Μπορεί η Wind Hellas να ήταν ιστορικά ο πιο αδύναμος παίκτης στην αγορά κινητής τηλεφωνίας, ωστόσο η τραγική κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει τον τελευταίο χρόνο οφείλεται κατά κύριο λόγο από το πέρασμα ως μετόχων των Apax και TPG, τη διετία 2005-2006. Οι δύο τελευταίες παρέλαβαν μια υγιή εταιρεία και την παρέδωσαν υπερχρεωμένη στο Αιγύπτιο επιχειρηματία κ. Ναγκίμπ Σαουίρις. Οι ίδιες έβγαλαν κέρδος της τάξης των 2 δισ. ευρώ, αλλά παρέδωσαν μια ναρκοθετημένη επιχείρηση. Για το τελευταίο φυσικά δεν ευθύνονται οι ίδιες, αλλά ο επιχειρηματίας που συμφώνησε στην εξαγορά της εταιρείας, διαθέτοντας τον Ιανουάριο του 2007 500 εκατ. ευρώ σε μετρητά και αναλαμβάνοντας τις υποχρεώσεις ύψους 2,9 δισ. ευρώ.
Η Wind Hellas (πρώην TIM Hellas) μπορεί να μην είχε τα έσοδα και τα κέρδη των ανταγωνιστών της (Vodafone και Cosmote) ωστόσο ήταν ιδιαίτερα υγιής επιχείρηση. Τα κέρδη θα τα ζήλευαν πολλές άλλες επιχειρήσεις εκτός του κλάδου κινητής τηλεφωνίας. Η έλευση όμως των Apax και TPG στο μετοχικό τους κεφάλαιο τον Απρίλιο του 2005 αποτέλεσε την απαρχή της ναρκοθέτησής της και ταυτόχρονα μια παγκόσμιας εμβέλειας «λεβεράτζα» -όπως λέγεται στην γλώσσα των χρηματοοικονομικών- από την οποία ωφελημένοι αποκλειστικά βγήκαν οι μέτοχοί της.
Η Apax και η TPG συμφώνησαν τον Απρίλιο του 2005 στην απόκτηση του 80% των μετοχών της TIM Hellas από την ιταλική TIM, αντί του ποσού του 1,1 δισ. ευρώ. Οι ίδιες διέθεσαν μόλις 300 εκατ. ευρώ, ενώ τα υπόλοιπα 800 εκατ. ευρώ τα δανείστηκαν. Η εξαγορά του 80% της TIM Hellas ολοκληρώθηκε τον Ιούνιο του 2005 και πλέον βασικός μέτοχος στην εταιρεία είναι η Troy GAC Telecommunications που ελέγχεται από τις Apax και ΤΡG.
Δύο ομολογιακά
Τρεις μήνες αργότερα η Hellas Telecommunications II, μητρική εταιρεία της Troy GAC προχωρά στην έκδοση δύο ομολογιακών εκδόσεων ύψους 925 εκατ. ευρώ και 355 εκατ. ευρώ αντίστοιχα. Με τα έσοδα που αποκτά, επιστρέφει τα 300 εκατ. ευρώ που τοποθέτησαν οι δύο μέτοχοι, αποπληρώνει τα βραχυπρόθεσμα δάνειά τους που χρησιμοποιήθηκαν για την εξαγορά του 80% της TIM Hellas και παράλληλα η εταιρεία βάζει πλώρη ν’ αποκτήσει τις μειοψηφίες της TIM Hellas, δηλαδή το 20% που διαπραγματεύται στο Nasdaq. H διαδικασία ολοκληρώνεται τον Νοέμβριο με τη συγχώνευση της TIM Hellas με την Troy GAC και την αποζημίωση των μετόχων μειοψηφίας σε τίμημα αντίστοιχο της αρχικής εξαγοράς (περίπου 16 ευρώ ανά μετοχή). Η Hellas Telecommunications II πλέον ελέγχει το 100%, αλλά έχει φορτωθεί δάνεια ύψους 1,28 δισ. ευρώ, από περίπου 300 εκατ. ευρώ που ήταν τα δάνεια της TIM Hellas ένα χρόνο πριν.
Δύο μήνες αργότερα, τον Φεβρουάριο του 2006, η Hellas Telecom πραγματοποιεί συμπληρωματική έκδοση ομολογιών ύψους 200 εκατ. ευρώ με στόχο την εξαγορά της Q-Telecom. Η εταιρεία που αποκτήθηκε από την Info-Quest κόστισε 350 εκατ. ευρώ (συμπεριλαμβανομένων των δανείων της 25 εκατ. ευρώ) με το υπόλοιπο ποσό του τιμήματος να συμπληρώνεται από ταμειακά διαθέσιμα της TIM Ηellas.
