοχής της στη Multichoice» στη θυγατρική της στην Κύπρο σε τιμές «book value» με την παρεμβολή λουξεμβούργιων εταιρειών της εμπιστοσύνης των πωλητών και των αγοραστών. Από αυτήν τη σύνθετη διαδικασία, αυτό που θα προκύψει ως τελικό αποτέλεσμα θα είναι αφενός η συμμετοχή, σε ποσοστό 12,5%, της «Τηλέτυπος» -μέσω της θυγατρικής της στην Κύπρο- στο μετοχικό κεφάλαιο της «Νetmed NV» (όπου ήδη συμμετέχουν αυτοδυνάμως η εταιρεία του τηλεοπτικού σταθμού «Αntenna TV» και ένα fund του Ομίλου παροχής επιχειρηματικού κεφαλαίου της «Global Finance») και ένα αρκούντως σεβαστό (για τα δεδομένα της εποχής) ποσό που θα επηρεάσει θεαματικά την κερδοφορία της τρέχουσας χρήσης της και θα τροφοδοτήσει ανάλογα τη δεξαμενή των μερισμάτων των μεγαλομετόχων της εισηγμένης εταιρείας, έστω κι αν αυτά θα χρειασθεί να εισαχθούν από την… Κύπρο. Βασικοί μέτοχοι της «Τηλέτυπος» είναι τρεις εισηγμένες εκδοτικές εταιρείες, η «Πήγασος» («Εθνος», «Ημερησία» κ.ά.) με 18,23%, η «Χ. Κ. Τεγόπουλος» («Ελευθεροτυπία») με 12,28% και ΔΟΛ («Νέα»-«Βήμα» κ.ά.) με 10,76%, ενώ κάτω από το 10% βρίσκεται το ποσοστό των εταιρειών του Ομίλου Βαρδινογιάννη.
Η οικονομική αποτίμηση της σύνθετης αυτής διαδικασίας αγοραπωλησιών ανάμεσα στις εμπλεκόμενες πλευρές («Τηλέτυπος», κυπριακή θυγατρική της «Τηλέτυπος», λουξεμβούργιες εταιρείες και άλλες εξωχώριες εταιρίες συμφερόντων των αγοραστών και των πωλητών) υπερβαίνει το ποσό των 35 εκατομμυρίων ευρώ, ενώ το σύνολο των υπεραξιών προς όφελος της «Τηλέτυπος» και των μετόχων της αγγίζει τα 30 εκατομμύρια ευρώ.
Καθόλου άσχημα αν κάποιος θελήσει να ανατρέξει στα απολογιστικά στοιχεία της χρήσης του 2002, αλλά και του πρώτου πενταμήνου της τρέχουσας χρήσης, όπως αυτά παρουσιάσθηκαν κατά την πρόσφατη γενική συνέλευση των μετόχων της. Οπως ανέφερε προς τους μετόχους ο διευθύνων σύμβουλος, Ηλίας Τσίγκας, στο πεντάμηνο της τρέχουσας χρήσης τα αποτελέσματα της εταιρείας κινήθηκαν πτωτικά και συγκεκριμένα ο μεν κύκλος εργασιών κατέγραψε μείωση κατά 12% και διαμορφώθηκε στα 51,35 εκατ. ευρώ, τα δε προ φόρων κέρδη μειώθηκαν κατά 41% και διαμορφώθηκαν στα 4,9 εκατ. ευρώ, ενώ σε ενοποιημένη βάση (συμπεριλαμβανομένης και της θυγατρικής στην Κύπρο με την οριακή κερδοφορία) μειώθηκαν κατά 37% και διαμορφώθηκαν στα 5 εκατ. ευρώ.
