«Αν και η κάθε αλλαγή δεν είναι πρόοδος, είναι, ωστόσο, αδιαμφισβήτητο ότι δεν μπορεί να υπάρξει πρόοδος χωρίς αλλαγή». Είναι επίσης διαπιστωμένο ότι εναπόκειται στην ικανότητα των ηγετικών στελεχών των επιχειρήσεων η αποτελεσματική διοίκηση και η ηγεσία των αλλαγών. Στις περιπτώσεις εκείνες που η υλοποίηση των αλλαγών αποτυγχάνει να είναι αποτελεσματική, το πρώτο «φταίξιμο» αποδίδεται στην έλλειψη της θεμελιώδους -όπως χαρακτηρίζεται- αυτής ικανότητας που πρέπει να διαθέτουν τα ηγετικά στελέχη. Αποδίδεται ταυτόχρονα και σε άλλα «φταιξίματα», που έχουν να κάνουν με την ικανότητα των οργανισμών να σχεδιάζουν και να υλοποιούν αποτελεσματικά τις αλλαγές.
Οπως επισημαίνει στην «Κ» ο καθηγητής του Οικονομικού Πανεπιστήμιου Αθηνών Δημήτρης Μπουραντάς, στη χώρα μας, «παρά τη σπουδαιότητα και την αναγκαιότητά τους, οι αλλαγές μεγάλης κλίμακας στους οργανισμούς και στις κοινωνίες αποτυγχάνουν -εκτός ολίγων εξαιρέσεων- και αυτό παρά τις καλές προθέσεις και τις βελτιωτικές αλλαγές, παρά τις χιλιάδες μελέτες που μένουν στα συρτάρια». Με τη διαπίστωση αυτή η αναζήτηση και η προβολή των αιτιών είναι επίκαιρη όσο ποτέ, αφού είναι δεδομένο ότι τόσο η ανταγωνιστικότητα όσο και η ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας προϋποθέτουν την έγκαιρη προσαρμογή στις εξελίξεις – άρα και αλλαγές.
Πρώτη αιτία είναι ότι «στην πατρίδα μας όπως και αλλού υπάρχουν σημαντικές αντιστάσεις στις αλλαγές που προκαλούν αδράνεια», και οι πιο συχνές αιτίες τους είναι ο εφησυχασμός, η συνήθεια, η αδράνεια. Η αλλαγή συνεπάγεται, ακόμη, την αβεβαιότητα και τον φόβο του καινούργιου που προκαλεί αντιστάσεις. Αλλωστε η αλλαγή συνήθως διαταράσσει τις ισορροπίες δύναμης και συμφερόντων ατόμων και ομάδων, με αρνητικές αντιδράσεις απέναντι στις αλλαγές. Σημαντική όμως αιτία -που σε πολλές περιπτώσεις προσδιορίζει και τις προηγούμενες- είναι η έλλειψη τεχνογνωσίας και της σχετικής ικανότητας των ίδιων των ηγετικών στελεχών».
Σε όλα πλέον τα καλά μεταπτυχιακά προγράμματα Διοίκησης Επιχειρήσεων υπάρχουν εξειδικευμένα μαθήματα για τη διοίκηση αλλαγών. Υπάρχουν επίσης στη χώρα μας «ζωντανά» εξαιρετικά παραδείγματα από ελληνικές παραδοσιακές επιχειρήσεις που μετασχηματίσθηκαν τα τελευταία είκοσι χρόνια σε πολυεθνικές. «Τα ανώτερα στελέχη τέτοιων επιχειρήσεων έχουν και τη γνώση και την εμπειρία από τον κρίσιμο ρόλο τους να ηγούνται και να διοικούν αποτελεσματικά ευρείας κλίμακας αλλαγές, που οδηγούν και τους οργανισμούς αλλά και την κοινωνία σε πρόοδο».
Με βάση αυτή τη λογική -αλλά και την αναγκαιότητα- το Executive MBA του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών διοργανώνει ανοικτή εκπαιδευτική εκδήλωση στις 24 Οκτωβρίου 2007 με θέμα «Leading Large Scale Changes» (Ηγεσία μεγάλης κλίμακας αλλαγών) με κύριο ομιλητή τον πρώην πρωθυπουργό στη Ν. Αφρική κ. De Klerk. Οπως είναι γνωστό, του απενεμήθη το 1993 το Νομπέλ Ειρήνης -μαζί με τον Ν. Μαντέλα- για τη συνεισφορά του στον μετασχηματισμό της χώρας αυτή από το καθεστώς του απαρτχάιντ στη δημοκρατία (πληροφορίες 210-82.03.638, 210-88.28.474, [email protected]). Η τεράστια εμπειρία του από την επιτυχημένη αυτή αλλαγή της οποίας ηγήθηκε αναμένεται με ιδιαίτερο ενδιαφέρον, όπως και οι εμπειρίες των Ελλήνων ηγετικών στελεχών που μετασχημάτισαν επιτυχώς τις επιχειρήσεις τους. Τέλος, ο καθηγητής και διευθυντής του MBA Executive Δημήτρης Μπουραντάς, που διδάσκει το μάθημα Διοίκηση Αλλαγών, θα μεταφέρει και την πολυετή εμπειρία του ως συμβούλου αλλαγών σε πολλές μεγάλες επιχειρήσεις. Η είσοδος θα είναι ελεύθερη κατόπιν αίτησης της σχετικής πρόσκλησης.