Και ο δανεισμός δεν σταματά εδώ. Οι δύο επενδυτικές εταιρείες, παρόλο που είχαν υποσχεθεί 3ετή έως 5ετή ορίζοντα αποεπένδυσης από την TIM Hellas, το φθινόπωρο του 2006 άρχισαν να συζητούν με διαφόρους επενδυτές για την πώληση της εταιρείας. Μεταξύ αυτών και ο κ. Σαουίρις, ο οποίος, ένα χρόνο πριν είχε πραγματοποιήσει τη μεγαλύτερη εξαγορά εταιρείας παγκοσμίως μέσω δανειοδότησης (leveraged buyout) ύψους 12,5 δισ. ευρώ, αποκτώντας τη Wind Ιταλίας από την Enel. Ο τελευταίος εξέφρασε ενδιαφέρον για την TIM Hellas, αλλά οι Apax-TPG επιζητούσαν μια περισσότερο ανοιχτή διαδικασία, παρά μια αποκλειστική διαπραγμάτευση. Ετσι, πριν κλείσουν 18 μήνες από την εξαγορά της TIM Hellas, οι μέτοχοί της συζητούσαν την πώλησή της.
Η διαδικασία ξεκίνησε τον Οκτώβριο του 2006, αλλά δεν καρποφόρησε, καθώς Apax και ΤΡG απαιτούσαν η πώληση να γίνει σε αποτίμηση 3,5 έως 4,0 δισ. ευρώ. Δηλαδή σχεδόν διπλάσια αποτίμηση απ’ ό,τι εκείνη που είχε αποκτηθεί.
Δεν πτοήθηκαν
Η αποτυχία αυτή, ωστόσο, δεν πτόησε καθόλου τις Apax και TPG. Τέσσερις μέρες πριν από τα Χριστούγεννα του 2006 ανακοίνωσαν ότι η εταιρεία προχώρησε στην έκδοση τεσσάρων νέων ομολογιακών εκδόσεων συνολικού ύψους 1,5 δισ. ευρώ, τα οποία επεστράφησαν στους δύο μετόχους με τη μορφή μερίσματος. Με άλλα λόγια, οι δύο μέτοχοι, όχι μόνον είχαν αγοράσει μια εταιρεία με δικά της δάνεια, αλλά επιπλέον την έβαλαν να διπλασιάσει το χρέος της προκειμένου οι ίδιοι ν’ αποκομίσουν σε λιγότερο από δύο χρόνια το υπέρογκο κέρδος του 1,5 δισ. ευρώ. Η αποθέωση της ρήσης… «με τα λεφτά των άλλων». Μαζί με αυτούς, κερδισμένη ήταν και η διοικητική ομάδα της εταιρείας, χωρίς την οποία όλα αυτά δεν θα ήταν εφικτά. Η τελευταία έφυγε με καθόλου ευκαταφρόνητα bonus από την πώληση των μετοχών που τους παρείχαν αφειδώς οι μέτοχοι.
Ζημιωμένο, εκτός από την εταιρεία, βγήκε και το ελληνικό Δημόσιο, αφού έκτοτε η TIM, λόγω της εξυπηρέτησης του υψηλού χρέους, είναι διαρκώς ζημιογόνος. Επομένως δεν καταβάλλει καθόλου φόρους.
Παρά όμως τον υπερδανεισμό, τελικά ο Αιγύπτιος επιχειρηματίας Ν. Σαουίρις επέστρεψε και συμφώνησε με τους μετόχους της στην εξαγορά της επιχείρησης. Ο ίδιος ανέλαβε όλα τα δάνεια της εταιρείας και ταυτόχρονα εκταμίευσε και 500 εκατ. ευρώ που φυσικά περιήλθαν στην τσέπη των Apax και TPG. Αλλά μάλλον και αυτός από κάποιον άλλο θα τα είχε δανειστεί.
Αναδιάρθρωση του χρέους έως 25 Σεπτεμβρίου
Οι business με τα «λεφτά των άλλων» φυσιολογικά δεν συνεχίζονται εσαεί. Η πιστωτική κρίση, η ωρίμανση της αγοράς, ο περιορισμός της καταναλωτικής δαπάνης, προκαλούν προβλήματα στην εξυπηρέτηση του υπέρογκου χρέους. Ως συνέπεια, οι μέτοχοι της εταιρείας είναι υποχρεωμένοι να διαπραγματευθούν με τους ομολογιούχους την αποπληρωμή των υπέρογκων χρεών της, που σήμερα ανέρχονται σε 4 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 3,5 δισ. αφορούν δάνεια.
Η διαδικασία αυτή ξεκίνησε από το τέλος Αυγούστου και θα συνεχιστεί μέχρι την 25η Σεπτεμβρίου. Μέχρι σήμερα, ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχουν επιδείξει οι παλιοί μέτοχοί της, Apax και TPG, οι οποίες είναι και οι μόνες που έχουν πραγματοποιήσει οικονομικό και τεχνικό έλεγχο στην εταιρεία. Ωστόσο, όλοι εκτιμούν ότι υπάρχει ενδιαφέρον και από άλλους -κυρίως χρηματοοικονομικούς- επενδυτές. Πέρα όμως από τρίτους επενδυτές, ο μέτοχος της εταιρείας Weather Investments που ελέγχεται από τον κ. Σαουίρις, μπορεί να αναλάβει μέρος του χρέους της επιχείρησης. Μια τέτοια κίνηση, σύμφωνα με αξιόπιστες πληροφορίες, θα εξαρτηθεί από τις απαιτήσεις των ομολογιούχων.