Υπάρχουν δύο παράλληλα έργα που «παίζονται» το δύσκολο αυτό καλοκαίρι στο κέντρο της Αθήνας. Το πρώτο είναι γνωστό και προβάλλεται κατά κόρον από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης: αναφερόμαστε στο κλείσιμο εκατοντάδων καταστημάτων σε περισσότερο ή λιγότερο εμπορικούς δρόμους της πρωτεύουσας.
Αν παρατηρήσει κανείς προσεκτικά τη «γεωγραφία» των λουκέτων θα διαπιστώσει ότι ακόμα πιο εκτεθειμένες στην ασφυκτική συγκυρία είναι οι επιχειρήσεις εκείνες που αντιμετωπίζουν προβλήματα ερήμωσης και παραβατικότητας. Κοιτάξτε τι συμβαίνει στην οδό Σταδίου, μία από τις χειρότερα πληττόμενες εμπορικές πιάτσες του κέντρου. Το τμήμα του δρόμου πλησίον της πλατείας Συντάγματος παρουσιάζει μια σχετική αντοχή. Αλλά από την πλατεία Κλαυθμώνος και κάτω η κατάσταση είναι δραματική. Βλέπεις ανοιχτό κατάστημα και σου κάνει εντύπωση.
Επομένως, κάθε φορά που εξετάζουμε το κεφάλαιο της εμπορικής καταστροφής του κέντρου της Αθήνας οφείλουμε να συνυπολογίζουμε το αθέατο κόστος της τραγικής υποβάθμισης μιας τεράστιας ακτίνας εμπορικής δραστηριότητας από τα Πατήσια μέχρι του Ψυρρή. Και η υποβάθμιση δεν οφείλεται αποκλειστικά στα μείζονα προβλήματα παραβατικότητας, μικροεγκληματικότητα ή χρήση και εμπόριο ναρκωτικών. Εδώ προσθέστε μια σειρά από φαινόμενα ενδογενούς, αθηναϊκής παθογένειας και τα οποία έχουν να κάνουν με τους κλειστούς δρόμους και τα κρούσματα βίας ύστερα από μεγαλύτερες ή μικρότερες συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας.
Επιχειρηματίας γνωστού καταστήματος της οδού Σταδίου, απηυδησμένος από το απίθανα συχνά φαινόμενο να κλείνει η κυκλοφορία στον συγκεκριμένο δρόμο επειδή βρίσκεται σε εξέλιξη κάποια πορεία, σκέφτεται σοβαρά να μετακομίσει βορειότερα σε πιο ασφαλές «πόστο» κι αυτό σημαίνει κάπου στο Κολωνάκι, για παράδειγμα. Καταλήγουμε λοιπόν στο συμπέρασμα ότι για την «εκατόμβη» των κατεβασμένων ρολών δεν ευθύνεται αποκλειστικά η οικονομική κρίση. Τουλάχιστον αν μιλάμε για το κέντρο της Αθήνας. Είναι σίγουρα η κρισιμότερη παράμετρος αλλά όχι η μοναδική.
Αυτή είναι η «βασική» εικόνα, το ένα από τα δύο «έργα» για τα οποία μιλήσαμε στην εισαγωγή μας. Υπάρχει όμως και μια παράλληλη πραγματικότητα που παραμένει λίγο στο ημίφως ίσως γιατί δεν είναι τόσο «εμπορική» για τα μέσα ενημέρωσης και υπολείπεται σε συναισθηματισμό. Ο λόγος για τις νέες επιχειρήσεις που ανοίγουν στο κέντρο της Αθήνας και δεν είναι λίγες. Είναι φυσικό να μην μπορούν να «ανταγωνιστούν» το αντίθετο ρεύμα, αλλά δεν μιλάμε για αμελητέα ποσότητα. Αν θέλαμε να τις ομαδοποιήσουμε σε κατηγορίες θα λέγαμε ότι πρόκειται συνήθως για χώρους εστίασης (κυρίως καφέ, μπαρ και τελευταία τα εξαιρετικά δημοφιλή yogurt-bars) και «υπερ-φαρμακεία», μεγάλα, δηλαδή φαρμακεία που ανοίγονται στις νέες αγορές της εναλλακτικής ιατρικής και επωφελούνται της απελευθέρωσης του ωραρίου. Αν ρωτήσετε τους τολμηρούς αυτούς επιχειρηματίες «γιατί τώρα;» θα εισπράξετε την ίδια απάντηση: «γιατί τα ενοίκια έχουν πέσει σημαντικά και μας επιτρέπουν να πάρουμε το ρίσκο».