Τέλος στη διαχείριση των απορριμμάτων από τους δήμους και στην Αττική βάζει η κυβέρνηση. Χθες ανακοινώθηκε η προκαταρκτική προκήρυξη διαγωνισμού για την ανάθεση όχι μόνο της κατασκευής αλλά και λειτουργίας για 20-25 έτη των τεσσάρων μονάδων διαχείρισης απορριμμάτων στην Αττική, έργα που θα έπρεπε να έχουν δρομολογηθεί εδώ και έξι χρόνια! Τα υπουργεία Περιβάλλοντος και Εσωτερικών αφήνουν ανοιχτά τόσο το θέμα της τεχνολογίας που θα χρησιμοποιηθεί, όσο και το κόστος της διαχείρισης των απορριμμάτων. Με ενδιαφέρον αναμένεται η αντίδραση των δήμων.
Το σχέδιο προκαταρκτικής προκήρυξης οριστικοποιήθηκε χθες, σε σύσκεψη στην οποία συμμετείχαν ο υπουργός Περιβάλλοντος κ. Γιώργος Παπακωνσταντίνου, ο υφυπουργός Εσωτερικών κ. Πάρις Κουκουλόπουλος και οι επικεφαλής της Περιφέρειας (που είναι και η αναθέτουσα αρχή, μετά από απόφαση του Ελεγκτικού Συνεδρίου) Γ. Σγουρός και της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αττικής Η. Λιακόπουλος. Η χθεσινή ανακοίνωση εκκινεί μια διαδικασία η οποία, σύμφωνα με τον περιφερειακό σχεδιασμό του 2003, θα έπρεπε να είχε ξεκινήσει το αργότερο το 2005, αναβάλλονταν όμως λόγω των αντιδράσεων των δήμων. Οι γενικοί όροι του διαγωνισμού θα δημοσιευθούν στην Εφημερίδα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων και θα αναρτηθεί στο Ιντερνετ για διαβούλευση με τους υποψήφιους επενδυτές από τις 15 Σεπτεμβρίου έως τις 31 Οκτωβρίου. Με τη διαβούλευση θα καθοριστούν οι ελάχιστοι στόχοι του έργου, η βέλτιστη διαγωνιστική διαδικασία και το χρηματοδοτικό σχήμα, η τελική μορφή του διαγωνισμού και διάφορα τεχνικά ζητήματα. Θα ακολουθήσει έως το τέλος του έτους η προκήρυξη του διαγωνισμού (ή των διαγωνισμών, καθώς ο αριθμός τους παραμένει ανοιχτός) με στόχο τα έργα να είναι σε πλήρη λειτουργία μέσα στο 2014.
Οσο για το ίδιο το έργο, αφορά τη μελέτη, κατασκευή, χρηματοδότηση και 20-25ετή λειτουργία τεσσάρων μονάδων επεξεργασίας απορριμμάτων στη Φυλή, τα Ανω Λιόσια, την Κερατέα και το Γραμματικό. Η συνολική δυναμικότητα των τεσσάρων μονάδων είναι 1.350.000 τόνοι ετησίως. Το υπουργείο Περιβάλλοντος επέλεξε να αφήσει ανοιχτό στις προτάσεις των υποψηφίων αναδόχων την επιλογή των τεχνολογιών, διευκρινίζοντας ότι θα γίνουν δεκτές «όλες οι δόκιμες τεχνολογίες επεξεργασίας στερεών αποβλήτων υπό την προϋπόθεση ότι τηρούν τις απαιτήσεις της περιβαλλοντικής νομοθεσίας της Ε.Ε. και ότι έχουν ήδη δοκιμαστεί με επιτυχία».
Οσον αφορά το οικονομικό σκέλος, το έργο θα κατασκευαστεί με σύμπραξη ιδιωτικού και δημόσιου τομέα και θα έχει προϋπολογισμό περί τα 430 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων ελληνική (δηλαδή κοινοτική) συμμετοχή θα είναι τα 140 εκατ. ευρώ. Προκειμένου να πειστούν οι τράπεζες να δανειοδοτήσουν τον υποψήφιο επενδυτή, το Δημόσιο έχει ξεκινήσει συζητήσεις με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, ενώ εγγυάται ότι θα διασφαλίσει «την πιστή τήρηση των υποχρεώσεων των εξυπηρετούμενων δήμων προς τον ανάδοχο». Η συνολική αξία της σύμβασης, συμπεριλαμβανομένης της λειτουργίας, υπολογίζεται στο 1-1,5 δισ. ευρώ.
Μέχρι σήμερα, την ευθύνη της διαχείρισης των απορριμμάτων στην Αττική έχει ο Ενιαίος Σύνδεσμος Δήμων και Κοινοτήτων (ΕΣΔΚΝΑ). Στο παρελθόν, οι προσπάθειες να μεταβιβαστεί η διαχείριση των απορριμμάτων σε ιδιώτες έχουν πέσει στο κενό, λόγω των έντονων αντιδράσεων των δήμων, αλλά και των εργαζομένων σε αυτούς (ΠΟΕ-ΟΤΑ). Γι’ αυτό και το πιθανότερο είναι το υπουργείο Περιβάλλοντος να πρέπει παράλληλα με τον διαγωνισμό να επεξεργαστεί… και ένα plan B για το κλείσιμο του (μοναδικού σήμερα σε λειτουργία) ΧΥΤΑ Φυλής.
Πάντως, η Αττική θα είναι η δεύτερη περιοχή στην Ελλάδα που μεταβιβάζει τη διαχείριση των απορριμμάτων σε ιδιώτες. Προηγήθηκε η Δυτική Μακεδονία που προκήρυξε διαγωνισμό τον Ιανουάριο μέσω της ΔΙΑΔΥΜΑ Α.Ε., της εταιρείας που ίδρυσαν οι δήμοι Γρεβενών, Φλώρινας, Καστοριάς, Κοζάνης και Πτολεμαΐδας και η τοπική ένωση δήμων και κοινοτήτων (ΤΕΔΚ) των πέντε περιοχών. Το έργο (στο οποίο δεν έχει ακόμα οριστεί ανάδοχος) αφορά την κατασκευή και διαχείριση (για 27 έτη) εργοστασίων ανακύκλωσης και επεξεργασίας, με προϋπολογισμό 116 εκατ. ευρώ.