Στις περισσότερες παραμέτρους η Ελλάδα υστερεί περισσότερο ή λιγότερο σημαντικά από τον μέσο όρο των χωρών του ΟΟΣΑ. Η έκθεση περιλαμβάνει την Ελλάδα στις χώρες που προχωρούν σε μεταρρυθμίσεις για την απλοποίηση των διαδικασιών ίδρυσης μιας εταιρείας (ΕΠΕ). Προς το παρόν στη χώρα μας χρειάζονται 15 πιστοποιητικά και εγκρίσεις, 38 ημέρες, κόστος ίσο με το 24,6% του κατά κεφαλήν εισοδήματος και ελάχιστο κεφάλαιο ίσο με το 121,4% του κατά κεφαλήν εισοδήματος για την ίδρυση μιας εταιρείας. Ο μέσος όρος των χωρών του ΟΟΣΑ είναι 6 πιστοποιητικά, 19 ημέρες, κόστος 6,5% του κατά κεφαλήν εισοδήματος και ελάχιστο κεφάλαιο ίσο με το 28,9% του κατά κεφαλήν εισοδήματος. Οσον αφορά τη λήψη οικοδομικής άδειας, η χώρα μας υστερεί σημαντικά σε χρόνο και κόστος. Κατά την Παγκόσμια Τράπεζα, η Ελλάδα είναι χώρα με πολύ ανελαστική αγορά εργασίας, όχι μόνο σε σύγκριση με τις χώρες του ΟΟΣΑ, αλλά και γενικότερα, καθώς καταλαμβάνει την 148η θέση. Είναι πάντως ενδιαφέρον ότι η Ισπανία βρίσκεται ακόμη χαμηλότερα στην 150ή.
Ακριβές μεταβιβάσεις
Την Παγκόσμια Τράπεζα απασχολεί και το κόστος μεταβίβασης των ακινήτων, στο οποίο συμπεριλαμβάνονται οι αμοιβές δικηγόρων/συμβολαιογράφων, όπου είναι υποχρεωτική η παρουσία τους. Στα τρία τέταρτα των χωρών, όπου βέβαια δεν συμπεριλαμβάνεται η Ελλάδα, αυτό δεν είναι υποχρεωτικό καθώς αρκεί η εγγραφή στο κτηματολόγιο. Για το διεθνή οργανισμό η υποχρεωτική παρουσία δικηγόρων και συμβολαιογράφων επιβαρύνει άσκοπα το κόστος και είναι αποτέλεσμα της ανεπάρκειας του κτηματολογίου. Στη χώρα μας χρειάζονται 12 πιστοποιητικά, 23 ημέρες και κόστος 13,7% της (αντικειμενικής) αξίας του ακινήτου για τη μεταβίβαση.
Χαμηλό βαθμό παίρνει η Ελλάδα και στην πρόσβαση των ιδιωτών στο δανεισμό, τόσο εξαιτίας της μη ικανοποιητικής προστασίας των δικαιωμάτων σε υποθήκες και σε περιπτώσεις πτώχευσης, όσο και λόγο της ανεπαρκούς κάλυψης του πληθυσμού από ιδιωτικό αρχείο πιστοληπτικής συμπεριφοράς, δηλαδή τον τραπεζικό «Τειρεσία». Σημειώνουμε ότι δεν υπάρχει δημόσιο αρχείο για αυτό το σκοπό.
Αρκετά κάτω από τη «βάση» με 3,3 στα 10 παίρνει η Ελλάδα και στο ζήτημα της προστασίας των επενδυτών, δηλαδή της προστασίας των δικαιωμάτων της μειοψηφίας των μετόχων από την αυθαιρεσία της πλειοψηφίας, που έχει και τη διοίκηση.
Το ελληνικό φορολογικό σύστημα χαρακτηρίζεται από υψηλούς φορολογικούς συντελεστές και από πολύ «χασομέρι», δηλαδή πρέπει να πάει κανείς πολλές φορές και για πολλή ώρα στις ΔΟΥ – ωστόσο εδώ δεν ξεφεύγει πολύ από το μέσο όρο του ΟΟΣΑ.