Παρ’ όλα αυτά η διοίκηση της «Τηλέτυπος», έχοντας προφανώς συνυπολογίσει και τα κέρδη της προς υπογραφήν τελικής συμφωνίας, προβλέπει ότι τα ενοποιημένα αποτελέσματα για το 2003 θα κυμανθούν μέσα στο ευρύ όριο των 40 έως 50 εκατομμυρίων ευρώ. Σε κάθε περίπτωση, πάντως, τα κέρδη της συμφωνίας αποτελούν και το καύσιμο για τις επόμενες χρήσεις και τον απαραίτητο χρόνο για να συνειδητοποιηθούν τα αδιέξοδα των πάσης φύσεως προσδοκιών για την προσκόμιση χρηματιστηριακών -και όχι μόνο- υπεραξιών…
Οι διαχειριστές της κρατικής διαφήμισης
Με τη συμφωνία κλείνει ένας κύκλος και ανοίγει -αναμφίβολα- ένας άλλος, καινούργιος με διαφορετικά δεδομένα που καθορίζονται ολοένα και περισσότερο από τους διαχειριστές της κρατικής διαφήμισης και σε καμία περίπτωση από τους ίδιους τους επενδυτές, είτε πρόκειται για σοβαρούς και ισχυρούς επενδυτές είτε για το ευρύ κοινό που ψάχνει ευκαιρίες τποθέτησης των διαθέσιμων χρημάτων του. Αλλωστε, είναι απολύτως ενδεικτικό των διαθέσεων και το γεγονός ότι στο διάστημα του τελευταίου χρόνου -όπου η συμφωνία μεταξύ των μετόχων της «Τηλέτυπος» και των μετόχων της «Netmed» βρισκόταν στα σκαριά- τόσο η βασική μέτοχος της «Netmed» (ο όμιλος της MIH Holding) όσο και ένας από τους ήδη μετόχους της (η εταιρεία του τηλεοπτικού καναλιού «Antenna») εγκατέλειψαν άδοξα το χρηματιστηριακό τους εγχείρημα και αποχαιρέτισαν τις αμερικανικές αγορές στις οποίες είχαν φιλοξενηθεί οι μετοχές τους. Η επανάληψη ενός αντίστοιχου εγχειρήματος στην Ελλάδα -έστω και με παράλληλη εγγραφή σε ένα από τα χρηματιστήρια της Ευρωζώνης- φαντάζει σήμερα όνειρο θερινής νυκτός, καθώς πέρα από τα πραγματικά οικονομικά στοιχεία απόδοσης της επένδυσης απουσιάζει και η στρατηγική και το όραμα – πάντα με την καθαρόαιμη έννοια της επιχειρηματικής δράσης…
Πολιτικοί και επιχειρηματικοί παράγοντες θεωρούν -ανεξαρτήτως της μακροβιότητας και των προοπτικών του εν λόγω σχήματος- ότι θα επιχειρηθούν από τη διοίκηση της «Νetmed» και με την αμέριστη συμπαράσταση των ισχυρών μετόχων της σημαντικές παρεμβάσεις, που ενδεχομένως να καταφέρουν να αλλοιώσουν ή και απλώς να διαφοροποιήσουν το υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο σε κρίσιμους τομείς που έχουν άμεση σχέση με τη λειτουργία (κόστος και έσοδα) της συνδρομητικής τηλεόρασης.
Προτεραιότητες και «στρογγυλή θεά»
Αν και είναι πολύ πρώιμο να διευκρινισθούν και να αποσαφηνισθούν οι προτεραιότητες των παρεμβάσεων της ενισχυμένης σε ισχύ και επιρροή «Netmed», πολιτικοί και επιχειρηματικοί παράγοντες θεωρούν ότι θα τύχει ιδιαίτερης προσοχής η κάθε προσπάθεια διευθέτησης της υπόθεσης με τα τηλεοπτικά δικαιώματα μετάδοσης των ποδοσφαιρικών αγώνων. Κι αυτό γιατί η «στρογγυλή θεά» και οι πρωταγωνιστές της, παρά τη συγκυριακή άπνοια, θα εξακολουθήσουν και στο μέλλον να αποτελούν -υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις- τον κύριο τροφοδότη σε πρόγραμμα και συνδρομητές. Παράλληλα, ένας δεύτερος τομέας όπου θα επικεντρωθεί το ενδιαφέρον των ισχυρών της «Netmed», σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των ίδιων παραγόντων, θα είναι οι αμφίδρομες υπηρεσίες και γενικά τα εναλλακτικά δίκτυα προώθησης και πωλήσεων – και η συνδρομητική τηλεόραση με την πλατφόρμα της είναι ένα από εκείνα που αναζητάει ακόμη κι η διοίκηση της εισηγμένης ΟΠΑΠ για τα κάθε λογής «στοιχήματα» της επόμενης ημέρας…