Με τις διαθέσεις των τραπεζικών ομίλων είναι πλέον συνδεδεμένο το μέλλον των περισσότερων τεχνικών εταιρειών της Σοφοκλέους, ενώ την ίδια στιγμή αποκαλύπτεται η αλλαγή ισορροπιών που έφερε η κυβερνητική μεταβολή στην κορυφή του κλάδου. Οι υψηλές υποχρεώσεις, οι οποίες είναι αδύνατο να εξυπηρετηθούν, οδηγούν τις διοικήσεις των κατασκευαστικών σε αναζήτηση νέων ρυθμίσεων με τις τράπεζες, ενώ κάποιες άλλες εταιρείες επιδιώκουν την άντληση νέων κεφαλαίων για κάλυψη της συμμετοχής τους στα νέα συγχρηματοδοτούμενα έργα.
Το μέλλον της ΑΛΤΕ επαφίεται στο αν συμφωνήσει ή όχι η διοίκηση της Αγροτικής Τράπεζας για τη μετοχοποίηση των χρεών, ενώ η αναπτυξιακή πορεία της ΑΕΓΕΚ εξαρτάται από το πόσο γρήγορα θα συμφωνήσει με τις τράπεζες για την αναχρηματοδότηση του τραπεζικού δανεισμού. Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι η διοίκηση της ΑΕΓΕΚ διαπραγματεύεται ένα ενδιαφέρον μοντέλο χρηματοδότησης με τις τράπεζες, με τις σχετικές συζητήσεις να υποβοηθούνται από την πρόσφατη ανάληψη σημαντικών έργων. Αρκετές εισηγμένες κατασκευαστικές έχουν, βεβαίως, προ πολλού περάσει στην ιστορία και οι μέτοχοί τους προσδοκούν μόνο σε θαύμα, όπως συμβαίνει στις περιπτώσεις της Εμπεδος, της Μπαλάφας (η διοίκηση της οποίας πραγματοποίησε σειρά άκαρπων γενικών συνελεύσεων στην Εθνική Οδό για να βρίσκεται κοντά στην έξοδο της πόλης…) κ.ά.
Στην τραπεζική χρηματοδότηση, μέσω των υψηλών εγγυητικών επιστολών που ζητούνται πλέον στους διαγωνισμούς δημοσίων έργων, επαφίενται ακόμα και οι εργολήπτες που εμφανίζουν σχετικά καλύτερη εικόνα από πλευράς δανεισμού. H οικονομική ασφυξία στον κλάδο και το «καπέλωμα» από τις τράπεζες επισημαίνεται και στην τελευταία ανακοίνωση του ΣΤΕΑΤ, του εργοληπτικού συνδέσμου που εκπροσωπεί τους ισχυρούς κατασκευαστές. Δεν θεωρείται τυχαίο το γεγονός ότι -παρά τη αθρόα συμμετοχή στους σχετικούς διαγωνισμούς- ελάχιστοι είναι οι εγχώριοι εργολήπτες που θα συμμετάσχουν στη διαχείριση των νέων συγχρηματοδοτούμενων έργων οδοποιίας. H πλειοψηφία των εταιρειών δηλώνει ότι «ενδιαφέρεται μόνο για την κατασκευή», καθώς δεν υπάρχουν κεφάλαια για συμμετοχή στη χρηματοδότηση των έργων.
Οι τρεις μεγάλοι του κλάδου, οι όμιλοι Ελληνική Τεχνοδομική -ΑΚΤΩΡ, J&P- ΑΒΑΞ και ΓΕΚ – TEPNA, δεν έχουν το ίδιο άγχος με τους μικρότερους ανταγωνιστές τους. Οι διοικήσεις τους καλούνται, όμως, να αντιμετωπίσουν τις ανατροπές στον χώρο των δημοσίων έργων, που συνδέονται με την κατάργηση του μαθηματικού τύπου και την ανάγκη των επιχειρήσεων για ανάληψη νέων συμβάσεων, εξαιτίας της οικονομικής ασφυξίας. H συγκεκριμένη ανάγκη έχει οδηγήσει σε μεγάλες εκπτώσεις, ακόμα και σε σημαντικά έργα όπως η Σήραγγα Καλλιδρόμου του ΟΣΕ όπου η J&P – ΑΒΑΞ κέρδισε τον διαγωνισμό, αλλά αναγκάστηκε να κατεβάσει το τίμημα, προκειμένου να αντιμετωπίσει το κοινό «μέτωπο» ΑΚΤΩΡ και Παντεχνικής.
