Αρνητικές προσδοκίες
Πάγια τακτική των υπουργών Οικονομικών είναι να εμφανίζονται πιο αισιόδοξοι για την ανάπτυξη και τον πληθωρισμό απ’ όσο πραγματικά είναι. Οι λόγοι είναι προφανείς. Βελτίωση του κλίματος και της ψυχολογίας και συγκράτηση των πληθωριστικών προσδοκιών. Ο κ. Ευάγγελος Βενιζέλος δεν ακολούθησε αυτή την τακτική και δημοσιοποίησε τις εκτιμήσεις των υπηρεσιών του υπουργείου Οικονομικών ότι η συρρίκνωση του ΑΕΠ θα διαμορφωθεί κάπου μεταξύ του 4,5% και του 4,3% φέτος. Λίγες ημέρες αργότερα, χαμήλωσε τον πήχυ των προσδοκιών για το ΑΕΠ του 2012. Ο προφανής λόγος είναι πως ο υπουργός Οικονομικών ακόμη κι αν δεν θέλει να μιλά για επαναδιαπραγμάτευση των στόχων του Μνημονίου, αυτό θέλει να κάνει. Το πρόβλημα είναι ότι όταν λες πως η κατάσταση θα είναι ακόμη χειρότερη απ’ όσο νομίζαμε, ενισχύεις τις αρνητικές προσδοκίες, με όποιες συνέπειες έχει αυτό στην οικονομική δραστηριότητα, τα φορολογικά έσοδα κ.ο.κ.
Πολλές οι διαμαρτυρίες επενδυτών που δεν ενημερώνονται από τις χρηματιστηριακές εταιρείες και τις εισηγμένες, όσες εξ αυτών διαγράφονται από το Χ.Α. λόγω δημοσίων προτάσεων. Το φαινόμενο που παρατηρείται είναι επενδυτές να μένουν με τις μετοχές στα χέρια και χωρίς αντίκρισμα όταν μία μετοχή διαγραφεί οριστικά καθώς δεν έχουν ενημερωθεί πότε λήγουν οι δημόσιες προτάσεις. Ειδικά φέτος που έχουμε νέο ιστορικό αρνητικό ρεκόρ με την έξοδο 11 εισηγμένων μέχρι σήμερα με τη μεγαλύτερη να είναι η Emporiki Βank.
Περί ΕLΑ
Πολύ μελάνι χύνεται τις τελευταίες ημέρες για το εάν και ποιες τράπεζες προσέφυγαν στον μηχανισμό παροχής ρευστότητας της Τραπέζης της Ελλάδος. Κάποιες πληροφορίες έλεγαν ότι μέχρι την Πέμπτη είχαν προσφύγει δύο. Σύμφωνα με άλλες φήμες μόνο ένα πιστωτικό ίδρυμα δεν έχει ακόμη αξιοποιήσει τα κεφάλαια του Emergency Liquidity Assistance. Η αλήθεια είναι ότι κάποιες ήδη προσέφυγαν και σύντομα καμία δεν θα μείνει εκτός. Αλλωστε, για καμία ελληνική τράπεζα δεν είναι ανοικτή η διατραπεζική αγορά. Ολες, μηδεμιάς εξαιρουμένης, εδώ και πολλούς μήνες καλύπτουν τις ανάγκες τους για ρευστότητα από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Τώρα, επειδή η Φρανκφούρτη δεν δίνει το πράσινο φως για να ξεπαγώσει το νέο πακέτο εγγυήσεων προς τις τράπεζες και ταυτόχρονα δεν τους δίνει ρευστότητα με τα ενέχυρα που τους έχουν απομείνει, απευθύνονται στο «υποκατάστημα» της ΕΚΤ στην Ελλάδα, δηλαδή στην Τράπεζα της Ελλάδος. Δραματοποιήθηκε μια διαδικασία που επί της ουσίας είναι μια παραλλαγή αυτού που γίνεται εδώ και πολλούς μήνες. Το αξιοσημείωτο είναι ότι αυτό οφείλεται στο ότι το Δημόσιο απέσυρε μέσα σε μια μέρα καταθέσεις του ύψους 9 δισ. ευρώ για να πληρώσει ένα ομόλογο, στεγνώνοντας από ρευστότητα τις τράπεζες.
