Οι όροι της παράτασης
Στελέχη τόσο της Νέας Δημοκρατίας όσο και του ΠΑΣΟΚ αφήνουν να εννοηθεί ότι έχουν κλείσει με τον ένα ή τον άλλο τρόπο συμφωνία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για πολυετή παράταση της προθεσμίας για τη μείωση του ελλείμματος κάτω από το 3% του ΑΕΠ. Με αυτό τον τρόπο θέλουν να πουν ότι δεν λογαριάζουν χωρίς τον ξενοδόχο και όσα ανακοινώνονται ως προτάσεις οικονομικής πολιτικής δεν θα ανατραπούν από τις Βρυξέλλες επειδή τα έχουν βρει με την Κομισιόν.
Ωστόσο, τα πράγματα δεν είναι ακριβώς έτσι. Η αξιοπιστία της χώρας βρίσκεται στο ναδίρ λόγω των αλλεπάλληλων αναθεωρήσεων των δημοσιονομικών μεγεθών και των μονίμως υψηλών ελλειμμάτων και η ανοχή της Κομισιόν έχει εξαντληθεί. Ετσι, παράταση θα πάρουν όλες οι χώρες με υπερβολικό έλλειμμα άλλα όχι με τους ίδιους όρους. Για την Ελλάδα, επιμένουν αρμόδιες πηγές στις Βρυξέλλες, το πιθανότερο σενάριο είναι να δοθεί ένας χρόνος παράτασης έως το 2011 και μετά ανάλογα με την πορεία της οικονομίας και των δημοσιονομικών μεγεθών ίσως δοθεί ένας ακόμη χρόνος. Σε αυτό το μάλλον ασφυκτικό χρονοδιάγραμμα θα πρέπει να προσαρμοστεί η οικονομική πολιτική της νέας κυβέρνησης. Ο κ. Αλμούνια το είπε άλλωστε: όλα τα κόμματα ξέρουν την κατάσταση και τους κανόνες του παιχνιδιού.
Βιάστηκε για εκλογές;
Αισιόδοξη ότι τα χειρότερα για την ελληνική οικονομία πέρασαν εμφανίστηκε η υποδιοικητής της Τραπέζης της Ελλάδος και πρώην σύμβουλος του πρωθυπουργού για θέματα οικονομίας κ. Ελένη Λουρή. «Υπάρχουν θετικές ενδείξεις, αυτό είναι σίγουρο, οπότε υποθέτω ότι έχουμε φτάσει στο κατώτατο σημείο, νομίζω ότι βελτιωνόμαστε», είπε κ. Λουρή.
Επίσης, εκτίμησε ότι η ελληνική οικονομία έφτασε πιθανόν στο κατώτερο επίπεδο την άνοιξη ή το καλοκαίρι, όπως και στις υπόλοιπες χώρες της Ε.Ε.
Μήπως βιάστηκε να προκηρύξει εκλογές ο πρωθυπουργός ή μήπως η υποδιοικητής της ΤτΕ είναι λίγο πιο αισιόδοξη απ’ όσο η πραγματική κατάσταση της ελληνικής οικονομίας επιτρέπει. Γιατί κάποιοι άλλοι, που δεν είναι δα και πολύ μακριά από το γραφείο της στην οδό Πανεπιστημίου, υποστηρίζουν ότι τα χειρότερα είναι μπροστά: και υψηλότερη ανεργία και περισσότερα επισφαλή δάνεια και άλλα πολλά.
Απεφεύχθησαν τα χειρότερα
Με κάμψη 8% στις αφίξεις ξένων επισκεπτών και 15% στις τουριστικές εισπράξεις γλίτωσε τα χειρότερα ο ελληνικός τουρισμός αν ληφθεί υπόψη ότι στις αρχές του χρόνου διατυπώνονταν εκτιμήσεις για μειώσεις από 20% έως 30% στα βασικά μεγέθη της τουριστικής βιομηχανίας. Οι εκπρόσωποι των τουριστικών φορέων επισημαίνουν με κάθε τρόπο ότι ανεξαρτήτως των πολιτικών εξελίξεων μετά τις εκλογές θα πρέπει να διατηρηθεί η ισχυρή δέσμη μέτρων στήριξης των τουριστικών επιχειρήσεων που ελήφθη κατά τη φετινή σεζόν εξαιτίας της διεθνούς κρίσης προεξοφλώντας ότι έρχεται ένας δύσκολος χειμώνας.
