Η Γερμανία θα ήταν έτοιμη να εξετάσει, υπό όρους και προϋποθέσεις, τη δημιουργία μηχανισμού εγγύησης των τραπεζικών καταθέσεων στην Ευρωζώνη, ανέφερε ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών Ολαφ Σολτς σε άρθρο γνώμης που δημοσιεύθηκε χθες στους Financial Times. Ωστόσο, ο υποψήφιος για την προεδρία των Σοσιαλδημοκρατών (SPD) δεν έχει εξασφαλίσει τη σύμφωνη γνώμη της καγκελαρίου Αγκελα Μέρκελ και των Χριστιανοδημοκρατών (CDU). Παράλληλα, οι όροι που θέτει ο κ. Σολτς αναμένεται να προκαλέσουν έντονες αντιδράσεις σε πολλές πρωτεύουσες, ενώ το αντάλλαγμα που προσφέρει είναι περιορισμένη πρόσθετη ρευστότητα για τράπεζες μέσω δανείων.
Τόσο στο άρθρο γνώμης που δημοσιεύτηκε στους FT όσο και στο σχέδιο που δημοσίευσε χθες το γερμανικό υπουργείο Οικονομικών, ο κ. Σολτς επισημαίνει πως η αποτυχία της Ευρωζώνης να ολοκληρώσει την τραπεζική ένωση μέσω ενός μηχανισμού από κοινού ασφάλισης των τραπεζικών καταθέσεων υπονομεύει τον παγκόσμιο ρόλο της Ευρώπης, και μάλιστα τη στιγμή που αναμένεται να χάσει το Σίτι του Λονδίνου. Η από κοινού ασφάλιση των τραπεζικών καταθέσεων μέχρι του ποσού των 100.000 ευρώ για τράπεζες της Ευρωζώνης ήταν ο τρίτος πυλώνας της λεγόμενης τραπεζικής ένωσης, τον οποίο τορπίλισε από το 2013 πρωτίστως η Γερμανία. «Δεν έχουμε πια την πολυτέλεια γι’ αυτό το αδιέξοδο. Επηρεάζει τη λειτουργία της εσωτερικής μας αγοράς. Και επηρεάζει την εμπιστοσύνη των Ευρωπαίων πολιτών στην ικανότητά μας να επιλύουμε προβλήματα», είπε χθες ο κ. Σολτς, σύμφωνα με το κείμενο ομιλίας που εκφώνησε σε οικονομικό συνέδριο του Bloomberg στη Φρανκφούρτη. Πλέον, το Βερολίνο είναι έτοιμο να εξετάσει μια μορφή από κοινού ασφάλισης των καταθέσεων, η οποία θα ενισχύσει το τραπεζικό σύστημα περιορίζοντας τον κίνδυνο μαζικής ανάληψης τραπεζικών καταθέσεων, σύμφωνα με το έγγραφο που δημοσίευσε χθες το γερμανικό υπουργείο Οικονομικών.
Ο κ. Σολτς έθεσε τέσσερις σκληρούς όρους, ώστε να είναι σε θέση το Βερολίνο να υποστηρίξει τον νέο μηχανισμό. Πρώτον, κοινό νομικό πλαίσιο στις χώρες της Ευρωζώνης για τη διαδικασία χρεοκοπίας και εκκαθάρισης προβληματικών μη συστημικών τραπεζών. Αυτός ο όρος αναμένεται να συναντήσει την αντίσταση της Ιταλίας, η οποία είχε εξαιρέσει το 2017 για πολιτικούς λόγους μικροομολογιούχους από το κόστος αναδιάρθρωσης δύο τραπεζών. Δεύτερον, να μειωθεί το ποσοστό των μη εξυπηρετούμενων δανείων κάτω από το 5% του συνόλου των χορηγηθέντων δανείων (ή κάτω από το 2,5% αν ληφθούν υπόψη οι προβλέψεις). Τρίτον, να συμφωνήσουν τα κράτη-μέλη της Ευρωζώνης σε κοινό φορολογικό συντελεστή για τράπεζες, όρος που αναμένεται να προκαλέσει την αντίδραση χωρών όπως Ιρλανδία, Λουξεμβούργο κ.ά., που θα θεωρήσουν ότι πλήττεται η ανταγωνιστικότητά τους. Τέταρτον, οι κανονιστικές αρχές να θεωρούν πλέον ότι τα κρατικά ομόλογα που διακρατούν οι εμπορικές τράπεζες ενέχουν ρίσκο. Επίσης, θα πρέπει να τεθεί ανώτατο όριο στο ύψος των κρατικών ομολόγων ενός κράτους-μέλους που διακρατούν οι εμπορικές τράπεζες. «Οι τράπεζες θα πρέπει να προβούν σε προβλέψεις για κινδύνους που προκύπτουν από κρατικά ομόλογα εντός αρμόζουσας μεταβατικής περιόδου. Θα πρέπει να εισαγάγουμε κεφαλαιακές απαιτήσεις που να αντανακλούν τους πιστωτικούς και συγκεντρωτικούς κινδύνους από την έκθεση σε κρατικά ομόλογα στους ισολογισμούς των τραπεζών», έγραψε ο Σολτς. Αυτή η αλλαγή θα ανάγκαζε πολλές τράπεζες στον Νότο της Ευρωζώνης να αυξήσουν σημαντικά την κεφαλαιακή τους επάρκεια, δεδομένου ότι διακρατούν σημαντικού ύψους ομόλογα του κράτους όπου έχουν την έδρα τους. Τέτοια όρια είναι εξαιρετικά αμφιλεγόμενα και πολλές χώρες της Ευρωζώνης, πρωτίστως η Ιταλία, έχουν εκφράσει την αντίθεσή τους στην υιοθέτησή τους, καθώς οι τράπεζές τους αγοράζουν πολλά από τα νέα ομόλογα που εκδίδονται.
Μόλις ικανοποιηθούν αυτοί οι όροι, η Γερμανία θα είναι πρόθυμη να υποστηρίξει ένα μηχανισμό από κοινού εγγύησης των τραπεζικών καταθέσεων υπό την προϋπόθεση ότι το κύριο βάρος θα το αναλαμβάνουν τα κράτη-μέλη. Σε περίπτωση χρεοκοπίας μιας τράπεζας, προκειμένου να διασφαλιστούν οι καταθέσεις ύψους μέχρι 100.000 ευρώ θα ακολουθούνται τα εξής βήματα, σύμφωνα με την πρόταση του κ. Σολτς. Αρχικά, θα χρησιμοποιούνται τα χρήματα που διαθέτει το εθνικό ταμείο εγγύησης καταθέσεων. Εφόσον εξαντληθούν αυτοί οι πόροι, ο νέος ευρωπαϊκός μηχανισμός θα παρέχει επιπρόσθετη περιορισμένη ρευστότητα μέσω δανείων. Αν χρειαστεί επιπλέον χρηματοδότηση, θα πρέπει να παρέμβει το κράτος-μέλος όπου έχει την έδρα της η χρεοκοπημένη τράπεζα.
Ο Γερμανός κυβερνητικός εκπρόσωπος Στέφεν Ζάιμπερτ δήλωσε χθες πως η πρόταση Σολτς δεν έχει συζητηθεί ακόμη σε κυβερνητικό επίπεδο. Ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν, Βάλντις Ντομπρόβσκις, καλωσόρισε την πρόταση Σολτς, προσθέτοντας ότι «πρέπει να συμβιβαστούν όλες οι πλευρές και μόνο ένας ισορροπημένος και δίκαιος συμβιβασμός μπορεί να είναι επιτυχημένος».