«Οι περισσότερες συμβάσεις είναι στο κόκκινο». υποστηρίζει ο διευθύνων σύμβουλος ισχυρού ομίλου ο οποίος εκτιμά ότι διαλύθηκαν οι συμμαχίες του παρελθόντος που στηρίχθηκαν στις δυνατότητες «στησίματος» των διαγωνισμών μέσω του μαθηματικού τύπου. O ίδιος προσθέτει ότι σε μια περίοδο που εφαρμόζεται η στρατηγική «ο σώζων εαυτόν σωθήτω» είναι δύσκολη η δημιουργία συμμαχιών στα δημόσια έργα. Αναφέρει το παράδειγμα του μετρό Θεσσαλονίκης (προϋπολογισμού περί το ένα δισ. ευρώ) όπου μια κοινοπραξία της ΑΕΓΕΚ με ιταλικές εταιρείες ανακηρύχθηκε προσωρινός μειοδότης. H διοίκηση της ΑΕΓΕΚ «χτύπησε» το έργο, επωφελούμενη από το γεγονός ότι οι Ιταλοί είναι φθηνότεροι στα ηλεκτρομηχανολογικά σε σχέση με τη Siemens (που συνεταιρίστηκε με την ΑΚΤΩΡ). Οι ανταγωνιστές της, πάντως, δεν θεωρούν τους φθηνούς Ιταλούς ως μοναδική αιτία για την επικράτησή της και έχουν καταθέσει σειρά ενστάσεων.
Η επιλογή της ΑΕΓΕΚ ως προσωρινού αναδόχου για το μετρό Θεσσαλονίκης φαίνεται ότι δημιουργεί παρενέργειες και στους διαγωνισμούς για τις επεκτάσεις του μετρό Αθηνών. Κάποιοι εξακολουθούν να υποστηρίζουν ότι οι προεπιλογές (στους τρεις εκ των τεσσάρων διαγωνισμών έχουν επιλεγεί οι ίδιες τέσσερις κοινοπραξίες) δείχνει ότι «η δουλειά είναι μοιρασμένη». Ομως, οι εργολήπτες υποστηρίζουν ότι θα δοθεί μάχη και αναμένεται η κατάθεση των οικονομικών προσφορών τις προσεχείς εβδομάδες.
Η ΑΚΤΩΡ είναι ήδη προσωρινός μειοδότης για το συγχρηματοδοτούμενο έργο της υποθαλάσσιας οδικής αρτηρίας στη συμπρωτεύουσα, ενώ έχει αναλάβει σειρά μικρότερων, αλλά σημαντικών, εργολαβιών. Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι αποδίδει ιδιαίτερο βάρος στη δραστηριότητά της στη Μέση Ανατολή, χωρίς μέχρι σήμερα να έχουν ανακοινωθεί κάποια σημαντικά έργα. O όμιλος ΓΕΚ – TEPNA είναι σχεδόν εξαφανισμένος από το τοπίο των δημοσίων έργων, ενώ η J&P – ΑΒΑΞ δεν κατάφερε να αναλάβει κάποιο από τα μεγάλα έργα, αν και υπέγραψε σημαντικές, μικρότερες, συμβάσεις.
Οι ΑΚΤΩΡ και J&P – ΑΒΑΞ διεκδίκησαν από κοινού (με τη συνδρομή της γαλλικής Vinci) το τμήμα Μαλλιακός – Κλειδί του αυτοκινητοδρόμου ΠΑΘΕ (Πάτρα – Αθήνα – Θεσσαλονίκη), αλλά έχασαν από μια κοινοπραξία των γερμανικών Hochtief και Bilfinger Berger με τις ΑΕΓΕΚ και ΑΘΗΝΑ.
Στο προσεχές εξάμηνο αναμένεται η κατακύρωση και άλλων σημαντικών έργων, όπως η Ιόνια Οδός, το τμήμα Αθήνα – Κόρινθος – Πάτρα του ΠΑΘΕ, κ.ά. Ομως, από τα συγκεκριμένα έργα δεν θα επωφεληθούν παρά οι τρεις τέσσερις ισχυροί εργολάβοι και οι ξένοι όμιλοι.
Οι μικρομεσαίοι κατασκευαστές του ΣΤΕΑΤ έχουν αρχίσει να αντιδρούν, υποστηρίζοντας ότι η περικοπή του προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) και οι καθυστερήσεις στις πληρωμές θα οδηγήσει σε χρεωκοπία αρκετές επιχειρήσεις. Στο υπουργείο ΠΕΧΩΔΕ θεωρούν ότι υπάρχουν έργα για όλους (έργα ύψους πέντε δισ. ευρώ θα ανατεθούν στη διάρκεια του 2005 επαναλαμβάνει ο υπουργός ΠΕΧΩΔΕ Γ. Σουφλιάς). Το ζήτημα είναι ποιος θα αντέξει μέχρι να αρχίσει η κατασκευή τους και να εισρεύσουν στα ταμεία τα πρώτα κονδύλια.