Πόσο δικαιολογημένο είναι το άλμα των τραπεζικών μετοχών τους τελευταίους μήνες;
Πολλοί, δεδομένων των σοβαρών προβλημάτων του κλάδου, θεωρούν το ανοδικό ξέσπασμα υπερβολικό, ενώ άλλοι εκτιμούν ότι τα σημερινά επίπεδα τιμών δεν αντικατοπτρίζουν τις μακροπρόθεσμες προοπτικές του κλάδου.
Τα κέρδη της τάξης του 200% ναι μεν μοιάζουν υπερβολικά, όμως οι χαμηλές τιμές του Μαρτίου δεν αντικατοπτρίζουν την πραγματικότητα αλλά το έσχατο όριο απογοήτευσης στο οποίο βρέθηκαν οι επενδυτές.
Τότε πούλησαν οι τελευταίοι που πίστευαν στο «τέλος του κόσμου».
Εξ ου και η απότομη άνοδος που θυμίζει την αντίδραση συμπιεσμένου ελατηρίου. Αλλωστε, δεν πρέπει να παραβλέπουμε το γεγονός ότι παρά την έντονη άνοδο των μετοχών του κλάδου το τελευταίο εξάμηνο, εξακολουθούν να βρίσκονται πολύ μακριά από τα υψηλά επίπεδα του 2007 και του 2008.
Είναι χαρακτηριστικό ότι η μετοχή της Εθνικής Τράπεζας καταγράφει απώλειες της τάξης του 50% σε σχέση με τα προ κρίσης επίπεδα τιμών, η Eurobank παρουσιάζει απώλειες κατά 60%, η Alpha Bank κατά 54%, ενώ η μετοχή της Πειραιώς υποχωρεί κατά 59%.
Ομως, όσο υπερβολική ήταν η κατάρρευση των αποτιμήσεων του περασμένου Μαρτίου, άλλο τόσο είναι εκτός πραγματικότητας το να προσδοκά κανείς τα επίπεδα τιμών, της «χρυσής» εποχής.
Οι τράπεζες έχουν να αντιμετωπίσουν όχι μόνο το δύσκολο έργο της αντιμετώπισης των επιπτώσεων της οικονομικής ύφεσης, αλλά και τις νέες εποπτικές απαιτήσεις.
Η μεγάλη αύξηση των μη εξυπηρετούμενων δανείων σε συνδυασμό με την κάθετη πτώση των χορηγήσεων νέων δανείων οδηγούν σε κάθετη πτώση την κερδοφορία του κλάδου.
Ετσι, παρά τη μεγάλη πτώση των κεφαλαιοποιήσεων, οι δείκτες Ρ/Ε (λόγος τιμής προς κέρδη) των τραπεζών με βάση τις εκτιμήσεις για την κερδοφορία του 2009 διαμορφώνονται πολύ πάνω από το 10 και μάλιστα σε ορισμένες περιπτώσεις ξεπερνούν το 30! Επίπεδα διόλου ελκυστικά.
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των ξένων οίκων με βάση τα κέρδη του 2010 οι δείκτες Ρ/Ε διαμορφώνονται κοντά στο 10, ωστόσο, μέχρι τότε πολλά μένουν να απαντηθούν και η αβεβαιότητα κυριαρχεί.
Η ραγδαία επιδείνωση των οικονομικών συνθηκών έχει σημαντικές επιπτώσεις σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις και σε συνδυασμό με την αδυναμία συγκροτημένης αντίδρασης για την αντιμετώπιση των προκλήσεων, προδιαγράφουν ένα εξαιρετικό δύσκολο 2010.
