Επιδόσεις ανάλογες του Γενικού Δείκτη εμφανίζουν τα περισσότερα μετοχικά αμοιβαία κεφάλαια κατά την τελευταία πενταετία. «Κόντρα» στις εξαιρετικά δύσκολες συνθήκες, δεδομένου ότι η Σοφοκλέους κινήθηκε από την υπερβολή της ανόδου στην υπερβολή της πτώσης, οι επαγγελματίες -τουλάχιστον οι περισσότεροι- τα πήγαν αρκετά καλά, ωστόσο, δεν λείπουν και οι μελανές εξαιρέσεις!
Στο διάστημα 30.9.1999 μέχρι 30.6.2003 από τα 33 μετοχικά αμοιβαία κεφάλαια περίπου τα μισά (15) εμφανίζουν απώλειες ανάλογες ή και μικρότερες του Γενικού Δείκτη. Η μέση απόδοση των μετοχικών στο εξεταζόμενο διάστημα διαμορφώθηκε στο -69,07%, ενώ αντίστοιχα ο Γενικός Δείκτης του Χ.Α. υποχώρησε κατά 66,62%. Σημειώνεται πάντως ότι οι απώλειες των τραπεζικών μετοχών ήταν σημαντικά υψηλότερες, κάτι που επηρέασε καθοριστικά τις αποδόσεις των μετοχικών καθώς τα περισσότερα είχαν -και έχουν- «τραπεζοκεντρικά» χαρτοφυλάκια.
Επιπλέον, πρέπει να τονιστεί η μεγάλη ψυχολογική πίεση που ασκήθηκε στους διαχειριστές. Πολλοί ήταν αυτοί που κατηγόρησαν τα αμοιβαία κεφάλαια ως υπεύθυνα για την πτώση της αγοράς και ακόμα περισσότεροι ήταν αυτοί που ζητούσαν από τους θεσμικούς να… στηρίξουν την αγορά. Αιτιάσεις τουλάχιστον κωμικές. Ωστόσο απόλυτα δίκαια είναι η κριτική για την αδιαφορία των διαχειριστών των Α/Κ να αξιοποιήσουν τα προϊόντα της αγοράς παραγώγων. Αν είχαν λάβει απλές θέσεις αντιστάθμισης αυτά τα χρόνια θα είχαν γλιτώσει μεγάλο μέρος των κεφαλαίων των μεριδιούχων τους.
Τη μάχη των αποδόσεων στην πενταετία κλέβει το HSBC Μετοχών Εσωτερικού, το οποίο δηλώνει ως σημείο αναφοράς τον δείκτη FTSE/ASE-20, καθώς στο εξεταζόμενο διάστημα οι απώλειές του διαμορφώνονται στο -54,21%. Απώλειες μικρότερες του 60% εμφανίζουν ακόμα το EUROBANK Value Index με -57,49% και το ALPHA Αναπτυξιακό με -59,57%.
Εξαιρετικές είναι οι αποδόσεις των περισσοτέρων Α/Κ της Alpha Bank, της Eurobank και της Αγροτικής Τράπεζας, επιδόσεις που πρέπει να συνεκτιμηθούν και υπό την οπτική του μεγέθους. Τα μετοχικά Α/Κ των παραπάνω τραπεζών είναι μεγάλου ενεργητικού (από τα μεγαλύτερα της αγοράς) με αποτέλεσμα να χάνουν το πλεονέκτημα τις ευελιξίας.
Ειδικά τα τελευταία χρόνια όπου σημειώθηκε δραματική μείωση των συναλλαγών, οι διαχειριστές των μεγάλων ενεργητικών Α/Κ είχαν να αντιμετωπίσουν ένα ακόμα μεγάλο πρόβλημα: το ίδιο τους το μέγεθος. Ηταν -και σε ορισμένες περιπτώσεις παραμένει ακόμα και σήμερα- μεγάλο πρόβλημα τόσο το να ρευστοποιήσουν μια θέση τους σε μετοχή όσο και το να χτίσουν μια νέα, καθώς η αγοροπωλησίες χιλιάδων μετοχών μοιραία επηρέαζε καθοριστικά το ταμπλό.
Ετσι, χωρίς να υποτιμώνται οι εξαιρετικές αποδόσεις αμοιβαίων όπως της HSBC ή της Εγνατία ή της ΕΤΒΑ – Π & Κ πρέπει να επισημανθεί η επιπλέον διαχειριστική δυσκολία των μεγάλων ενεργητικών.
Αποδόσεις ανάλογες του Γενικού Δείκτη παρουσιάζουν ακόμα τα αμοιβαία της Ευρωπαϊκής Πίστης, της Ν-Ν, της Διεθνικής (Εθνική Τράπεζα), της Alpha Trust και της Intertrust (Ιnteramerican).
Στην… άβυσσο
Σοκ προκαλεί η άλλη πλευρά του νομίσματος. Θλιβερός πρωταγωνιστής, στη θέση του οποίου ουδείς θα ήθελε να βρίσκεται, είναι τα αμοιβαία κεφάλαια της Γενικής Τράπεζας.
Και τα δύο μετοχικά Α/Κ της Γενικής βρίσκονται στις δύο τελευταίες θέσεις των… αποδόσεων και μάλιστα το Γενική Αναπτυσσομένων Εταιρειών με απώλειες -87,97% συναγωνίζεται σε πτώση θλιβερές μετοχικές ιστορίες όπως της… Stabilton, του Μουριάδη και της Datamedia.
Με τα νούμερα αυτά η Γενική Τράπεζα αναζήτησε σωτηρία σε νέα ομάδα διαχειριστών, λύση που επέλεξε και η International, η οποία επίσης δεν μπορεί να είναι περίφανη για τις αποδόσεις των αμοιβαίων της την τελευταία πενταετία.
Απώλειες άνω του 70% εμφανίζουν ακόμα το ΚΥΠΡΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟ, ABN-AMRO Αναπτυξιακό, το ΛΑΪΚΗ Μετοχικό, το ALLIANZ Μετοχών, το Alpha Trust Αναπτυξιακό, το ΙΝΤΕRΑΜΕRΙCΑΑναπτυσ. Εταιρειών, το ALLIANZ Επιθετικής Στρατηγικής και το ΑΣΠΙΣ Μετοχών.