Την επιστροφή στα κέρδη σηματοδότησε το 2003 για τα αμοιβαία κεφάλαια (A/K) και όλες οι εγχώριες κατηγορίες αμοιβαίων πέτυχαν ικανοποιητικές αποδόσεις και μάλιστα αρκετά A/K πέτυχαν κάτι παραπάνω από εξαιρετικές επιδόσεις. H αφύπνιση των διεθνών κεφαλαιαγορών και η ανοδική αντίδραση της Σοφοκλέους μετά από 3, και πλέον, χρόνια δραματικής πτώσης έφερε τα A/K που «συνδέονται» με το χρηματιστήριο -μετοχικά και μικτά αμοιβαία- στην πρώτη γραμμή του ενδιαφέροντος. Ωστόσο οι υψηλές αποδόσεις των εγχωρίων μετοχικών A/K ελάχιστα συγκίνησαν τους επενδυτές. Μηδαμινά κεφάλαια τοποθετήθηκαν στα A/K της κατηγορίας καθώς μετά τις ακρότητες των τελευταίων ετών στη Σοφοκλέους φαίνεται ότι οι επενδυτές έχουν αποκτήσει μια αποστοφή προς τις εγχώριες μετοχές.
Παρά τις μικρές αποδόσεις λόγω της κατακόρυφης πτώσης των επιτοκίων τα τελευταία χρόνια, τα διαχείρισης διαθεσίμων κατάφεραν να προσελκύσουν σημαντικά νέα κεφάλαια. Πρακτικά τα διαχειρίσεων διαθεσίμων οι τράπεζες τα χρησιμοποιούν ως «κράχτη», προσφέροντας ελάχιστα υψηλότερες αποδόσεις από τα παραδοσιακά καταθετικά προϊόντα. Ελπίζουν ότι κάποια στιγμή μέρος των κεφαλαίων θα μεταπηδήσει προς ομολογιακά και κυρίως μετοχικά αμοιβαία. Το 2003 πάντως ο αριθμός μεριδίων των διαχ. διαθεσίμων αυξήθηκαν κατά 40% περίπου.
Το 2003 ήταν εξαιρετική χρονιά και για τα ομολογιακά, ο αριθμός μεριδίων των οποίων αυξήθηκε κατά 30% περίπου ενώ η μέση απόδοση της κατηγορίας (με βάση το κλείσιμο στις 29.12.03) διαμορφώθηκε στο 2,53%.
Το πατατράκ του δολαρίου
Τη μεγάλη έκπληξη την περασμένη χρονιά πραγματοποίησε η αλματώδης άνοδος του ευρώ έναντι του δολαρίου που έφερε τα πάνω κάτω στις αποδόσεις. Οσοι τοποθέτησαν τα χρήματά τους σε αμοιβαία που είχαν ως σημείο αναφοράς το αμερικανικό νόμισμα έπεσαν σε «δολαριακή νάρκη».
Η εξασθένηση του δολαρίου έναντι του ευρώ αποτέλεσε καίριο πλήγμα στις αποδόσεις των «δολαριακών» A/K, υπενθυμίζοντας ότι ο συναλλαγματικός κίνδυνος εξακολουθεί να παραμένει παρών.
Αξίζει να σημειωθεί ότι προϊόντα όπως τα ομολογιακά ή τα διαχειρίσεως διαθεσίμων που θεωρούνται χαμηλού επενδυτικού κινδύνου, τα οποία επένδυσαν στις ΗΠΑ, παρουσιάζουν σε ετήσια βάση αρνητικές αποδόσεις που αγγίζουν το 15%.
H εξασθένηση του δολαρίου έχει πλήξει και τα A/K που έχουν επενδύσει σε αμερικανικές μετοχές. Αν και η πορεία των μετοχών ήταν εξαιρετική λόγω της ανόδου των αγορών παγκοσμίως, οι αποδόσεις ψαλιδίστηκαν εξαιτίας της συναλλαγματικής διαφοράς.