Η έντοκη κατάθεση στη Φινλανδία
Η συμφωνία με τη Φινλανδία δεν προέβλεπε την παροχή εγγυήσεων. Τουλάχιστον τυπικώς επρόκειτο για έντοκη κατάθεση και δεν είχε να κάνει με τις εντυπώσεις, αλλά με ουσιαστικούς λόγους. Εάν ήταν εγγύηση (collateral) θα ενεργοποιείτο ρήτρα που υπάρχει σε ελληνικά ομόλογα ύψους 18 δισ. ευρώ και τα οποία έχουν εκδοθεί υπό το αγγλικό δίκαιο. Οι κάτοχοι των ομολόγων αυτών θα μπορούσαν να διεκδικήσουν και αυτοί εγγυήσεις τις οποίες προφανώς δεν θα μπορούσε να δώσει η Ελλάδα. Το πρόβλημα γνώριζαν τόσο η κυβέρνηση όσο και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και η Ευρωζώνη. Είχε επισημανθεί στους εμπειρογνώμονες που έστειλε ο Ιταλός πρόεδρος της EFC Βιτόριο Γκρίλι τον περασμένο Ιούνιο για να διερευνήσει το θέμα. Τότε διαπιστώθηκαν τα πολλά νομικά κωλύματα και η εισήγηση τόσο της ομάδας Γκρίλι όσο και της τρόικας προς το Eurogroup ήταν να ξεχάσει την παροχή εγγυήσεων. Ωστόσο η Φινλανδία διεκδίκησε τον ρόλο του κωφού που χαλάει τη συναυλία. Επέμεινε στις εγγυήσεις, υποχρεώνοντας τους ηγέτες των 17 να περιλάβουν την πρόβλεψη στην απόφαση της 21ης Ιουλίου και επιπλέον δημοσιοποίησε τη συμφωνία.
Αντιμέτωπος με τους επενδυτές
Οι επιτυχείςεπενδύσεις στη Wall Street είναι ένα πρόσκαιρο φαινόμενο, αν και όσοι αποκομίζουν κέρδη από παράτολμα στοιχήματα έχουν την ψευδαίσθηση ότι… η τύχη δεν έχει γυρίσματα. Ο Τζον Πόλσον, ένας από τους πιο πετυχημένους παράγοντες στα κεφάλαια αντιστάθμισης κινδύνου (hedge funds), αναγκάστηκε να λογοδοτήσει στους επενδυτές του Advantage Plus, ένα από τα μεγαλύτερα προϊόντα της Paulson Investment Co., για απώλειες 38,7%. Μόνον μέσα στις πρώτες 19 ημέρες του Αυγούστου, οι αποδόσεις του συγκεκριμένου fund αποδυναμώθηκαν κατά 22% λόγω της μεγάλης πτώσης της μετοχής της Hewlett-Packard, της Citigroup και της Bank of America. Πέρυσι, το αμερικανικό υπουργείο Δικαιοσύνης είχε θέσει στο στόχαστρο την εταιρεία του κ. Πόλσον όπως και τη Soros Fund Management του Τζόρτζ Σόρος, λόγω πληροφοριών για στοιχήματα 8 δισ. δολαρίων στην πτώση του ευρώ. Δημοσίευμα της Wall Street Journal είχε αποκαλύψει τότε έναν «μυστικό δείπνο» μεταξύ μεγαλοπαραγόντων του κλάδου των hedge funds, με το υπουργείο Δικαιοσύνης να διερευνά εάν υπήρχε «σύγκλιση» θέσεων στην προθεσμιακή αγορά συναλλάγματος και όχι μόνον απόψεων.
Από την τελευταία χρηματοπιστωτική κρίση, πάντως, ο κ. Πόλσον αποκόμισε τεράστια κέρδη, τα οποία έφθασαν 3,7 δισ. δολάρια από θέσεις που προεξοφλούσαν την κατάρρευση της αμερικανικής αγοράς στεγαστικής πίστης. Στο αντίποδα βρίσκονται οι απώλειες 1,3 τρισ. δολαρίων από την κρίση, οι κρατικοποιήσεις ισχυρών τραπεζικών ομίλων προς αποφυγήν χρεοκοπίας τους, αλλά και η διόγκωση των δημοσιονομικών ελλειμμάτων σε πολλές χώρες.