Ετσι, παρά την αισιοδοξία στις ΗΠΑ και στην Ευρώπη για την έξοδο από το τούνελ της κρίσης, στην Ελλάδα φαίνεται ότι πολλά από τα προβλήματα βρίσκονται εμπρός και όχι πίσω μας. Αναλυτές της Τραπέζης της Ελλάδος (ΤτΕ) αλλά και στελέχη εμπορικών τραπεζών εκτιμούν ότι το 2010 οι δείκτες των μη εξυπηρετούμενων δανείων θα συνεχίσουν να αυξάνονται, παρά τον διπλασιασμό τους τη φετινή χρονιά. Στο πρώτο εξάμηνο οι καθυστερήσεις προσέγγισαν το 7% του συνολικού χαρτοφυλακίου δανείων των τραπεζών, που αντιστοιχεί σε προβληματικά δάνεια ύψους περίπου 17 δισ. ευρώ, ενώ και μέχρι το τέλος του έτους προβλέπεται ότι θα αναρριχηθούν στα 22 δισ. ευρώ, που αποτελεί ιστορικό υψηλό.
Υπενθυμίζεται ότι στο τέλος του πρώτου τριμήνου οι επισφάλειες ανήλθαν στο 6% έναντι 5% στο τέλος του 2008.
Η ανάκαμψη των κερδών των τραπεζών στο δεύτερο τρίμηνο του 2009 ασφαλώς ήταν μια πολύ θετική εξέλιξη, ωστόσο, δεν πρέπει να παραβλέπεται ότι η «ευχάριστη έκπληξη» δεν έρχεται από την ανάκαμψη του όγκου τραπεζικών εργασιών, αλλά στα χρηματοοικονομικά κέρδη, δηλαδή έσοδα από πωλήσεις μετοχών, ομολόγων κ. ά.
Εκθεση της Νomura
Την αισιοδοξία του ότι τα χειρότερα έχουν περάσει υπογραμμίζει σε έκθεσή του για τις ευρωπαϊκές τράπεζες ο διεθνής οίκος Nomura, προσθέτοντας όμως ότι η ανάκαμψη θα είναι αργή.
Τα πρωτοφανή διεθνή πακέτα στήριξης κατάφεραν να βελτιώσουν σημαντικά τις οικονομικές προοπτικές πολλών χωρών κι έτσι το πιστωτικό κόστος για πάρα πολλές τράπεζες βρίσκεται πλέον στην κορυφή του, υπογραμμίζει ο διεθνής οίκος.
Οι ευρωπαϊκές τράπεζες φαίνεται πως ενσωματώνουν στις αποτιμήσεις πιο αισιόδοξες προοπτικές και αν δεν απογοητεύσουν τα οικονομικά στοιχεία, οι ευρωπαϊκές τραπεζικές μετοχές θα κινηθούν δυναμικά προς υψηλότερα επίπεδα.
Ωστόσο, τονίζεται ότι ο ρυθμός της ανάκαμψης της κερδοφορίας των τραπεζών θα είναι αργός, καθώς η οικονομική ανάκαμψη παραμένει ασθενική, ενώ επιπλέον πίεση στις τράπεζες προκαλούν οι εποπτικές απαιτήσεις για την ενίσχυση των κεφαλαίων.
Σε ό, τι αφορά τις ελληνικές τράπεζες, η Nomura διατηρεί τη σύσταση Buy για την Εθνική, την οποία αναβάθμισε πρόσφατα, καθώς και την τιμή-στόχο των 22 ευρώ. Οπως σημειώνει, αναγνωρίζει πως οι αποτιμήσεις της Εθνικής δεν είναι φθηνές, όμως η πολύ ισχυρή κεφαλαιακή βάση που διαθέτει, σε συνδυασμό με τις βελτιωμένες προοπτικές της Τουρκίας, στην οποία η Εθνική έχει σημαντική παρουσία, θα ωθήσουν τη μετοχή της σε σημαντική υπεραπόδοση έναντι της αγοράς. Για την Alpha Bank τηρεί ουδέτερη στάση, ενώ σύσταση μείωσης θέσεων έχει για την Eurobank και την Πειραιώς.