Αντιμέτωπη με προτάσεις για αλλαγή του τρόπου με τον οποίον καθορίζει η ΕΚΤ τη νομισματική της πολιτική θα βρεθεί αύριο η νέα πρόεδρος της κεντρικής τράπεζας της Ευρωζώνης, Κριστίν Λαγκάρντ. Σύμφωνα με πληροφορίες των Financial Times, τέσσερις κεντρικοί τραπεζίτες της Ευρωζώνης θα ζητήσουν υιοθέτηση αλλαγών όπως επίσημη ψηφοφορία για τον καθορισμό των επιτοκίων δανεισμού.
Διαδεχόμενη τον Μάρτιο Ντράγκι την 1η Νοεμβρίου, η κ. Λαγκάρντ δήλωσε ότι προσκαλεί στο διοικητικό συμβούλιο της ΕΚΤ, το ανώτατο όργανο της κεντρικής τράπεζας, να παρουσιάσει προτάσεις για τη βελτίωση της εσωτερικής λειτουργίας της τράπεζας. Αξιωματούχοι από τέσσερις κεντρικές τράπεζες που συμμετέχουν στο Δ.Σ. της ΕΚΤ αποκάλυψαν στους Financial Times ότι θα καταθέσουν προτάσεις όπως τη διενέργεια επίσημης ψηφοφορίας για τον καθορισμό των επιτοκίων δανεισμού και να μην προαναγγέλλει η ή ο επικεφαλής της κεντρικής τράπεζας σχέδια για τη νομισματική πολιτική χωρίς να έχει προηγηθεί σχετική συζήτηση και απόφαση στο Δ.Σ. Σύμφωνα με τα ισχύοντα σήμερα, ψηφοφορία επί του καθορισμού των επιτοκίων δανεισμού διενεργείται μόνο ύστερα από πρωτοβουλία του προέδρου της ΕΚΤ.
Πολλές από τις προτάσεις που θα κατατεθούν αύριο είναι το αποτέλεσμα της ενόχλησης ορισμένων κεντρικών τραπεζιτών για τον τρόπο που γίνονταν επί Ντράγκι οι συζητήσεις για τον καθορισμό της νομισματικής πολιτικής, αναφέρουν οι FT. Η ενόχληση έγινε τόσο έντονη τον Σεπτέμβριο, όταν η ΕΚΤ είχε αποφασίσει τη μείωση των επιτοκίων δανεισμού στο -0,5% και την επανέναρξη του προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης, ώστε οι κεντρικοί τραπεζίτες Γερμανίας, Ολλανδίας, Αυστρίας και Γαλλίας είχαν δηλώσει δημοσίως την αντίθεσή τους με την απόφαση του Δ.Σ. Συνολικά περίπου το ένα τρίτο των μελών του Δ.Σ. είχε διαφωνήσει με την περαιτέρω χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής τον Σεπτέμβριο. Επίσης, αρκετά από τα μέλη του Δ.Σ. ήταν ενοχλημένα από την τακτική του Μάριο Ντράγκι να ανακοινώνει μέτρα ή την κατεύθυνση της νομισματικής πολιτικής προτού συζητηθούν αυτά από τους κεντρικούς τραπεζίτες. Το Δ.Σ. αποτελείται από τους 19 κεντρικούς τραπεζίτες των κρατών-μελών της Ευρωζώνης και από το εξαμελές, περιλαμβανομένης της κ. Λαγκάρντ, εκτελεστικό συμβούλιο. «Νομίζω ότι είναι καλή ιδέα να θέσουμε από την αρχή αυτά τα θέματα, διότι πρόκειται για περισσότερο τεχνικά και οργανωτικά ζητήματα, οπότε ας τα θέσουμε τώρα στο τραπέζι και ας έχουμε μια σωστή συζήτηση… Θέλουμε μια πιο ανοιχτή, πιο συναινετική συζήτηση», αναφέρει στους FT ένα μέλος του Δ.Σ.
