Για τις γυναίκες μάνατζερ στη Βρετανία το «χάσμα» στις αμοιβές έναντι των ανδρών έχει περιορισθεί μόλις σε 475 λίρες Αγγλίας, κατά μέσο όρο. Για έβδομη συνεχή χρονιά η αύξηση μισθού (5,9%) που έλαβαν οι γυναίκες μάνατζερ ήταν μεγαλύτερη αυτής των ανδρών (5,0%). Και η αύξηση αυτή σημαίνει ότι κατά μέσο όρο η γυναίκα μάνατζερ επιπέδου τμήματος λαμβάνει 53.257 λίρες Αγγλίας έναντι 53.732 που λαμβάνει ο αντίστοιχος άνδρας. Αλλη μια αλλαγή που σημειώθηκε στο ίδιο χρονικό διάστημα στη χώρα αυτή -σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσίασε πρόσφατα το Ινστιτούτο Μάνατζμεντ της Βρετανίας- είναι η κατά 29,6% αύξηση του ποσοστού των γυναικών με αποτέλεσμα, σήμερα, ο αριθμός των γυναικών μάνατζερ να είναι υπερδιπλάσιος από αυτόν του 1996.
Το Ινστιτούτο αποδίδει την αύξηση αυτή όχι μόνο στο γεγονός ότι η σημερινή γενιά των γυναικών μάνατζερ είναι περισσότερο μορφωμένες και διαθέτουν περισσότερα προσόντα από την προηγούμενη, αλλά και ότι, παράλληλα, αντικατοπτρίζει τις κοινωνικές και πολιτισμικές αλλαγές που έχουν σημειωθεί στη χώρα αυτή. Οσο για την επιτευχθείσα μείωση του «χάσματος», αυτή ίσως να οφείλεται και στο γεγονός ότι έχει αυξηθεί το ποσοστό των γυναικών που κατέχουν υψηλότερες θέσεις εργασίας και για τις οποίες οι προβλεπόμενες αποδοχές είναι μεγαλύτερες. Σήμερα υπάρχουν, όντως, περισσότερες γυναίκες επικεφαλής τμημάτων όπως είναι το Οικονομικό είτε το Μάρκετινγκ από ό,τι το περασμένο έτος.
Μια άλλη πτυχή της έρευνας
Ωστόσο, η Ετήσια Εθνική Ερευνα για τους μισθούς των στελεχών μάνατζμεντ κατά το 2003 -σημειώνεται ότι πραγματοποιείται ήδη επί 29 συναπτά έτη- αποκάλυψε και μιαν άλλη πτυχή για τις γυναίκες: παρά την αντικειμενική αύξηση των μισθών τους, παρουσιάζουν μεγαλύτερου βαθμού κινητικότητα και εγκαταλείπουν τον εργοδότη τους συχνότερα από ό,τι οι άνδρες. Δηλαδή ενώ η ετήσια κινητικότητα του πληθυσμού των μάνατζερ προς άλλους εργοδότες είναι 10,8%, η Ερευνα αποκαλύπτει ότι οι γυναίκες εγκαταλείπουν τη εργασία τους σε ποσοστό 6,4% έναντι 3.3% των ανδρών. Η πλειονότητα των γυναικών φεύγει οικειοθελώς. Ενώ εκείνες που αναγκάζονται να εγκαταλείψουν λόγω απόλυσης είτε συνταξιοδότησης είναι λιγότερες του 2%. Το στοιχείο αυτό έχει να κάνει με το επίπεδο ικανοποίησης από την εργασία. Και είναι, προφανές ότι είναι χαμηλότερο για τις γυναίκες από ό,τι για τους άνδρες μάνατζερ.
Ζευγάρια διπλής σταδιοδρομίας
Και το ποσοστό αυτό αποκτά μεγαλύτερη βαρύτητα αν ληφθεί υπόψη η αύξηση του αριθμού των γυναικών που επιστρέφουν στις θέσεις εργασίας τους μετά την άδεια μητρότητας και, ακόμη, η σταθερή αύξηση του αριθμού των ζευγαριών διπλής σταδιοδρομίας. «Η εξίσωση στις αμοιβές δεν εξισώνει απαραιτήτως και το επίπεδο ικανοποίησης που έχουν από την εργασία άνδρες και γυναίκες», σχολιάζει εκπρόσωπος του Ινστιτούτου. Και συμπληρώνει ότι «χρειαζόμαστε ακόμη μερικά χρόνια εδώ στη Βρετανία για να πετύχουμε την ισότητα ανάμεσα στους άνδρες και στις γυναίκες σε θέσεις μάνατζμεντ. Κάτι, στο οποίο χρειάζεται να ανταποκριθούν οι εργοδότες, αφού δεν είναι δυνατόν να αποστερούνται κατά το ήμισυ τα ταλέντα που υπάρχουν στο εργατικό δυναμικό».
