Εν μέσω κρίσης και απώλειας εισοδήματος, οι αγοραπωλησίες ακινήτων βρίσκονται σε πλήρη καθίζηση, έχοντας υποχωρήσει κατά 72% από το 2008 έως και το 2014. Ας σημειωθεί ότι από τα διαθέσιμα στοιχεία προκύπτει ότι όλο αυτό το διάστημα οι συναλλαγές παρουσίαζαν ετήσια πτώση 19%, κατά μέσον όρο, ενώ, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΤτΕ, το 2014 μόλις το 17% των αγορών έγινε με τη συμμετοχή τραπεζικού δανεισμού. Το αντίστοιχο ποσοστό το 2008 ήταν 82%! Απόδειξη ότι η αγορά έχει ξεμείνει παντελώς από ρευστότητα. Και κάπως έτσι, η Ελλάδα έχει πλέον τον χαμηλότερο λόγο συναλλαγών προς απόθεμα κατοικιών μεταξύ των χωρών του ΟΟΣΑ, καθώς το 2014 σημειώθηκαν μόλις επτά συναλλαγές ανά 1.000 κατοικίες.
Καθίσταται, λοιπόν, σαφές ότι όσο γρηγορότερα γίνει η απορρόφηση του αποθέματος των απούλητων κατοικιών, τόσο ταχύτερη θα είναι και η ανάκαμψη της αγοράς κατοικίας. Αυτή η φράση σκιαγραφεί τον δρόμο που πρέπει να ακολουθηθεί για την έξοδο του κλάδου από την κρίση, αν και θα πρέπει να αντιμετωπιστούν και δύο δομικά προβλήματα: α) η κατακερματισμένη ιδιοκτησία και β) το γεγονός ότι οι παλαιές απούλητες κατοικίες είναι δυσκολότερο να βρουν νέους ιδιοκτήτες και θα πρέπει σταδιακά να αποσυρθούν από την αγορά.
Moody’s: θετική για τις επιδόσεις της Πειραιώς στη μείωση των NPLs
Ιδιαίτερα θετική για τις επιδόσεις του ομίλου Πειραιώς εμφανίζεται σε έκθεσή της η Moody’s αναφορικά με τη διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων δανείων. Η Moody’s επισημαίνει ότι η Πειραιώς πέτυχε μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων (NPLs) για τέταρτο συνεχόμενο τρίμηνο, κάτι που αναμένεται να επιταχυνθεί το 2017. Σύμφωνα με τον οίκο, η εξαιρετική επίδοση της Πειραιώς στη διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων αντανακλά την αποτελεσματικότητα του συγκεκριμένου τομέα της τράπεζας και την αποφασιστικότητα της διοίκησης να βελτιώσει την ποιότητα του ενεργητικού της τράπεζας. Ο οίκος Moody’s σημειώνει ότι το μεγαλύτερο μέρος αυτών των ΝΡΕs σχετίζεται με επιχειρηματικά δάνεια συνολικού ύψους 26,5 δισ., ενώ το ποσοστό κάλυψης από προβλέψεις διαμορφώνεται στο επίπεδο του 48%, και επιπροσθέτως ένα 48% καλύπτεται από εμπράγματες εξασφαλίσεις. Ωστόσο υπογραμμίζει ότι τα τελικά αποτελέσματα της προσπάθειας μείωσης των «κόκκινων» δανείων εξαρτώνται από την πολιτική σταθερότητα στην Ελλάδα και την ικανότητα της κυβέρνησης να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις του προγράμματος στήριξης όπως ορίζεται από τους επίσημους πιστωτές της (ΔΝΤ, ΕΚΤ, Ε.Κ. και EΜΣ).
Χρεόγραφο – δείκτης προσδοκιών
Υπάρχει στην αγορά ένα ελληνικό χρεόγραφο που «κρατά» μια πολύ επιφυλακτική εικόνα για την πορεία της ελληνικής οικονομίας. Πρόκειται για τα ελληνικά GDP warrants, που εκδόθηκαν στο πλαίσιο του προγράμματος ανταλλαγής ομολόγων PSI+ στις αρχές του 2012. Πρόκειται για ένα χρηματοοικονομικό παράγωγο που λειτουργεί ως δείκτης των προσδοκιών των διεθνών επενδυτών για την ανάπτυξη. Αν και είναι πολύ χαμηλής εμπορευσιμότητας, τα συγκεκριμένα παράγωγα αποτιμώνται αυτή την περίοδο κοντά στο χαμηλότερο επίπεδο από τότε που εκδόθηκαν. Συγκεκριμένα κινούνται στην περιοχή των 24 μονάδων βάσης έναντι 140 το καλοκαίρι του 2014. Ακολουθούν μια σταθερά πτωτική πορεία από τις αρχές του 2015 έως σήμερα, χωρίς ενδείξεις ανάκαμψης το τελευταίο διάστημα, οπότε και διατυπώνονται σχετικά αισιόδοξες εκτιμήσεις για τον ρυθμό μεγέθυνσης του ελληνικού ΑΕΠ. Με ό,τι αυτό μπορεί να συνεπάγεται…
Χαμηλή ορατότητα στη χρηματιστηριακή αγορά
Κάποιοι ξένοι διαχειριστές κεφαλαίων, Αγγλοσάξονες ως επί το πλείστον, έχουν απηυδήσει με την Ελλάδα και συγκεκριμένα με τη χρηματιστηριακή της αγορά. Η έλλειψη ενημέρωσης για την πορεία των θεμελιωδών μεγεθών των ελληνικών εισηγμένων επιχειρήσεων στην αγγλική γλώσσα είναι σημαντικό εμπόδιο για την οικοδόμηση σχέσεων εμπιστοσύνης. Και επειδή η τελευταία έχει κλυδωνιστεί και από όσα έγιναν στη χώρα από τις αρχές του 2015 και μετά, τα πράγματα είναι… οριακά.
Δεν αποκλείεται μάλιστα η κατάσταση να χειροτερέψει, καθώς τώρα έρχεται να προστεθεί μια –κατά τα άλλα– ευρωπαϊκή πρακτική, που θα λειτουργήσει επιβαρυντικά: η κατάργηση της υποχρέωσης δημοσιοποίησης τριμηνιαίων οικονομικών καταστάσεων (τρίμηνο και εννεάμηνο) και η διατήρηση μόνον των εξαμηνιαίων και ετήσιων. Το αποτέλεσμα; Από 193 εισηγμένες που ανακοίνωσαν το 2015 στοιχεία και για τα τέσσερα τρίμηνα, φέτος μόλις 46 ανακοίνωσαν αποτελέσματα 1ου τριμήνου και ακόμα λιγότερες εννεαμήνου, που συνήθως γινόταν αυτές τις μέρες.
Ετσι έχουμε το φαινόμενο επιχειρήσεις της μεγάλης κεφαλαιοποίησης, με μεγάλο ποσοστό του μετοχικού κεφαλαίου σε χέρια ξένων, να μην ανακοινώνουν τρίμηνο και εξάμηνο, παρά μόνον «trading updates». Αν και το μέτρο υιοθετήθηκε πανευρωπαϊκά για να μειωθεί το κόστος κανονιστικής συμμόρφωσης, στην Ελλάδα μετατρέπεται σε πρόβλημα, αφού κάποιοι ξένοι μιλούν ήδη για αδιαφάνεια και ορισμένοι ψιθυρίζουν ακόμα και για συνθήκες που ευνοούν το insider trading. Ψιλά γράμματα, θα πείτε, στην Ελλάδα της ύφεσης και των μνημονίων…