Τόσο η αμερικανική ομοσπονδιακή τράπεζα όσο και η Τράπεζα της Αγγλίας ψηφίζουν τακτικά επί αποφάσεων νομισματικής πολιτικής και δημοσιεύουν τη θέση που λαμβάνει κάθε ένα από τα μέλη της επιτροπής που αποφασίζει για τα επιτόκια δανεισμού. Τουλάχιστον ένα μέλος του Δ.Σ. της ΕΚΤ επιθυμεί τη διεξαγωγή ψηφοφορίας για κάθε απόφαση νομισματικής πολιτικής. Η ΕΚΤ δημοσιεύει από το 2015 και μετά περίληψη όσων λέχθηκαν στη συνεδρίαση του Δ.Σ. Ωστόσο σπάνια διεξάγεται ψηφοφορία επί αποφάσεων νομισματικής πολιτικής και ποτέ η ΕΚΤ δεν δημοσιεύει με λεπτομέρειες και ονομαστικά τη θέση οποιουδήποτε μέλους του Δ.Σ.
Το 2013 ο Μπενουά Κερέ, μέλος του εκτελεστικού συμβουλίου, είχε προτείνει τη διενέργεια ψηφοφορίας επί θεμάτων νομισματικής πολιτικής σε τακτική βάση και τη δημοσίευση στοιχείων για το πώς ψήφισε κάθε μέλος του Δ.Σ., χωρίς να υιοθετηθεί η πρότασή του.
Σε ρόλο ειρηνοποιού
H Κριστίν Λαγκάρντ έχει δηλώσει ότι θέλει να ενισχύσει το πνεύμα ομαδικής συνεργασίας στην ΕΚΤ. Αναμένεται να χρησιμοποιήσει την πολιτική της πείρα ως τέως επικεφαλής του ΔΝΤ (2011-2019) και ως πρώην υπουργός Οικονομικών της Γαλλίας (2007-2011) ώστε να γεφυρώσει το χάσμα που έχει προκύψει στο εσωτερικό της ΕΚΤ μεταξύ μελών που επιθυμούν τη διατήρηση της χαλαρής νομισματικής πολιτικής και όσων θεωρούν ότι αυτή είναι υπερβολική. Δεδομένης της ανοιχτής «ανταρσίας» κατά του Ντράγκι τον Σεπτέμβριο, είναι εξαιρετικά αμφίβολο κατά πόσον θα μπορέσει η κ. Λαγκάρντ να μειώσει περαιτέρω το επιτόκιο δανεισμού καταθέσεων. Η κ. Λαγκάρντ επαναλαμβάνει τις εκκλήσεις του Μάριο Ντράγκι προς τα κράτη-μέλη της Ευρωζώνης να ακολουθήσουν πιο επεκτατική δημοσιονομική πολιτική ώστε να επιτρέψουν στην ΕΚΤ να αυξήσει τα επιτόκια δανεισμού. Τον Σεπτέμβριο, μιλώντας στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, η κ. Κριστίν Λαγκάρντ είχε δηλώσει ότι χώρες όπως η Γερμανία και η Ολλανδία που διαθέτουν το απαραίτητο δημοσιονομικό περιθώριο θα πρέπει να αυξήσουν τις δημόσιες δαπάνες τους ώστε να υποστηρίξουν την οικονομία τους. Επιπλέον, η κ. Λαγκάρντ είχε δηλώσει ότι τα κράτη-μέλη με μηδενικό δημοσιονομικό έλλειμμα ή με έλλειμμα που δεν υπερβαίνει το 0,5% του ΑΕΠ θα πρέπει να χρησιμοποιήσουν το δημοσιονομικό περιθώριο που έχουν ώστε να επενδύσουν στο Ιντερνετ και σε υποδομές. Την περασμένη εβδομάδα το ΔΝΤ είχε ζητήσει από την Ευρωζώνη να ετοιμάσει σχέδιο έκτακτης ανάγκης ώστε να αντιμετωπίσει ενδεχόμενη ύφεση της οικονομίας της.