Παρά τη «δολαριακή νάρκη» και την εντυπωσιακή εικόνα των αποδόσεων των εγχωρίων μετοχικών αμοιβαίων (υπερδιπλάσια έναντι των ξένων) οι επενδυτές παρέμειναν ασυγκίνητοι.
Οι επενδυτές φαίνεται ότι δεν εμπιστεύονται την ελληνική αγορά αν και έχουν διάθεση για μετοχικές τοποθετήσεις. Την περασμένη χρονιά το ενεργητικό των μετοχικών αμοιβαίων που επενδύουν στο εξωτερικό (διεθνή και εξωτερικού) υπερδιπλασιάστηκε, αύξηση που οφείλεται σχεδόν αποκλειστικά σε εισροές νέων κεφαλαίων. Αντίθετα το ενεργητικό των εγχωρίων μετοχικών παρέμεινε καθηλωμένο σε ό,τι αφορά τις εισροές νέων κεφαλαίων και η ενίσχυσή του οφείλεται στην άνοδο του X.A. και τη βελτίωση των αποτιμήσεων των εισηγμένων εταιρειών.
Οι πρωταγωνιστές
Η μέση απόδοση των 68 μετοχικών εσωτερικού, στο διάστημα 1.1 μέχρι 29.12, διαμορφώθηκε στο 21,06%, επίδοση λίγο χαμηλότερη αυτής του Γενικού Δείκτη του X.A. Ωστόσο ένα μετοχικό ξεπέρασε το φράγμα του 40%, ενώ 20 συνολικά αμοιβαία της κατηγορίας εμφάνισαν απόδοση άνω του 26%. Τη μάχη των αποδόσεων κέρδισε το Δήλος Χρηματοοικονομικών Εταιρειών εκμεταλλευόμενο την εξαιρετική πορεία των τραπεζικών μετοχών. Την πρώτη πεντάδα αποτελούν κυρίως A/K χαμηλού ενεργητικού, τα οποία ακολούθησαν αποτελεσματικά την τάση της αγοράς εκμεταλλευόμενα και την ευελιξία του μεγέθους τους. Το HSBC Αναπτυξιακό είναι το μόνο με ενεργητικό άνω των 100 εκατ. ευρώ που βρίσκεται στην πρώτη πεντάδα. Το 2003 ήταν μια ιδιαίτερα αποδοτική χρονιά και για τα μετοχικά A/K (επίσης μεγάλου ενεργητικού) της Alpha Βank.
Υψηλές αποδόσεις πέτυχαν και τα μικτού τύπου A/K, αν και αρκετά υστέρησαν. H μέση απόδοση των 25 μικτών (δεν περιλαμβάνονται όσα αμοιβαία ξεκίνησαν τη δραστηριότητά τους μετά την 1.1.03) διαμορφώθηκε στο 11,61% με τα αμοιβαία της Τράπεζας Κύπρου, της Alpha Bank, της Citibank και της ProtoBank να διακρίνονται. Συνολικά 13 αμοιβαία της κατηγορίας παρουσίασαν απόδοση άνω του 10%. H μέση απόδοση των 30 ομολογιακών διαμορφώθηκε στο 2,53%, ενώ 9 παρουσίασαν απόδοση άνω του 3%. Διακρίθηκαν τα ομολογιακά A/K της Allianz, της Ωμέγα, της Alpha, της Ιnteramericaκαι της Novabank (τη διαχείριση των οποίων πραγματοποιεί το Ιntertrust).
Τέλος η μέση απόδοση των 34 Διαχειρίσεως Διαθεσίμων διαμορφώθηκε στο 2,16% με τα αμοιβαία της Marfin, της Κύπρου, της Ελληνική Trust και της Τράπεζας Αττικής να τερματίζουν στην πρώτη πεντάδα.