Ορατό πλέον είναι το ενδεχόμενο το 2013 να κλείσει τελικά με υποχώρηση της αξίας των ελληνικών εξαγωγών σε σύγκριση με το 2012. Οι εκτιμήσεις της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (ΕΛΣΤΑΤ) για την πορεία των εξαγωγών τον Νοέμβριο που δείχνουν μείωση κατά 22,6%, συμπεριλαμβανομένων των πετρελαιοειδών και 7,9% χωρίς αυτά, ήταν απροσδόκητα δυσμενείς, ακόμη και για τους πλέον απαισιόδοξους επιχειρηματίες του κλάδου.
Αναθεώρηση εκτιμήσεων
Το νέο αρνητικό ρεκόρ τετραετίας για τις ελληνικές εξαγωγές που σημειώθηκε τον Νοέμβριο έχει ως συνέπεια την αναθεώρηση προς τα κάτω των εκτιμήσεων για τη συνολική πορεία των εξαγωγών το 2013 -η αρχική εκτίμηση ήταν αύξηση 3%-4% σε σχέση με το 2012- χωρίς πλέον να αποκλείεται, εάν και ο Δεκέμβριος αποδειχθεί το ίδιο αρνητικός, το 2013 τελικά να καταγραφεί μείωση των ελληνικών εξαγωγών σε σύγκριση με το 2012. Σε επίπεδο δωδεκαμήνου Δεκεμβρίου 2012-Νοεμβρίου 2013 η αύξηση των εξαγωγών περιορίστηκε σε μόλις 1,7% σε σύγκριση με το δωδεκάμηνο Δεκεμβρίου 2011-Νοεμβρίου 2012.
Βασική αιτία για τον καταποντισμό των εξαγωγών τον περασμένο Νοέμβριο ήταν τα πετρελαιοειδή, ενώ υποχώρηση καταγράφηκε σχεδόν και σε όλες τις υπόλοιπες κατηγορίες προϊόντων, ως αποτέλεσμα της συνολικής επιβράδυνσης του παγκόσμιου εμπορίου. Ειδικότερα, ενώ τον Νοέμβριο του 2012 η αξία των εξαγωγών πετρελαιοειδών ήταν 1.170, 9 εκατ. ευρώ τον Νοέμβριο του 2013 διαμορφώθηκε σε 681,9 εκατ. ευρώ, καταγράφοντας μείωση 41,8%. Συνολικά, η αξία των ελληνικών εξαγωγών τον Νοέμβριο του 2013 διαμορφώθηκε σε 2.138,5 εκατ. ευρώ έναντι 2.763,7 εκατ. ευρώ τον Νοέμβριο του 2012.
Πίσω από τη ραγδαία αυτή υποχώρηση βρίσκονται, σύμφωνα με παράγοντες του εξαγωγικού κλάδου, οι προβλέψεις για ακραίες καιρικές συνθήκες και επομένως η εκτίμηση για αύξηση της ζήτησης σε πετρέλαιο και συνακόλουθα και της τιμής του. Με άλλα λόγια, η Ελλάδα εισήγαγε λιγότερο πετρέλαιο, διότι οι προμηθεύτριες χώρες πούλησαν λιγότερο α) εκτιμώντας ότι το επόμενο διάστημα θα αυξηθεί η τιμή του και β) διότι ήθελαν περισσότερο πετρέλαιο θέρμανσης. Υπενθυμίζεται εδώ ότι η Ελλάδα παράγει κυρίως μετά τη διαδικασία της διύλισης πετρέλαιο κίνησης και λιπαντικά (βαλβολίνες), ορυκτέλαια κ.ά. Οι μειωμένες εισαγωγές πετρελαίου αποδεικνύονται επίσης από τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, καθώς τον Νοέμβριο του 2013 το σύνολο των εισαγωγών εμφανίζεται αυξημένο κατά 4,4% χωρίς τα πετρελαιοειδή, ενώ εάν συμπεριληφθούν τα πετρελαιοειδή παρατηρείται μείωση κατά 15,3%. Ανησυχία προκαλεί το γεγονός ότι ακόμη και δυναμικοί κλάδοι της ελληνικής βιομηχανίας με έντονη εξωστρέφεια τα τελευταία χρόνια δέχονται επίσης πιέσεις. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελούν τα τρόφιμα, οι εξαγωγές των οποίων υποχώρησαν τον Νοέμβριο κατά 6,5%, οι πρώτες ύλες με μείωση κατά 12,8%, το ελαιόλαδο με μείωση 34% και τα βιομηχανικά προϊόντα, των οποίων οι εξαγωγές μειώθηκαν κατά 11,3%.
Τα χημικά
Ενας από τους βασικούς κλάδους που αντιστέκονται είναι τα χημικά, οι εξαγωγές των οποίων αυξήθηκαν την εξεταζόμενη περίοδο κατά 8,3%, καθώς και τα προϊόντα ποτών-καπνού με αύξηση των εξαγωγών κατά 7,6%. Η υποχώρηση συνολικά των ελληνικών εξαγωγών συνδέεται και με τη γενικότερη επιβράδυνση του παγκόσμιου εμπορίου. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου (ΠΟΕ) το 2013 προβλέπεται ανάπτυξη του παγκόσμιου εμπορίου κατά 2,5% (έναντι αρχικής πρόβλεψης 3,3%), ενώ για το 2014 εκτιμάται ρυθμός ανάπτυξης του παγκόσμιου εμπορίου 4,5% (αντί 5% αρχικής πρόβλεψης).
Την κόπωση των ελληνικών εξαγωγών και τον κίνδυνο να ατονήσει η δυναμική τους, εάν δεν αλλάξουν οι συνθήκες στον κλάδο -κυρίως σε ό,τι αφορά τη ρευστότητα- επεσήμανε χθες και ο πρόεδρος της Κεντρικής Ενωσης Επιμελητηρίων Ελλάδας κ. Κ. Μίχαλος μιλώντας σε ενημερωτική εκδήλωση.