Τα βλέμματα όλων των τουριστικών επαγγελματιών βρίσκονται πλέον στη προσεχή σεζόν. Οι φορείς εκτιμούν με την έξοδο της διεθνούς οικονομίας από την κρίση μπορεί να επέλθει σταθεροποίηση των τουριστικών μεγεθών το 2010 και ανάκαμψη από το 2011.
Φορολογικά εμπόδια
Δώρο άδωρο αποδείχθηκε το μέτρο της χορήγησης στεγαστικών δανείων με εγγύηση του Δημοσίου. Το υπουργείο Οικονομίας ανέμενε ότι το μέτρο αυτό θα συνέβαλε στην τόνωση της αγοράς ακινήτων και θα έπαιρνε πάλι μπροστά η οικοδομική δραστηριότητα. Το σκεπτικό ήταν ότι αφού οι τράπεζες από την κρίση και μετά χρηματοδοτούν μέχρι το 75% της αξίας του ακινήτου, θα ερχόταν το Δημόσιο να εγγυηθεί το υπόλοιπο 25% ώστε ν’ αρχίσουν τα πιστωτικά ιδρύματα να χορηγούν και πάλι δάνεια για το 100% της αγοράς.
Φευ, οι στρεβλώσεις στη φορολογική μεταχείριση των ακινήτων το ακύρωσαν de facto. Για να πάρει κάποιος την εγγύηση του Δημοσίου, θα πρέπει να εμφανίσει στα συμβόλαια την πραγματική αξία κτήσης του ακινήτου και όχι την αντικειμενική, γεγονός που σημαίνει ότι οι φόροι, τα συμβολαιογραφικά και όλες οι άλλες επιβαρύνσεις που θα κληθεί να καταβάλει θα είναι υψηλότεροι. Οταν όλο το κύκλωμα της οικοδομής εμφανίζει συναλλαγές σε μια εικονική πραγματικότητα τέτοιου τύπου μέτρα δεν θα έχουν πιθανότητα επιτυχίας και η φοροδιαφυγή θα ανθεί.
Αιμορραγία στο λιανεμπόριο
Εάν κάτι δημιουργούσε έως τώρα προσδοκίες για τον περιορισμό της ανεργίας, ήταν ο κλάδος του λιανεμπορίου. Κλάδος διαρκώς αναπτυσσόμενος στην Ελλάδα με την είσοδο μεγάλων λιανεμπορικών αλυσίδων, τη δημιουργία εμπορικών κέντρων και υπεραγορών, εξελίξεις οι οποίες μεταφράζονταν σε δημιουργία χιλιάδων νέων θέσεων απασχόλησης, ακόμη και αν αυτές χαρακτηρίζονταν από ελαστικό εργασιακό καθεστώς. Δυστυχώς τα τελευταία στοιχεία από την Εθνική Στατιστική Υπηρεσία Ελλάδος διαλύουν αυτές τις προσδοκίες, καθώς έδειξαν μείωση του δείκτη απασχολούμενων στο λιανεμπόριο κατά 1,7%, μείωση που μεταφράζεται σε απώλεια πάνω από 11.000 θέσεων εργασίας μέσα σε ένα χρόνο. Εξέλιξη, αναμενόμενη, βεβαίως, καθώς το εμπόριο, χτυπημένο από τη μείωση της ιδιωτικής κατανάλωσης και τις ακάλυπτες επιταγές, επιλέγει πλέον και ως «λύση» τις απολύσεις. Και τα χειρότερα έπονται.