Υψομετρική διαφορά των αποδοχών
Ιδιαιτέρως ενδιαφέρον -ίσως και αναμενόμενο- είναι το εύρημα της Ερευνας για την… υψομετρική διαφορά των αποδοχών μεταξύ των διαφορετικών καθηκόντων των γυναικών μάνατζερ. Δηλαδή, στον τομέα της Ερευνας και Ανάπτυξης οι αποδοχές είναι πολύ υψηλότερες από ό,τι στο τμήμα ανθρώπινου δυναμικού, στο μάρκετινγκ και στις γυναίκες μάνατζερ με καθήκοντα διεκπεραίωσης, ασφαλίσεων κ.ά. Και το πλέον σημαντικό είναι ότι οι γυναίκες μάνατζερ της Ερευνας και Ανάπτυξης αμείβονται ακόμη περισσότερο ( 42,092 λίρες Αγγλίας) και από τους αντίστοιχους άνδρες (40,473 λίρες Αγγλίας). Σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος, το 2003 οι αποδοχές στον τομέα αυτό βελτιώθηκαν ακόμη περισσότερο με αποτέλεσμα σήμερα να βρίσκονται στην «οροφή» του συγκριτικού πίνακα των διαφορετικών καθηκόντων. Στασιμότητα, ωστόσο, παρουσίασαν οι αποδοχές των μάνατζερ στους τομείς των αγορών και των πωλήσεων. Και επειδή η έρευνα διεξήχθη σε εθνική εμβέλεια, τα ευρήματά της έδειξαν και τις διάφορες που υπάρχουν στις αποδοχές στις διάφορες περιφέρειες της χώρας. Ετσι, προέκυψε ότι οι γυναίκες μάνατζερ που εργάζονται εντός του Λονδίνου συγκεντρώνουν τις υψηλότερες αμοιβές (49,658 λίρες Αγγλίας) – κατά μέσο όρο, εννοείται. Ενώ οι χαμηλότερες καταβάλλονται στη Βόρεια Ιρλανδία…
Ωστόσο, έστω και αν τα επιμέρους αυτά «καλά νέα» για τη μείωση του χάσματος στις αμοιβές των δύο φύλων -όπως τα πληροφορούμεθα με την επίκαιρη έρευνα του βρετανικού Ινστιτούτου Μάνατζμεντ- ικανοποιούν κάπως το περί δικαίου αίσθημα, όμως ο προβληματισμός για την ουσία του «χάσματος» -κάτι που η Ευρωπαϊκή Ενωση αγωνίζεται να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά με τις πολιτικές της- βρίσκεται σε εξέλιξη και συνοδεύεται από πλούσια, όντως, επιχειρηματολογία όπως αυτήν των δύο συγγραφέων της Linda Babcock και Sarah Laschever.
Δεν κυνηγούν τις ευκαιρίες
Μέσα από την πρόσφατη έκδοση του βιβλίου τους «WomeDon’t Ask» (ISB0 691 089 40X) οι συγγραφείς διατείνονται ότι οι γυναίκες δεν κυνηγούν τις ευκαιρίες, δεν ζητούν καλύτερες αμοιβές, δεν διεκδικούν προαγωγές, δεν ζητούν βοήθεια για το σπίτι και αφήνουν τον τομέα της διαπραγμάτευσης προνόμιο των ανδρών. Υπογραμμίζουν επίσης τη σημασία που έχει η δημιουργία και συμμετοχή τους σε δίκτυα, κάτι στο οποίο οι γυναίκες υστερούν. Την επιχειρηματολογία αυτή σχολίασε θετικά μεν στέλεχος του Βρετανικού Ινστιτούτου Ανάπτυξης Προσωπικού, αντιπαράθεσε όμως -και πολύ σωστά- ότι οι αιτιάσεις αυτές ανήκουν και έχουν ειπωθεί πολλές φορές στο παρελθόν και προφανώς αντικατοπτρίζουν ευρήματα ξένης έρευνας που περιορίζεται σε γυναίκες συγκεκριμένων κοινωνικών και δημογραφικών δεδομένων.