Διπλάσιες ή και τριπλάσιες ημέρες, υπογραφές και πιστοποιητικά χρειάζονται για να γίνει μια εισαγωγή ή μια εξαγωγή στην Ελλάδα σε σχέση με τον μέσο όρο των χωρών του ΟΟΣΑ κάνοντας δύσκολη τη ζωή όσων ασχολούνται με το διασυνοριακό εμπόριο. Καλά τα καταφέρνει η Ελλάδα στο ζήτημα της εφαρμογής των συμβάσεων, δηλαδή της είσπραξης ενός οφειλόμενου ποσού, καθώς χρειάζονται λιγότερες διαδικασίες και ημέρες, αν και μεγαλύτερο κόστος σε σχέση με τον μέσο όρο του ΟΟΣΑ. Ωστόσο, σε αυτόν τον τομέα κατατάσσεται όγδοη ανάμεσα στις 155 χώρες. Τέλος, χρειάζεται κάπως περισσότερος χρόνος και μεγαλύτερο κόστος για την εκκαθάριση μιας εταιρείας – αλλά κυρίως μένει πολύ μεγαλύτερο «φέσι» στους προμηθευτές, πιστωτές και γενικά όσους έχουν απαιτήσεις από την υπό εκκαθάριση εταιρεία.
Ακριβή και απαρχαιωμένη η υποχρεωτική δημοσίευση στο ΦΕΚ
Η υποχρέωση της δημοσίευσης της ίδρυσης μιας εταιρείας στις εφημερίδες νομοθετήθηκε για πρώτη φορά στην Αγγλία το 1720 και σχετίζεται με την υπόθεση της χρηματιστηριακής φούσκας της αγγλικής «Εταιρείας των Νοτίων Θαλασσών» που είχε συμβεί την προηγούμενη χρονιά.
Σήμερα, σχεδόν 300 χρόνια αργότερα, 74 από τις 155 χώρες διατηρούν την απαίτηση για δημοσίευση στις εφημερίδες, στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως (ΦΕΚ) ή και στα δύο. Πρόκειται, κατά την Παγκόσμια Τράπεζα, για μια απαρχαιωμένη διάταξη που απλώς προσθέτει άσκοπα κόστος σε χρήμα και χρόνο. Πλέον, είναι πολύ απλό να επικοινωνήσει ο ενδιαφερόμενος με το μητρώο εταιρειών, τηλεφωνικά ή μέσω Ιντερνετ, ώστε να πάρει τις σχετικές πληροφορίες. Στην Ελλάδα η δημοσίευση στο ΦΕΚ στοιχίζει 314 δολάρια και στο Κογκό 424 δολάρια, σύμφωνα με τα στοιχεία του διεθνούς οργανισμού. Στην Τυνησία το κόστος δημοσίευσης στο ΦΕΚ και σε δύο ημερήσιες εφημερίδες φτάνει τα 157 δολάρια ή το 60% του συνολικού κόστους ίδρυσης μιας εταιρείας. Σε εννέα άλλες χώρες το αντίστοιχο ποσοστό ξεπερνάει το 25%. Στο Σάο Τομέ & Πρίνσιπε μπορεί να χρειαστούν ακόμη και τρεις μήνες για τη δημοσίευση στο ΦΕΚ καθυστερώντας την έναρξη της δραστηριότητας. Στο Ελ Σαλβαδόρ πρέπει να γίνουν από τρεις δημοσιεύσεις τόσο στο ΦΕΚ όσο και σε μία εφημερίδα εθνικής κυκλοφορίας, σύνολο έξι φορές, και να μεσολαβούν τρεις ημέρες ανάμεσα σε κάθε δημοσίευση. Στη Ζιμπάμπουε πρέπει να δημοσιευτεί στις τοπικές εφημερίδες δύο φορές σε απόσταση πέντε εβδομάδων και μόνον η αίτηση για την έναρξη μιας εταιρείας.